چند خبر کوتاه از کتابخانه ها و موزه های آستان قدس رضوی

به گزارش خبرگزاری رسا در مشهد، کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی به صورت آنلاین و آفلاین و بدون محدودیت زمانی و مکانی آماده پاسخگویی به نیاز اطلاعاتی کاربران است.

 راه‌اندازی کتابخانه دیجیتال یکی از ابتکارات مجموعه سازمان کتابخانه‌های آستان قدس رضوی است. این کتابخانه با بیش از یک دهه فعالیت در ردیف کتابخانه‌های دیجیتال مطرح کشور قرار دارد. سهولت دسترسی به اطلاعات توسط استفاده‌کنندگان، به‌روز نگه داشتن اطلاعات، ارائه قالب‌های جدید اطلاعات، کاهش هزینه‌ها و موارد دیگر، اهمیت وجود چنین کتابخانه‌ای به ویژه در عصر فناوری ارتباطات و اطلاعات را مضاعف می‌کند و شرایط ویژۀ کرونایی در یک سال اخیر و تعطیلی پی‌درپی کتابخانه‌ها نیز بر تعداد مراجعه‌کنندگان به این درگاه و همچنین تنوع ارائه خدمات به شکل چشمگیری افزوده است.

علی ضرابی در گفت‌وگو با خبرنگار ما با اشاره به عملکرد کتابخانه دیجیتال در سال 99 اظهار کرد: تحویل مدرک یکی از خدمات پیشرفته کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی است که کاربران می‌توانند هریک از منابع سازمان را از طریق درگاه کتابخانه دیجیتال درخواست کنند و منابع درخواستی با توجه به قوانین ملی و سیاست‌های آستان قدس رضوی به صورت دیجیتال برای کاربران ارسال می‌شود؛ به طوری که در سالی که گذشت با رقمی حدود 4هزار مورد پاسخگویی و حدود 150هزار صفحه ارسالی به متقاضیان شاهد رشد 2.5 برابری نسبت به سال 98 بوده‌ایم.

وی با بیان اینکه این سامانه از طریق خدمات پرسش از کتابدار، با از میان برداشتن محدودیت زمانی و مکانی، کاربر را قادر می‌سازد در هر زمان و مکانی نیاز اطلاعاتی خود را مطرح کند، افزود: متخصصین پژوهشی سازمان، پاسخ‌های مرتبط به نیازهای اطلاعاتی را به صورت هم‌زمان یا غیر آن برای کاربران ارسال می‌کند.

ضرابی با اشاره به عملکرد ابتکاری سازمان در راه‌اندازی امانت الکترونیک منابع از طریق سامانه کتابخانه دیجیتال بیان کرد: این اقدام، حجم بالایی از کتاب‌های چاپی فارسی و عربی که دارای مشکل حق نشر بوده و امکان ارائه آنها از طریق وب و به صورت دسترسی آزاد میسر نبود را شامل می‌شود. از طریق این سامانه کاربر، درخواست امانت دیجیتال منبع مورد نظر خود را ارائه می‌کند و در اسرع وقت امکان مطالعه آن به صورت برخط برای او فراهم می‌شود.

وی از افزایش قابل توجه تعداد امانت منبع به صورت دیجیتال در سال 99 نسبت به سال 98 خبر داد و یادآور شد: این رقم در سال 98، هزار مورد بوده است که در سال 99 به 25 هزار و 213 مورد رسید.

وی ارسال مقالات از طریق شبکه‌های اجتماعی را از دیگر خدمات جدید کتابخانه دیجیتال در سال 99 و متناسب با شرایط کرونایی برشمرد و گفت: در طی سال گذشته، بیش از 1500 عنوان مقاله از طریق شبکه‌های اجتماعی برای کاربران متقاضی ارسال شده است و این خدمات با قدرت هرچه بیشتر در سال 1400 ادامه دارد.

قرآنی منسوب به دستخط مبارک حضرت امام رضا(ع) در موزه آستان قدس رضوی

مسئول امور موزه قرآن و نفایس آستان قدس رضوی در آستانۀ سالروز اعلام ولایتعهدی امام رضا(ع)، با اشاره به اینکه قرآن‌هایی با دستخط منسوب به ائمه اطهار(ع) از نفیس‌ترین آثار موز‌ه‌های آستان قدس رضوی است، از وجود قرآنی منسوب به دستخط مبارک امام رضا(ع) در این موزه خبر داد.

وی در بیان ویژگی‌های این قرآن شریف افزود: این قرآن در 27 برگ و به خط کوفی کهن 16سطری در ابعاد 25×7/17 سانتی‌متر در قطع بیاضی و جلد تیماج قهوه‌ای روشن و اوراقی از جنس پوست و به رنگ نباتی کتابت شده است.

جواد فرهمندنژاد بیان کرد: این مصحف شریف بخشی از قرآن کریم را شامل می‌شود که با آیه 60 سوره مبارکه نور آغاز و با آیه 4 سوره حدید به پایان می‌رسد.

وی خاطر نشان کرد: این اثر نفیس توسط آیت‌الله سیدمحمدهادی میلانی از سوی خانواده مرحوم علامه سیدعلی نوری در جمادی‌الثانی سال 1379/ 1338شمسی به موزه آستان قدس رضوی اهدا شده است.

214هزار اقدام حفاظتی مرمتی بر آثار تاریخی کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد حرم رضوی در یک سال

رئیس اداره حفاظت و مرمت آثار فرهنگی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی از انجام بیش از 214هزار اقدام حفاظتی مرمتی در سال گذشته خبر داد و گفت: این رقم نسبت به سال 98 افزایش چشمگیری داشته است.

علی‌اصغر ثابت‌جازاری با اعلام انجام 214هزار و 707 عملیات حفاظت و مرمت بر روی آثار نفیس تاریخی متعلق به مجموعۀ کتابخانه، موزه و مرکز اسناد آستان قدس رضوی تصریح کرد: مرمت نسخ خطی قرآن و نسخ خطی در سایر موضوعات، کتابهای چاپی سنگی و سربی، اسناد،سکه، ظروف و سفال بخشی از این آثار است.

رئیس اداره حفاظت و مرمت آثار فرهنگی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی به ساخت جلد چرمی، ساخت جلد عطف و گوشه، مرقع‌سازی، آفت‌زدایی و اسیدزدایی سند و کتاب، مستندنگاری مرمت آثار، گردگیری ورق به ورق کتب چاپ سنگی و سربی، صحافی و طلاکوب عناوین منابع چاپی، ساخت ماکت قرآن منسوب به ثامن‌الائمه(ع)، بررسی و آسیب‌شناسی اسناد و کتب، سم‌پاشی و ضدعفونی محیط، بررسی و آسیب‌شناسی اشیاء موزه‌ای اشاره کرد و از آنها به عنوان بخشی دیگر از مهم‌ترین شاخصه‌های عملکرد این مرکز در سال گذشته نام برد.

وی مرمت نسخ خطی قرآنی مربوط به قرن 5 و 6 قمری را از شاخص‌ترین اقدامات مرمتی در سال 99 عنوان کرد و افزود: از دیدگاه حوزه حفاظت و مرمت، نفیس بودن آثار تاریخی تنها مرتبط به قدمت آن نیست بلکه مواردی چون تعداد، محتوا، ارزش مادی و فناوری و تکنولوژی نیز از دیگر شاخصه‌های یک اثر نفیس در حوزۀ مرمت است./933/