دیکتاتوری آزادی

به گزارش خبرگزاری رسا، «دونالد ترامپ» رییس‌جمهوری کنونی و نامزد حزب جمهوری‌خواه آمریکا در انتخابات با انتشار پیام‌هایی در حساب توییتر خود مدعی شده بود رسانه‌ها و نظرسنجی‌های انتخاباتی درتلاشند بر انتخابات کشورش تاثیر منفی بگذارند. رییس‌جمهوری آمریکا در پیامی نوشت: «اخبار جعلی دائم درباره موارد جدید [کرونا] صحبت می‌کنند، موارد جدید! موارد جدید! این آمار شامل افرادی با ریسک پایین نیز می‌شود.» او در ادامه نیز به رسانه‌ها اتهام مداخله و تاثیرگذاری منفی بر نتایج انتخابات را زده و نوشت: «رسانه‌ها تمام تلاش خود را به کار می‌گیرند تا پیش از انتخابات ۳‌نوامبر (۱۳‌آبان) در مردم دلهره به‌جود آورند.» این‌ها تنها بخش کوچکی از حملات ترامپ به رسانه‌‎ها بود.

حسن عابدینی از کارشناسان شناخته‌شده سیاسی و حوزه رسانه است. برای بررسی صف‌آرایی و نحوه مقابله رسانه‌های بین‌المللی با ترامپ با ایشان گفت‌وگویی انجام دادیم که می‌توانید درقالب یادداشت آن را بخوانید.

انتخابات اخیر آمریکا از جنبه‌های مختلف قابل بررسی است. هر دوی این دو کاندیدا بالای ۷۰‌سال سن دارند و هر دو، دیگری و احزاب مقابل را به تقلب و دست بردن در آرای انتخاباتی متهم می‌کنند. این در شرایطی اتفاق می‌افتد که بحران هویت در آمریکا به اوج خودش رسیده است. مسائلی مثل بحران اقتصادی، شکاف طبقاتی و درگیری‌های نژادی از جمله این اتفاقات است که در کنار مشکلات مربوط به کرونا ایجاد شده‌است. این مسائل به دوقطبی شدن جامعه کمک کرده و شرایطی به‌وجود آمده‌است که در انتخابات قبلی آن را کمتر دیده بودیم. کارنامه دونالد ترامپ در حوزه سیاست خارجی نیز بسیار ناموفق است. دولت آمریکا با متحدانش همکاری خوبی نداشت و از طرفی رقبایش قدرت بیشتری به‌دست آوردند. پرونده‌هایی مثل سوریه، ایران، عراق، افغانستان، کره شمالی، روسیه، چین، ونزوئلا و بولیوی همه این‌ها نشان‌دهنده سیاست خارجی شکست‌خورده دولت ترامپ است. اما به‌جز این مسائل یک اتفاق جدیدی نیز رخ داده که به لحاظ رسانه‌ای قابل بررسی است. این‌بار به‌طور ویژه تأثیر شبکه‌های مجازی و ارتباطی را در انتخابات دیدیم. رسانه‌های جریان اصلی آمریکا حتی قبل از انتخابات نیز با دولت ترامپ زاویه داشته‌اند. علت آن این بود که دونالد ترامپ قبل از انتخابات نیز سر ناسازگاری با این رسانه‌ها داشت. او به‌طور مستمر از واژه رسانه‌های جعلی یا فیک استفاده می‌کرد. ترامپ در بسیاری از موارد حاضر نبود پاسخ سؤال خبرنگاران سی‌ان‌ان و نیویورک‌تایمز را بدهد. حتی گاهی اوقات خبرنگاران این رسانه‌های رسمی را به نشست‌های خبری راه نمی‌داد.

او بیش از آنکه صحبت‌هایش را از طریق رسانه‌های رسمی مطرح کند تلاش می‌کرد از طریق توییتر و توییت‌های شخصی‌اش مواضع و حرف‌هایش را بگوید. ترامپ حتی گاهی اخراج کارمندانش را از طریق توییتر اعلام می‌کرد. برای نمونه جان بولتون، مشاور امنیت ملی کاخ سفید از طریق توییتر خبر برکناری‌اش را متوجه شد. ترامپ در دوران کارزار انتخاباتی هم به برخورد با رسانه‌ها اقدام کرد. به‌طور سنتی اینطور است که وقتی خبرنگاری از رییس‌جمهوری آمریکا سؤال می‌پرسد اگر برای بار دوم آن سؤال را مطرح کند و رییس‌جمهوری به‌دلیل مسائل امنیت ملی از آن عبور کند، خبرنگار دیگر آن سؤال را نمی‌پرسد، اما در موضوع انتخابات این بحث متفاوت است. رسانه‌ها در ماه‌های گذشته در مقابل رییس‌جمهوری آمریکا به‌طور مضاعف صراحت پیدا کرده بودند. البته این به‌معنای آن نیست که در گذشته اینطور نبوده است. برای مثال رسانه‌ها هرچند وقت یک‌بار تعداد دروغ‌هایی که ترامپ گفته است را اعلام می‌کردند.

به‌طوری‌که او به‌عنوان دروغگوترین رییس‌جمهوری آمریکا نامیده شد. با آغاز رقابت انتخاباتی رسانه‌های رسمی انتقام خودشان را از رفتار ترامپ گرفتند. برای مثال توییتر نیز این کار را کرد. البته توییتر قبل از رقابت‌های انتخاباتی هم برای ترامپ دردسرساز شده بود و به برخی از توییت‌های او برچسب هشدار می‌زد. سی‌ان‌ان به‌طور سنتی نزدیک به دموکرات‌هاست اما در انتخابات اخیر به‌طور ویژه تمرکزش را برای مقابله با ترامپ جمع کرد. خبرنگاران سی‌ان‌ان صراحتا ترامپ را نقد می‌کردند. البته این مخالفت‌ها صرفا در حوزه رسانه‌ها و حزب دموکرات نبود و حتی برخی هم‌حزبی‌های ترامپ نیز در ماه‌های اخیر اعلام کرده بودند به ترامپ رأی نخواهند داد که این موضوعی کم‌نظیر است. حتی فردی مثل جان بولتون گفت به بایدن رأی نمی‌دهد اما به ترامپ هم رأی نخواهد داد. یا دیدیم با اینکه هیچ‌کدام از نهادهای رسمی انتخاباتی آمریکا تا به این لحظه رسما پیروز انتخابات را اعلام نکرده‌اند بااین‌حال جورج بوش پیروزی بایدن را به او تبریک گفت. حتی عجله برخی سران کشورهای دیگر برای تبریک به بایدن نشان می‌دهد که دولت پنهان در داخل و خارج از آمریکا برای مقابله با ترامپ هم‌صدا شده بود. آن‌ها به این نتیجه رسیده بودند که استمرار دولت ترامپ به صلاح آمریکا و دیگر کشورهای نظام بین‌الملل نیست. این را هم دیدیم که رسانه‌های وابسته به مرداک مثل فاکس‌نیوز که به‌طور سنتی همیشه با محافظه‌کاران و رژیم اسرائیل همراه بوده‌اند، از ترامپ عبور کرده و در مقابل او قرار گرفتند. شاید باید همه این‌ها را در رفتار و گفتار شخصی ترامپ جست که چرا تمام رسانه‌ها و بسیاری از شخصیت‌های داخلی و سیاستمداران خارجی در مقابل او قرار گرفته‌اند.