کمبود سواد رسانهای ما را در بحرانها با چالش مواجه میکند
به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، رئیس سومین همایش ملی سواد رسانهای و اطلاعاتی دکتر حسن بشیر با اشاره به قرار داشتن در جنگ رسانهای تمام عیار از سوی رسانههای معارض با جمهوری اسلامی ایران، گفت: علیرغم اینکه در دوران پاندمی کرونا شاهد هجوم اخبار و اطلاعات ساختگی با هدف مهندسی افکار عمومی بودیم؛ اما هنوز شاهد اقدامی جدی در زمینه ارتقای دانش و مهارت سواد رسانهای در سطح عموم نیستیم؛ موضوعی که میتواند ما را در بحران و چالشی جدی قرار دهد.
وی در ادامه اظهار داشت: امروزه کلان مفهوم سواد رسانهای و اطلاعاتی در سطح جهان به یک گفتمان اساسی و غالب تبدیل شده است. این موضوع اگر چه در ایران با تأخیر وارد ادبیات علمی و بطور کلی سطوح مختلف جامعه شده؛ اما میتوان گفت که در حال تبدیل شدن به یک گفتمان عمومی است که این خود نشان دهندة فهم علمی و عمومی لایههای مختلف جامعه از این مبحث مهم و ضرری است.
بشیر افزود: اگر چه هنوز جامعه علمی و عمومی ما در این زمینه در آغاز راه قرار دارد؛ اما میتوان گفت که گامهای مهمی در این زمینه از جمله؛ تولید کتاب درسی در این زمینه توسط آموزش و پرورش، تشکیل موسسات و NGOهای مرتبط با موضوع سواد رسانهای، برگزاری کارگاهها و کلاسها با هدف ارتقای سواد رسانهای و اطلاعاتی و... برداشته شده است.
وی ادامه گامهای برداشته شده در این زمینه را ذکر کرد و گفت: تولید برنامههای مختلف رادیویی و تلویزیونی، تالیف و ترجمه کتب مختلف مرتبط با مفاهیم کلیدی و بنیادین سواد رسانهای، انجام پژوهشهای مختلف مرتبط، توجه نسبی دولتمردان و نخبگان جامعه به این موضوع مهم و احساس نیاز خانوادهها برای دریافت مهارتهای زیست بهتر در دنیای رسانهای و... نشان دهندة این است که حرکت شناخت هر چه بیشتر سواد رسانهای و بکارگیری روشها و اقدامات مناسب برای تحقق آن در حال شتاب گرفتن است.
رئیس همایش سواد رسانهای و اطلاعاتی افزود: علیرغم این توجه عمومی به سواد رسانهای که مخصوصاً در شرایط بحران کرونا و هجوم اخبار ساختگی، شایعات و جعلیات، اهمیت آن بیش از پیش نمایان شد؛ اما هنوز ما در مراحل اولیه این حرکت بوده و نیازمند اقدامات و راهکارهای نظری و عملی، سیاستگذاری، برنامهریزی و روشهای موثر اجرائی بسیار وسیعتر و عمیقتر هستیم.
وی همچنین خاطرنشان کرد: در دوران پاندمی کرونا شاهد هجوم سیلی از اخبار مبتنی بر دیس اینفورمیشن و میس اینفورمیشن و اساسا اخبار و اطلاعات ساختگی با هدف مهندسی افکار عمومی در جهت نیل به هدف بی اعتبارسازی نهادهای مسؤول در مدیریت بحران و بیاعتماد سازی عمومی نسبت به کشور و مسؤولان بودیم؛ اما هنوز شاهد اقدامی جدی از سوی مسؤولان، تصمیم سازان و حتی دانشگاههای کشور در زمینه مطالبهگری و تلاش برای ارتقای دانش و مهارت سواد رسانهای در سطح عموم نیستیم؛ موضوعی که میتواند در بحران ما را با چالش جدی مواجه کند.
بشیر با تأکید بر اینکه سواد رسانهای و اطلاعاتی یک ضرورت است و اگر این ضرورت شناخته نشود، نمیتوان اقدامات مناسب و مطلوبی در زمینه فراگیری آن انجام داد، اظهار داشت: به نظر میرسد که در شرایط کنونی، این ضرورت در حدّ اعلای خود مطرح بوده و باید به همان نسبت نیز مورد توجه قرار گیرد.
رئیس سومین همایش سواد رسانهای و اطلاعاتی با اشاره به اینکه بدون سواد رسانهای، قطعاً جامعه دچار بحرانهای خبری و رسانهای میشود، گفت: شناخت خبر درست از نادرست، مصرف رسانه ای صحیح، انتخاب مطالب مناسب، نظارت مناسب بر فضای مجازی و سامان دهی آن، توجه به راه اندازی شبکه ملی اطلاعات به عنوان یکی از نمادهای تقویت حکمرانی نوین و سایبری ایران تنها بخشی از مواردی است که باید مورد توجه جدی قرار گیرند.