ظرفیت بی‌پایان مساجد برای عمق بخشی به نسل جوان
وی به بررسی کارکرد‌های مسجد در جامعه پرداخت و خاطرنشان کرد: مسجد در سنت پیامبر(ص) محل حکمرانی، سیاست‌گذاری و مشورت، محل آموزش نظامی و... بوده است؛ ما در دوران دفاع مقدس فعال شدن چنین ظرفیتی را مشاهده می‌کنیم.
عضو هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان به رویکرد مسجد در اجتماع اشاره کرد و اظهار داشت: این رویکردی که ما مسجد را به فضایی مفرح تبدیل کنیم که تنها بزرگسالان از فضای معنوی و سالم مسجد استفاده نکنند، بسیار مطلوب است.
وی ایجاد فضای مفرح در مساجد را برای جذب جوانان و نوجوانان ضروری دانست و افزود: از مساجد نه تنها بزرگسالان بلکه دانش آموزان با رده‌های مختلف سنی باید استفاده کنند و در آن سرگرم شوند تا در کنار آن، مفاهیم عمیق اسلامی که یکی از آن‌ها روحیه ایثار و شهادت است را بیاموزند.
این استاد حوزه و دانشگاه به ظرفیت بی‌پایان مساجد برای عمق بخشی به نسل جوان اشاره کرد و ابراز داشت: مساجد باید بتوانند نسل جوان را سرگرم کنند تا برای حال و آینده نوجوانان و جوانان کشور به درستی تصمیم بگیرند و سیاست‌گذاری کنند، ارتباط مدام با نسل جوان یکی از مهم‌ترین نکات فراموش شده در مساجد است.
وی ضمن بررسی سیاست‌گذاری مساجد برای اوقات مختلف نسل جوان و دفاع مقدس، خاطرنشان کرد: نگاهی که مسجد را کاملا بریده از جامعه و حتی سکولار تلقی می‌کند نگاه درستی نیست، این نگاه را کاملا کنار بگذاریم؛ مسجد فقط عبادتگاه نیست، بلکه محل کنش اجتماعی است.
حجت‌الاسلام موسوی در ادامه به مسؤولان مسن و سالمند مساجد اشاره کرد و ابراز داشت: هیأت امنا و تصمیم‌گیران مسجد به جوان‌گرایی روی بیاورند و به جوانان اهمیت دهند، اینکه هیأت امنای مسن مسجد ضمن اینکه بزرگی و راهبری خود را حفظ می‌کنند، اجازه دهند جوانان هم در جمع آنان تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز باشند.
وی به جوانان فعال در مساجد گوشزد کرد: در مقابل که بزرگسالان به جوانان اهمیت می‌دهند باید جوانان حد خودشان را بدانند و احترام بزرگ‌تر را حفظ کنند و اگر هم فکر نو و خلاقانه‌ای در ذهن دارند با احترام، روی خوش و حفظ کرامت بزرگسالان آن را عرضه و اجرا کنند.
عضو هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان ضمن اشاره به اهمیت تجربه متولیان مساجد، جمع آوری این تجارب را لازم خواند و اظهار داشت: بسیاری از متولیان مساجد ما تجربه فرهنگی خوبی دارند و توصیه می‌کنم یک عده پژوهشگر و محقق بیایند و تجارب فرهنگی متولیان قم، تهران، مشهد و جا‌های دیگر را که در زمینه تربیتی و فرهنگی موفق بودند را جمع آوری کنند.
وی به بررسی نقش تجربه‌نگاری در بومی سازی علوم انسانی پرداخت و بیان داشت: اساسا یکی از راه‌های بومی سازی علوم همین تجارب زیستۀ متولیان موفق و حتی ناموفق است؛ اگر تجربه زیسته متولیان فرهنگی جمع آوری و دسته بندی شود می‌توانیم علوم تربیتی بومی سازی شده را گردآوری کنیم.
حجت‌الاسلام موسوی با بیان اینکه دست اسلام از مبانی تربیتی پر است و نیازی به رجوع به غرب نیست، تصریح کرد: به مسؤولان مساجد توصیه می‌کنم، تجربۀ زیسته خود را ضبط کنند و حتی به صورت کتاب به چاپ برساند؛ تجربه بخش مهمی از دانش تربیتی است و خیلی از این تئوری‌ها و ایده‌های روانشناختی و تربیتی از همین تجربه‌ها به دست می‌آید.
وی در ادامه افزود: مسجد ظرفیت بسیار مهمی دارد و باید نگاه خود را به مسجد عوض کنیم؛ در فضای کرونا و پساکرونا باید برای نقش آفرینی مساجد برنامه‌ریزی کرد و متخصصان علوم اجتماعی، علوم تربیتی و علوم رفتاری با رویکردی اسلامی به میدان بیایند تا برای مساجد در پساکرونا طراحی و برنامه‌ریزی دقیقی صورت بگیرد.
استاد حوزه و دانشگاه یکی از آفاتی که گریبان‌گیر نظریه‌پردازان است را آرمان‌گرایی دور از واقع برشمرد و تأکید کرد: ذهنی زدگی، فارغ بودن از بستر جامعه و مسائل آن متأسفانه یکی از مشکلات دپارتمان‌های علوم رفتاری و علوم تربیتی ما در دانشگاه‌ها است که باید این نقص جبران شود./ت302/ق