سطوح عالی و دروس خارج؛ قلب تپنده تربیت نیرو و تولید فکر در حوزه

به گزارش سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، آیت الله علیرضا اعرافی در شورای معاونان مدیریت سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم و مراسم معارفه حجت الاسلام والمسلمین حبیب الله غفوری به عنوان دستیار ویژه مدیر حوزه های علمیه در استان قم، اظهار داشت: محورهای زیادی در ارتقای فعالیت‌های حوزه وجود دارد که یکی از محورهای بزرگ آن، راه اندازی طرح هدایت علمی به صورت کلان توسط اساتید و فرهیختگان است.

مدیر حوزه های علمیه افزود: بنا نداریم بگوئیم که طرح هدایت علمی را به طور کامل همراه با شاخص های مورد نظر عملیاتی می‌ کنیم؛ بلکه باید گفت که این آغاز یک راه است که در دو سال گذشته شکل گرفته است.

وی بیان کرد: برای طرح هدایت علمی، بودجه و مزایایی در اختیار کسی قرار نگرفت و از این بابت شرمنده بودیم و تنها مساعدتی که انجام شد،‌ توجه رهبر معظم انقلاب به اساتید با اعطای یک کمک هزینه بود.

حضور 6 هزار طلبه به همراه ۶۰۰ تن از اساتید فعال در طرح هدایت علمی

عضو شورای عالی حوزه های علمیه یادآور شد: ۶ هزار طلبه به همراه ۶۰۰ تن از اساتید فعال در این طرح حضور دارند.

عضو شورای عالی حوزه های علمیه با اشاره به اینکه در طرح هدایت علمی، تقویت سنت‌های اصیل حوزوی و آزادی انتخاب استاد و طلبه باید مورد توجه باشد، ابراز داشت: این طرح باید با هزینه کلانی انجام می شد، اما به صورت جهادی و با حداقل هزینه عملیاتی شد و در دوره مدیریت جدید نیز به دنبال ساماندهی و تکمیل آن هستیم.

وی گفت: یکی از محورهایی که در حوزه اتفاق افتاد، محور فقه معاصر است که در این باره اقدامات ستادی و کارهای مهمی انجام شد و در حال تکمیل است و حوزه برا ی اولین بار به آن ورود داشته است و ذهن اساتید باید در موضوعات مستحدثه فعال شود.

آیت الله اعرافی افزود: از دیگر محورها، بحث گروه های علمی در مدارس بود که آرام آرام در حال شکل گیری است که در ابتدای راه هستیم و کمیته ها در سطوح عالی بازسازی شده است و این بخش باید نظم جدیدی پیدا کند.

وی تصریح کرد: محور بعدی بحث پیشخوان است که در این باره تلاش های خوبی شد و بار طلبه را سبک کرد؛ هر چند انتقاداتی وجود دارد اما در پاسخگوئی و کاهش مراجعات، دستاوردهای خوبی داشت و این طرح با فناوری نوین و با کمترین منابع پیش رفت.

مدیر حوزه های علمیه سامانه تقریرات را محور بعدی فعالیت ها عنوان کرد و گفت: این سامانه، کار بزرگی است که با جدیت تحقق یافت و ما نیز در بارگذاری این سامانه ورود پیدا کردیم ؛ مقصود از این سامانه نیز شکل گیری یک بازار علم و بازار عرضه و تقاضای دینی در فضای مجازی و با بهره گیری از فناوری نو و تابلوی یک حرکت بزرگ است در این باره گام های اول برداشته شده و تعریف و بارگذاری اولیه نیز شروع شده و تعدادی از ا ساتید برای تقریر تلاش کرده اند که باید تداوم داشته باشد ؛ در آینده نیز باید به جا یی برسیم که با ابزارهای نو از ظرفیت های این بخش استفاده کرد.

وی خاطرنشان کرد: محور فعالیت بعدی در حوزه های علمیه بحث پایان نامه هاست که باید در این بخش بازنگری و نقد و تحلیل صورت بپذیرد.

آیت الله اعرافی عنوان کرد: از دیگر محورهای مهم، بحث امور اساتید است که چند مصوبه در شورای عالی داشت و اقداماتی آغازین شکل گرفت که باید ادامه داشته باشد؛ در امور اساتی د نیز در سطح کلان دارای ضعف‌ هایی هستیم و باید تحولاتی شکل بگیرد؛ همچنین اقداماتی از سوی رهبر معظم انقلاب و مراجع تقلید شکل گرفت و باید به سمتی برویم که اساتید طبق رتبه بندی قادر به تامین زندگی شان باشند، اما علی رغم بودجه های کم، کارهای بزرگی از سوی اساتید شکل گرفت؛ اما باید در دانش افزایی و تولید علمی و رتبه بندی و وضعیت معیشت کارهای خوبی شکل بگیرد.

وی گفت: محور بعدی، ساماندهی حضور و غیاب طلاب است که باید این بخش با روش های هوشمندانه ای اقدام و تکمیل شود؛ همچنین محور دیگر، ارتباط با موسسات فقهی و مراکزی است که به شکل اقماری پراکنده بود که در این راستا، کارهای خوبی انجام شد که باید تداوم داشته باشد؛ در واقع با یک ادبیات صحیح باید گفت که مراکز فقهی بدانند حوزه در کنار آنها است و رقیب آنان نیست و اگر حوزه چیزی عرضه می کند برای خیرخواهی آن ها است.

مدیر حوزه های علمیه افزود: از دیگر محورها، ارتباط با مدیران مدارس و مرا کز و ارتباط گیری در فضای مجازی است که کارهای ارزشمندی شکل گرفت؛ همچنین محور دیگر، رفتن به سمت درس های تحقیقی و خارج در قلم رو فقه و اصول است که در نظام جامع دیده شده و نیاز به آئین نامه ای دارد؛ البته بستر آن فراهم است و اقدامات آزمایشی نیز در سطوح عالی آغاز شد که باید تداوم داشته باشد؛ اگر به این امر توجه شود کاروان علمی حوزه رشد پیدا می کند؛ چراکه درس خارج قلب حوزه است و هر چه تلاش بیشتر شود سطح حوزه افزایش می یابد.

وی بیان کرد: محور دیگر، تغییرات و جابجایی مدیران است که بسیار سخت و دشوار است؛ در مواردی نیاز داشتیم نسل جوان تر و فاضل و با رویکرد انقلابی در جریان مدیریتی قرار بگیرند که در این باره کارهایی شکل گرفت و تغییرات خوبی رقم خور د که باید تکمیل شود.

آیت الله اعرافی تصریح کرد: محور بعدی، حرکت به سمت ارزیابی و تحلیل و رتبه بندی است باید به صورت آنلاین و به روز، رتبه بندی و ارزیابی ها مشخص شود.

وی اظهار داشت: از دیگر محورها، واسپاری اختیارات و تمرکز زدایی بوده است که این کار در حوزه  امتحانات شفاهی و مصاحبه ها انجام شده است و کارهای خوبی صورت گرفته است که ادامه خواهد داشت.

مدیر حوزه های علمیه گفت: تلاش برای ارتقای فناوری یکی از محورهای مهم است و برگزاری دروس و امتحانات در قالب های مجازی و غیرحضوری انجام شد؛ البته در این بارهاعتراض هایی بوده است اما در مجموع در مدارس و سطوح عالی کارهای مهمی با کمترین امکانات رقم خورد و در شکل جدید، ۱۰۰ هزار نفر آزمون برگزار شد؛ اما باید از اتقان بالایی برخوردار باشد.

عضو شورای عالی حوزه تصریح کرد: از محورهای مهم مسائل برون دستگاهی بوده است که در کمترین وضعیت بودجه ای دنبال شد و بیش از ده برنامه مناسب شکل گرفت و این از نقاط افتخار آمیز است.

آیت الله اعرافی بیان کرد: در مراکز آموزش علمی پیرامون حوزه نیز شاهد تلاش ها و ارتباط هایی بودیم تا همه در مدار کلان حوزه حرکت کنند و این بخش نیز نیاز به توسعه دارد؛ در حوزه پژوهش نیز کارهایی انجام و در حدود ۲۰ محور دنبال شد.

وی افزود: شرایط از نظر ساختمانی و زیرساخت ها خوب نیست که در این باره تدابیری انجام شده و طرح های کلانی در این باره وجود دارد که امیدواریم موجب تحول شود.

عضو شورای عالی حوزه عنوان کرد: این ها نمونه هایی از تلاش اساتید است که رقم خورده و البته برخی از اقدامات نیاز به بازن گری و تکمیل و شتاب بیشتری نیاز دارد؛ در جلسات شورای معاونین نیز سی محور برای  وظایف سطوح عالی برشمرده ایم و طبق گزارش کا ر اساتید، بخش زیادی از خدمات احصا شد.

قم به تنهایی با تمام حوزه های علمیه اسلام برابری می کند

مدیر حوزه های علمیه خاطرنشان کرد: قم به تنهایی با تمام حوزه های علمیه اسلام برابری می کند و دارای جایگاه بی بدیل بوده و انتظارات مراجع از طلاب و اساتید بالاست و رهنمون های رهبری عمدتا برای قم است؛ این جایگاه عظیم است و تدبیر و اداره آن نیز با انواع پیچیدگی ها در آمیخته است؛ انتظارات زیاد و نقدهای بی‌شماری نیز از حوزه قم است که جایگاه آن را نشان می دهد.

وی اظهار داشت: سطوح عالی و دروس خارج، قلب تپنده در تربیت نیرو و تولید فکر است و ورود در این قلمرو به دلیل سختی ها کمتر انجام شده در حالی که ورود عالمانه می تواند بسیاری از انتظارات را برطرف کند؛ طرح هایی نیز وجود دارد که ورود به آن تحولات مهمی را رقم می زند.

آیت الله اعرافی با اشاره به اینکه تعامل و گفتگو و نظرخواهی بسیار اهمیت دارد، گفت: کار بزرگی که در پیش رو داریم، درختواره رشته هاست که در قله زحمات در آموزش قرار دارد و ۶۰۰ استاد در چند سال کار کرده اند و نتیجه آن ۴۰۰ رشته و گرایش است و ۶ رشته سرفصل نهایی شده است ؛ در این دوره ۴ سال ه به ۳۰ سرفصل رسیده و مجوز دارد و چند برابر رشد داشته و سرفصل ۱۳۰ رشته نیز به اتمام م ی رسد؛ این امور بدون پول و نیرو شکل گرفته است و حتی در حقوق او لیه نیز مشکلاتی داشتیم و با کمک خیرین کارهایی رقم خورد تا در این شرایط درختواره رشته ها شکل گرفت.

وی افزود: تقویت حوزه و حضور قوی تر قم در مسائل برون سازمانی باید مورد توجه باشد ؛باید در دوره جدید این بخش های برون سازمانی توسعه یابد و بازنگری لازم انجام شود.

مدیر حوزه های علمیه با اشاره به اینکه مدارس قم باید ارتقاء یابد و گروه های علمی جدی تر شکل بگیرد عنوان کرد: نقش گروهای علمی در تدوین متون باید برجسته تر باشد و در این باره ضعف هایی وجود دارد ؛ همچنین نقش اساتید در کلیت متون باید مورد توجه باشد و قطب های بین المللی و زبان نیز در مدارس و مراکز و موسسات قم نیاز به ارتقا دارد وارتباط با گروه های جهادی و ساماندهی آنها و تعامل بسیار مهم است.

در فضای مجازی نیز باید قوی باشیم

عضو شورای عالی حوزه بیان کرد: آمادگی برای امسال با وجود ویروس کرونا نیز مورد توجه باشد و در فضای مجازی نیز باید قوی باشیم؛ اخیرا از نظر فناوری کمک هایی شد که باید به گونه ای باشد ابتدایی سال شرایط مناسبی رقم بخورد؛ برای بازسازی و ارتقاء باید دستورالعمل‌ها مورد توجه باشد و مدیریت قم برش برنامه ۵ ساله در هر بخشی را ارائه دهد؛ اصل برنامه ۵ ساله ناظر به حوزه علمیه قم است.

وی گفت: در دوره مدیریت جدید تصمیم بر آن شد تا حجت الاسلام والمسلمین غفوری به عنوان دستیار ویژه مدیر حوزه های علمیه در قم معرفی شده تا برنامه‌ها شتاب گیرد برخی از خلأها و ضعف ها جبران شود.

همچنین آیت الله اعرافی از خدمات حجج اسلام والمسلمین حامدی و عبادی در مدیریت سطوح عالی و خارج و مدارس و مراکز و همه همکاران در قم تقدیر و تشکر و بر ادامه کار آنان و تلاش مضاعف تأکید کرد و آمادگی خود را برای حمایت بیشتر اعلام نمود./1370/د101/ف