امتحان الهی برای تربیت و رشد انسان است

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری رسا، آیت الله فاضل لنکرانی در سخنان در زمینه نقش امتحان الهی در رشد وتربیت انسان گفت: یکی از سنت‌های بزرگ خدای تبارک و تعالی که از اول خلقت بشر بوده و تا قیامت هم خواهد بود مسئله سنّت امتحان و ابتلا است، در همه اقوام و امت‌های گذشته بوده، الآن هم هست و تا قیامت این سنت الهی وجود دارد«أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ»مردم فکر می‌کنند همین که بگویند ما ایمان آوردیم اینها را ما امتحان نمی‌کنیم؟ «وَلَقَدْ فَتَنَّا الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ»دیگران را ما امتحان کردیم«فَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ صَدَقُوا وَلَيَعْلَمَنَّ الْكَاذِبِينَ»ما با امتحان مشخص می‌کنیم که چه کسی در ایمان صادق است و چه کسی در ایمان کاذب است.

مسئله امتحان در همه ملت‌ها و امت‌ها سنت بوده است. ما پیامبری نداشتیم که مورد امتحان قرار نگرفته باشد، جریان حضرت ابراهیم در قرآن هست و اذ ابتلی ابراهیم ربه، جریان حضرت سلیمان هست که وقتی خدای تبارک و تعالی آن تخت بلقیس را در کمتر از چشم بهم زدن توسط آن شخص حاضر شد، حضرت سلیمان« فَلَمَّا رَآهُ مُسْتَقِرًّا عِندَهُ قَالَ هَذَا مِن فَضْلِ رَبِّي»بعد این جمله را فرمود« لِيَبْلُوَنِي أَأَشْكُرُ أَمْ أَكْفُرُ»خدا من را امتحان می‌کند که آیا من شکر می‌کنم یا اینکه کفران می‌ورزم! پس انبیاء هم مورد امتحان هستند.

هدف از این امتحان رشد انسان است، هر پیامبری با امتحان یک رشد بیشتری پیدا می‌کرد، حضرت ابراهیم علی نبینا و آله و علیه السلام وقتی که در امتحان‌ها موفق شد خدا او را به مقام امامت رساند و ما باید از امتحان‌های الهی استقبال کنیم،قرآن در این مورد که خود مریض شدن از امتحان‌های الهی است می‌فرماید« كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ وَنَبْلُوكُم بِالشَّرِّ وَالْخَيْرِ فِتْنَةً»مردم ما شما را امتحان می‌کنیم، امتحان ما دو جور است هم امتحان با شر است و هم امتحان با خیر است، هم با بدی‌ها و مصیبت‌ها، با فقدان‌ها و از دست دادن نزدیکان، با مریضی‌ها، با جنگ‌ها، با ترس‌ها، با گرسنگی‌، یک وقتی یک انسان را در حال گرسنه قرار می‌دهیم ببینیم از این امتحان الهی چطور بیرون می‌آید؟ پس هم با بدیها هم با خوبی‌ها، با ثروت، با علم، با ثروت امتحان می‌کنیم، به یک کسی مال می‌دهیم ببینیم مالش را در راه خدا انفاق می‌کند یا نه؟ این مالش را در گرفتاری‌های جامعه، در بحران‌های جامعه ایثار می‌کند یا نه؟ با همه اینها امتحان می‌کنیم.

امیرالمؤمنین علیه السلام در بستر بیماری بودند عده‌ای از شیعیان به عیادت ایشان آمدند و به حضرت عرض کردند کیف نجدک یا امیرالمؤمنین؟‌حضرت فرمود بالشر به حضرت عرض کردند در چه حالی هستی؟ فرمودند دارم با شر امتحان می‌شوم، آنها عرض کردند که این کلام شأن شما نیست و شما نگوئید به شر، ما هذا کلام مثلک؟ فرمود« یَقُولُ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى وَ نَبْلُوکُمْ بِالشَّرِّ وَ الْخَیْرِ فَالخَیر الصَّحة وَ الغِناء»انسان سالم با سلامتش مورد ابتلاست.

در هر حالی همه بشر در حال امتحان الهی قرار دارند

ای برادران و خواهرانی که در بیمارستان‌ها هستید بدانید همان‌هایی که در منزل‌ و سالم هستند در یک امتحان شدیدتری نسبت به شما قرار دارند، شما در یک امتحانی هستید که فریادتان، تضرّع‌تان نسبت به خدا خیلی راحت است، شما در یک شرایطی هستید که به راحتی با خدا ارتباط برقرار می‌کنید ولی انسانی که سالم و در منزل هست، ممکن است از این مسئله غافل باشد، همه آنهایی که سالم و مریض هستند در حال امتحان هستند، فقیر و غنی در حال امتحان است،در هر حالی در امتحان هستیم، خدای تبارک و تعالی در سوره مُلک می‌فرماید« الَّذِي خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَيَاةَ لِيَبْلُوَكُمْ»من تقاضا می‌کنم، همه این آیه شریفه را دقت کنند، خدا فرمود« الَّذِي خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَيَاةَ»درست است زنده کردن و میراندن کار خداست، خدا می‌فرماید من موت و حیات را به وجود آوردم برای اینکه شما را امتحان کنم ولی این موت و حیات کنایه از همه‌ی امور عالم است،ولی چون انسان یک مرحله‌اش مرحله به دنیا آمدن است و یک مرحله هم از دنیا رفتن است و مرحله ابتدا و انتهای ا نسان است، بعد این ابتدا و انتها خودش و هر آنچه که بین این ابتدا و انتها هست تمامش برای امتحان انسان است، خواب و بیداری انسان برای امتحان است، هوش و فطر و عقل و مال و سلامت و مریض و مقام و ... همه چیز برای امتحان است، اصلاً عالم محضر امتحان است. نشستن وبرخواستن در یک جا امتحان است.

در بعضی از اوقات خدای تبارک و تعالی بشر را مورد امتحان قرار می‌دهد، البته امتحان‌ها درجات و مراتب دارد، بعضی از مراتبش خیلی سنگین است، بعضی از مراتبش سبک‌تر است ولی انسان در همه حالات برای امتحان است. این امتحان برای تربیت و رشد انسان است.

مصائب انسان را تطهیر می کند

امام حسن مجتبی علیه السلام در یک روایتی فرمود المصائب مفاتیح الاجر، مصیبت‌هاکلید پاداش است، یعنی ای بشر خدا می‌خواهد به تو اجر بدهد، ای انسانی که امروز به خاطر این ویروس روی تخت بیمارستان هستی مبادا شکوه کنی و فکر کنی خسارت می‌بینی، مبادا فکر کنی که ضرر می‌بینی،وآنهایی که بیرون از این مرض جسته و گریخته و راحت هستند آنها زرنگ هستند و بردند، اما تو گرفتار شدی! خیر، خدا به تو اجر فراوانی می‌دهد. خدا به دنبال این است که به بنده خودش اجر بدهد.

مصائب کفاره ذنوب انسان است، انسان بالأخره در عمرش گناهانی را انجام می‌دهد خدا می‌خواهد این انسان را تطهیر کند، حتی در بعضی روایات داریم یک انسانی که گناه نکرده اما خدا برای اینکه به او اجر بدهد او را مبتلای به حزن و غم می‌کند، پس با این نگاه ببینید. شفا دهنده اصلی خداست، بخواهد انسان را شفا می‌دهد، اراده کند انسان اجلش خواهد آمد و از دنیا خواهد رفت ولی ما مراقب باشیم مبادا شکوه کنیم، اینها برای اینست که انسان دائماً غربالگری بشود و توجهش به خدای تبارک و تعالی زیاد بشود. امیدوارم که به برکت این ماه و به دعای مؤمنین و اولیاء الله،  خدای تبارک و تعالی این گرفتاری  را هر چه زودتر از ملت ایران و از همه بشر دور بفرماید ان شاء الله. والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته./998/