وقتی به آرمان‌‌های انقلاب بی توجهی می‌شود

اشاره: یکی از مسائل پر اهمیت جهان اسلام به خصوص انقلاب اسلامی، مسئله فلسطین و رژیم غاصب صهیونیستی است. اینکه موضوع فلسطین به چه دلیل باید در میان مردم گفته شود، یکی از مسائلی است که هنوز به طور کامل در میان مردم فراگیر نشده است.

خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، برای بحث درباره موضوع فلسطین و سینما به نزد کارشناس فلسطین و منطقه رفته است. دکتر مجید صفاتاج نویسنده کتاب سینمای سلطه، صهیونیسم و رسانه و آثار دیگری همچون دانشنامه فلسطین سال‌ها است که در حوزه منطقه غرب آسیا فعالیت دارد.

رسا- چرا مسئله فلسطین و قدس به عنوان یک سوژه در جشنواره فیلم فجر مورد توجه نیست؟

مسئله فلسطین قبل از پیروزی انقلاب اسلامی هم مورد توجه محافل دانشجویی، روشنفکران و مبارزان بود؛ چه جریان‌های چپ‌گرا و چه جریان‌های اسلام‌گرا. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، علی‌رغم مطرح بودن شعارهایی مبنی بر جهانی بودن قضیه قدس، توسعه طلبی رژیم صهیونیستی، طمع داشتن به منابع جهان، تفاوت در نوع نگاهشان به مسائل پیرامونی خود و ذخایر کشورهای اسلامی، متاسفانه جریان‌های روشنفکری و هنری‌ ما به دلیل تفاوت در نوع نگاهشان به مسائل و به دلیل اختلاف با جمهوری اسلامی، ولایت فقیه و حتی قانون اساسی به این مسائل نپرداختند.

در محافل فرهنگی و هنری به ویژه در حوزه روشنفکری جهل وجود دارد، همین موضوع باعث شد تا تغافل به تسامح تبدیل شود، این اتفاق امروز به مرحله تقابل رسیده است و در این جریان‌ها فکر می‌کنند که به خاطر حمایت جمهوری اسلامی از فلسطین و مسئله قدس منافعی وجود دارد، در صورتی که اصلا اینگونه نیست.

فاصله کارشناسان با جریان هنری بر سر موضوع فلسطین

مسئله فلسطین، بحثی کاملا آرمانی و از طرفی مقابله هوشمندانه با دشمن در خارج از سرزمین‌های خودی است، البته دلایل متعددی دارد اما تا زمانی که کارشناسان و مسئولان فاصله‌شان با این جریان‌های روشنفکری در حوزه هنری زیاد باشد، خلاء‌ ادامه خواهد داشت.

یکی دیگر از دلایل ترس بازیگران و هنرمندان از بایکوت شدن توسط کشورهای غربی است، ما مگر چند نفر همچون آقای مهدی نصیریان داریم که بتوانند در فیلمی چون شکارچی شنبه نقش بازی کند. در اصل خیلی از هنرپیشگان و بازیگران سینمایی در مرحله اول منافع شخصی‌شان را مدنظر قرار‌ می‌دهند تا بحث‌هایی چون انسانیت، آرمان‌های نظام جمهوری اسلامی و ...

جشنواره‌ای منفعل و تحریم بازیگران

تفکری وجود دارد که فلان بازیگر می‌گوید:‌ «هشتاد میلیون ایرانی فدای پسر من که بخواهد خم به ابرویش بیاید.» همین منفعت طلبی چنین بازیگری را به مقابله و رویارویی با نظام می‌کشاند و در همین دو هفته اخیر شاهد بودیم که به خاطر برنامه‌ای در شبکه افق با واکنش‌های زیادی مواجه شدیم و نهایتا خیلی از بازیگران و هنرمندان سینما و خانه سینما، جشنواره فیلم فجر را با وجود انفعالش تحریم کردند.

اگر جشنواره فیلم فجر انفعالی عمل نمی‌کرد، نیازی به جشنواره عمار در حوزه مقاومت نبود، جشنواره فیلم فجر کارایی، مانایی و پویایی خود را از دست داده است و دلیل نپرداختن به موضوع فلسطین؛ جهل هنرمندان ما در حوزه سینما از کارگردان تا بازیگر، منفعت طلبی هنرمندان و تلاش آنها برای گرفتن تابعیت آمریکا و عدم روشنگری و نزدیک شدن اقشار متعهد و مسئول به جریان‌های روشنفکرمآب است.

رسا- باوجود چنین وضعیتی چرا افراد متعهد در این حوزه ورود نکردند؟

در حوزه هنر کم کار کردیم اما حوزه هنر و فیلم بستری آفت‌پذیر است و آفت‌های زیادی دارد، مثلا شاید در حوزه سینما جوانی وارد شود و در ابتدا متعهد و مقید باشد و چند فیلم هم در زمینه فلسطین و صهیونیسم بسازد، اما به‌ تدریج وقتی در آن جو قرار می‌گیرد، انرژی و انگیزه‌اش دچار تقلیل می‌شود.

جوان متعهدی که از شاگردان مرحوم فرج الله سلحشور است، با ساختن چند مستند و افشای ماهیت صهیونیسم و فراماسونری سریعا بایکوت می‌شود و به اتهام عامل کیهان بودن، جیره خوار بودن، او را می‌زنند.

رسا- یعنی در واقع تصور می‌کنند که هزینه سایر فیلم‌ها از کجا می‌آید و عمده فیلم‌های سینمایی ایران با بودجه بیت المال تولید می‌شود، به خصوص آثار عده‌ای از همین افرادی که ادعای روشنفکری هم دارند.

البته اگر تحمل این سختی‌ها را کنار بگذاریم، مشکلات دیگری همچون هزینه‌ها هم باعث می‌شود که این جوانان سراغ درآمدزایی بروند و از طرف دیگر صداوسیما هم تمایل زیادی به بحث‌های مربوط به فلسطین ندارد و حتی مسئولینی که معتقد هستند، درگیر جذب مخاطب شدند.

در حوزه فیلم و هنر به جای اینکه ذائقه مخاطب را بسازیم، به سمت تامین ذائقه و خواسته‌های مخاطب رفتیم، مخاطبینی که به صورت شبانه روزی توسط شبکه‌های ماهواره‌ای و فضای مجازی بمباران اطلاعاتی می‌شوند و نگرش و بینش‌هایشان تغییر پیدا کرده است.

رسا- در واقع قسمتی از مخاطبین هم در صداوسیما به فراموشی سپرده شده‌اند.

امسال در زمینه هنر کم کاری شد، هنرمندان، سینماگران، کارگردان‌ها را با آرمان‌های انقلاب آشنا کردیم و کاری هم انجام شد، تکراری و بدون هیچ گونه تنوعی بود، زبان هنرمند خاص است و نباید با زبان زور سخن بگوییم.

با تمام تاسف باید گفت که در وزارت ارشاد مشکل داریم و نه تنها نیروی متعهد کم داریم، بلکه مخالف این تفکر وجود دارد، اینها کارشکنی هم می‌کنند. امروز در ارکان‌های هنری نظام و به طور کلی در نهادهای مربوط به فرهنگ، اعتقادی به آرمان‌های انقلاب و ارزش‌های اسلامی وجود ندارد و اگر هم باشد، در حد شعار است.

اگر فیلمساز هنرمند و متخصص در زمینه فلسطین فیلم خوب و ارزشی بسازد، مثل این است که گلوله آتش را در دستانش گرفته باشد و این فیلمساز تا کجا توان تحمل این گلوله را دارد و بالاخره ناگزیر به پرتاب آن خواهد شد. /882/ 402/

خبرنگار: مهدی براتی