توقع از آقای دیپلمات

به گزارش خبرگزاری رسا، محمدجواد ظریف پس از ۶۷ ماه سکانداری وزارت خارجه دولت جمهوری اسلامی، از این منصب استعفا کرد. اگرچه تا زمان نوشتن این سطور، استعفای وی مورد پذیرش قرار نگرفته است و متن رسمی استعفای او منتشر نشده و حتی این احتمال وجود دارد که او به کار بازگردد، اما در این باره گفتنی‌هایی هست:

 

۱- در مورد دلیل استعفای ظریف دلایل متعددی بیان شده، اما آن چه مشهود است و نیاز به دلیل ندارد، آن است که او به ادامه کار در وزارت خارجه دلگرم نیست. حال، دلیل این وضعیت، عدم هماهنگی دولت، بالارفتن اختلافات با رئیس جمهور و اطرافیان او یا هر چه هست، باعث شده او دیگر انگیزه‌ای نداشته باشد که مرد شماره یک سیاست خارجی ایران باشد؛ چه این که او ۶ ماه پیش هم از سمت خود استعفا کرده بود.

 

همه این‌ها به کنار، نام وزیر مستعفی امور خارجه با برجام طوری گره خورده که تا سال‌های متمادی، کمتر کسی هست که حرفی از برجام بزند و از جواد ظریف یاد نکند. از این منظر نمی‌توان کلیت استعفای ظریف را بدون هیچ گونه ارتباطی با شکست برجام تحلیل کرد.

 

۲- طناز خوش ذوقی نوشته بود که با تغییر دولت در آمریکا و خروج این کشور از برجام و بدعهدی و اتلاف وقت طرف‌های اروپایی، اکنون با تغییر وزیر خارجه ایران، تنها فرد یا جای باقیمانده از برجام، هتل محل امضا شدن توافق است. آری این طنز تلخ، واقعیت توافق نامه‌ای است که سال‌ها وقت و هزینه ملت و دولت ایران را گرفته است.

 

محمدجواد ظریف هم که در همان زمان، با القابی، چون امیرکبیر ایران و قهرمان دیپلماسی از او نام برده می‌شود و نشان لیاقت می‌گرفت، امروز حاصل تمام خوش بینی‌ها و زحماتش را بر باد می‌بیند و این حتما برای یک مسلمان میهن پرست، بسیار سخت و غیر قابل تحمل است.

 

شاید او با خودش‌ می‌اندیشد که پس چرا بسیاری از فعالیت‌های هسته‌ای را تعلیق کردیم، چرا انواع و اقسام بازرسی را پذیرفتیم، اصلا ما که می‌خواستیم با قدرت‌ها کنار بیاییم، چرا یک روز آن قدر بر مواضع‌مان – که بر حق هم بود – پافشاری کردیم و حتی در این راه شهید دادیم و چرا امروز کار را به جایی رسانده ایم که رهبر معظم انقلاب در جمله‌ای تلخ از انرژی هسته‌ای با عنوان «نیرویی که یک روز حق مسلم ما بود» یاد کردند و حالا نتیجه چیست؟

 

نتیجه آن است که یکی از مسئولان اقتصادی همین دولت، دستاورد برجام را «تقریبا هیچ» می‌داند و صاحب نظرانی که یک روز توسط رئیس دولت بی سواد خطاب می‌شدند، معتقدند که نه تنها آورده برجام صفر است، بلکه این عقبگرد، آسیب‌های زیادی هم داشته که تا سال‌ها گریبان ایران اسلامی را رها نخواهد کرد.

 

۳- اینجانب شخصا برای دکتر ظریف بسیار احترام قائلم و او را انسانی شریف و متدین می‌دانم. این که شخصی پس از شکست طرح‌ها و راهبردهایش استعفا دهد، اساسا مطلوب است، اما این که مترصد فرصتی برای کناره گیری باشد و در زمان مناسب – که مثلا یک جلسه رسمی با حضور بشار اسد باشد – به بهانه‌ای نه چندان قابل قبول، از زیر بار مسئولیت شانه خالی کند، غیر قابل پذیرش است. کیست که نداند وزیر محترم امور خارجه در مدت وزارتش و حتی پیش از آن که دیپلمات مطرحی بود، بحران‌های مختلفی را تجربه کرده و طعم مشکلات مختلف را چشیده است و مسائل مطروحه فعلی، به هیچ وجه قانع کننده به نظر نمی‌رسد.

۴- نکته آخر، نحوه اطلاع رسانی این استعفا از طریق یک شبکه اجتماعی و ایجاد خلا خبری در روز گذشته است که موجب تقویت گمانه‌های نادرست را هم فراهم آورده است. از وزارتخانه‌ای که یکی از مهم‌ترین شئونش، اطلاع‌رسانی است، انتظار نمی‌رود که جامعه را در شرایطی قرار دهد که سکه شایعات رسانه‌های خارجی رایج شود. از سوی دیگر، استعفای وزیر، درست در روزی که رئیس جمهور کشور دیگری به ایران آمده، بی شباهت با تغییر وزیر خارجه در سنگال نیست. از کسانی که داعیه دیپلمات بودن و حرفه‌ای بودن دارند، چنین خطا‌های فاحشی عجیب است. /۱۰۱/۹۶۹/م