«شرح خوانی» آفتی جدی در مسیر درسی طلاب

حجت الاسلام محمدحسین طالبی عضو هیأت علمی و مدیر گروه‌ حقوق پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا،‌ در ارزیابی وضعیت آموزشی و پژوهشی حوزه های علمیه اظهار داشت: بیان یک سری مباحث مهم است ولی رسیدگی به آن خیلی اهمیت بیشتری دارد، چراکه سال ها آسیب ها گفته شده و امروز زمان عمل کردن است.

وی اضافه کرد: ما وقتی30 سال پیش دروس حوزه را شروع کردیم وضعیت بسیار با امروز فرق داشت، چراکه دروس ترمی و مدرک و امتحانات زیاد نبود و عمق تحصیلات برای طلاب اهمیت ویژه ای داشت.

حجت الاسلام طالبی اضافه کرد: چیزی که آن وقت ها هم مضر بود امروز هم مضر است این است که شرح های فارسی به کمک دروس حوزه آمده است که ضرر زیادی برای یادگیری متون دارد و به همین دلیل طلاب خیلی دل به دروس نمی دهد؛ به همین جهت با توجه به این که مباحث حوزوی به جز سال اول بقیه ادبیات عرب است طلاب باید دروس عربی را خوب یاد بگیرند که البته این مسأله لوازمی دارد.

وی با اشاره به این که طلاب باید به مباحثه در سال های اول و دوم و سوم اهمیت زیادی بدهند، خاطرنشان کرد: در گذشته برای خواندن کتاب هایی نظیر سیوطی و مغنی سه سال وقت می گذاشتند و شعرها را حفظ می کردند تا نحو و صرف عربی را یاد بگیرند، طلاب متمرکز بودند و به ادبیات عرب اهمیت می دادند و کسانی که در این دروس پیشرفت می کردند در دروس دیگر کمتر مشکل پیدا کرده و نیازی به شرح فارسی نداشتند.

این استاد حوزه و دانشگاه تأکید کرد: استفاده از شروح فارسی برای حوزه و طلبه ها مضر است و نمی گذارد برای کتاب هایی که در کلاس می خوانند وقت بگذارند؛ بنده به یکی از شارحان فارسی کتب حوزوی هم این ایراد را گرفتم ولی ایشان گفتند که من این کتاب را برای داشجویان در حوزه معارف اسلامی دانشگاه فلسفه و فقه و مبانی حقوق و علوم قرآنی نوشته ام.

وی بیان داشت: علت کمتر اهمیت دادن طلاب به دروس همین است که ادبیات عربی در حوزه کار نمی شود، بنابراین اگر در سال های اول و دوم واقعا سخت گیرانه به معنای یادیگری خوب عمل شود ثمرات زیادی خواهد داشت؛ ما به طلابی نیاز داریم که  در آینده حوزه نقش پررنگی داشته باشند، ما طلبه با هوش کم نداریم ولی برنامه ریزی مطلوب در حوزه وجود ندارد و موجب می شود که این استعدادها به درجه مطلوب نمی رسد.

حجت الاسلام طالبی با اشاره به این که باید طلاب با استعداد از دیگر طلاب معمولی جدا شوند، گفت: به عقیده من پر استعدادها باید از بقیه جدا شوند، نه این که به دیگر طلاب اهمیت ندهیم بلکه برای طلابی که از وضعیت هوشی و استعدادی و تحصیلی بهتری برخوردار هستند سطح بالاتری از آموزش گذاشته شود تا این گونه افراد جهش رو به جلویی داشته باشند.

وی دقت درگزینش افراد برای ورود به وادی حوزه و طلبگی را امری اساسی عنوان و خاطرنشان کرد: این که تنها مسؤولان از یک معدلی پایین تر افراد را نمی گیرند کافی نیست؛ حوزه باید چنین ظرفیتی را ایجاد کند و کلاس ها با دقت درجه بندی شود.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در پایان یادآور شد: باید استعدادهای برتر در بخشی از حوزه مشغول تحصیلات خاصی شوند تا پیشرفت بیشتری داشته باشند؛ البته در این بین باید زندگی مالی و اجتماعی آنها نیز تأمین شود تا به دلیل مشکلات معیشتی دنبال برخی کارها نرود که در زندگی طلبگی نقشی ندارد./1330/ت۳۰۲/ج