طول مدت آموزش، آفت نظام پژوهشی است

حجت الاسلام حامد حسینیان معاون پژوهش مدرسه علمیه امام خمینی(ره) تهران در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با ابراز خرسندی نسبت به ازدیاد مراکز تخصصی در حوزه، وضعیت تولید آثار پژوهشی را پرشتاب و خوب توصیف کرد و افزود: برای خوب بودن مرز مشخصی وجود ندارد که بگوییم این تعداد آثار تولید شده و کافی است، هرچه تعداد بیشتر شود مطلوب تر است چرا که مطلوب نهایی به راحتی حاصل نمی شود.

وی اضافه کرد: هنوز گفتمان توحیدی در جامعه جاری نشده و بر زندگی و تصمیم گیری های خرد و کلان اجتماع حاکم نیست، برای غالب شدن گفتمان توحیدی در زندگی جا دارد که پژوهش ها بیشتر شود و همچنان ادامه یابد.

این مسؤول حوزوی با ابراز اینکه برای سنجش کیفیت پژوهش ها باید معیار مشخصی را تعیین کرد، گفت: ممکن است خیلی از پژوهش های تخصصی در مطبوعات پژوهشی منتشر شده باشند اما باید از اهمیت و ضرورت آنها پرسید که آیا قابلیت اجرایی در بستر زمان دارند یا خیر، آیا در شبهه زدایی اندیشه ها مؤثر بوده اند یا خیر؟!

وی اضافه کرد: اگر اینگونه پژوهش ها نتوانند تأثیرگذار باشند؛ نمی توانند در دسته پژوهش های خوب قرار گیرند و اینجاست که آمار واقعی هویدا می شود که پژوهش ها کمتر از انتظار مطلوب است.

استاد حوزه علمیه با ابراز گلایه از نظام آموزش محوری حوزه، عنوان کرد: متأسفانه در حوزه فرصتی برای پژوهش پروری باقی نمی ماند، مرزهای مشخص شده و اهداف تعیین شده دست و بال طلاب را برای پژوهشگری بسته است.

وی با اظهار اینکه طلبه پریدن و پرواز را یاد می گیرد اما فرصت پرواز و استنباط مسائل را ندارد، ادامه داد: مدت زمان سالهای طلبگی بلند و طولانی است، هرچند مهارت هایی کسب می شود اما آموزش محوری همه وقت طلاب را پر کرده و طلاب فرصتی ندارند تا از مهارت های حاصل شده بهره ببرند.

حجت الاسلام حسینیان با پیشنهاد طراحی مرکز استراتژیک نظام در حوزه، اعلام کرد: با وجود این مرکز می توان اهداف پژوهشی مورد نیاز برای تبیین سند عالی تمدن اسلامی را فراروی طلاب قرار داد، در این صورت طلاب متوجه می شدند چه پژوهش هایی روی زمین مانده است و کجاها باید بیشتر بیندیشند.

وی با اعلام اینکه پژوهش روحیه آزادگی می خواهد، مطرح کرد: کار پژوهش باید مستقل از دولت ها باشد چرا که ممکن است نظرات سیاسی دولت ها در هر برهه ای از زمان متفاوت باشد و در پژوهش ها اثر بگذارند، البته حکومت اسلامی وظیفه حمایت از نشر معارف اسلامی را دارد و باید دانست که مسئله حکومت جدای از مسئله دولت است.

معاون مدرسه علمیه امام خمینی(ره) با اشاره به زی طلبگی در تولید علوم دینی، اذعان کرد: طلبه اگر در سال های تربیتی این نکته را بداند و آموزش ببیند که عمرش باید وقف اسلام شود و تمام عمرش امانتی الهی در اختیار او است به این نتیجه می رسد که بهترین راه نگهداری این امانت آن است که تمام وقتش را صرف حضرت حجت(عج) کند، در این زمان است که مسیرش روشن تر از قبل می شود مانند مرحوم سید مجتبی موسوی لاری که همه عمرشان را مجاهدانه در اعتلای فرهنگ اسلامی کوشش کردند.

وی سالهای بلند آموزش در حوزه را آفت موجود در نظام پژوهشی دانست و تأکید کرد: این زمان میل و انگیزه طلبه را کم می کند، اساتید باید در دوره هایی مشخص ضرورت بخشی پژوهش و الگوهای موفق این حوزه را یادآوری کنند.

حجت الاسلام حسینیان برپایی جشنواره های موضوعی و فصلی را نشاط بخش توصیف کرد و افزود: کارهای موفق باید نشان داده شود که طلبه ها بدانند در ارتقای اندیشه توانا هستند، البته لازم است تا ابتدا خود اساتید زندگی پژوهش محورانه و علمی داشته باشند.

وی با بیان اینکه اگر موضوعات تحقیق از ابتدا کاربردی انتخاب شوند، مطمئنا در جامعه تطبیق پیدا می کنند، گفت: دغدغه ای که مقام معظم رهبری در این زمینه دارند هم این است که در غرب بسیاری از مسائل اعتقادی فلسفی خودشان را وارد زندگی کردند و تطبیق داده اند و ما هنوز آن معارف بلند خود را نتوانسته ایم در زندگی روزمره جاری کنیم و علت آن هم عدم انتخاب موضوعات تطبیقی و کاربردی پژوهش ها است مثلا در موضوع پژوهش ها تمدن سازی، تربیت الهی و اخلاقی و سبک زندگی موضوعاتی تطبیقی و کاربردی هستند./804/ت602/ب1