علم ریاضی ارتباط تنگاتنگی با فقه اسلامی دارد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، عادل پیغامی استاد دانشگاه امام صادق(ع)، امروز در جلسه کرسی آزاداندیشی که با موضوع «مدلسازی شریعت بر اساس فرآیند بهینهسازی مقید پویا» در مدرسه علمیه امام رضا(ع) برگزار شد، گفت: اگر ما بخواهیم بدانیم نظریهای موردقبول شارع مقدس است یا نه ابتدا باید خودمان آن را درک کرده سپس برای درک بهتر موضوع را به زبانهای حکیمانه و منطقی ترجمه کنیم.
وی علم ریاضیات را یکی از صورتهای علم منطق دانست و افزود: شک و تردید کمتر در علم ریاضیات راه دارد ازاینرو اگر ما بتوانیم برخی مسائل را به زبان ریاضی ترجمه کنیم فرصتی برای فکر کردن به وجود آوردهایم.
پیغامی با طرح این پرسش که آیا میتوان مباحث شارع مقدس را به زبان ریاضیات ترجمه کرد یا خیر؟ ادامه داد: اگر در علم ریاضیات حکمت و منطق وجود دارد پس میتوان زبان شارع مقدس را به ریاضیات معنا کرد.
استاد دانشگاه امام صادق(ع) ادامه داد: طبق بیان بعضی از علما با رجوع به ریاضیات برخی موارد در حوزه فقه کشف میشود. اکثر اعمال شرعی با نسبتهای عددی بیانشده است.
وی در انتقاد به نظریه «مدلسازی شریعت بر اساس فرآیند بهینهسازی مقید پویا»، گفت: در این نظریه اشارهای به محدودیتها نشده که باید موردتوجه قرار میگرفت.
پیغامی با اشاره به نقطه مثبت این مقاله، ابراز کرد: بهرهگیری از نظریه علامه طباطبایی در این نظریه که کاملاً صحیح است از نقاط مثبت این نظریه بود که با نظریه علامه طباطبایی مطابقت داشت.
استاد دانشگاه امام صادق(ع) اضافه کرد: لازم بود نویسنده در این مقاله از مثال هم استفاده میکرد تا مطلب کاملتر میشد. سبد افعالی که در این مقاله بیانشده در مباحث فقه اجتماعی و فقه حکومتی کاربرد آسانتری دارد اما آوردن آن در فضای مباحث فردی مانند عبادات باعث میشود مخاطب نسبت به کارکرد این زبان بیشتر آگاه شود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: اصل استفاده از زبان ریاضیات برای ترجمه و فهم بیشتر نظر شارع بسیار مهم است و ظرفیتهای دستنخورده فراوانی دارد که میطلبد در این زمینه نهضتی ایجاد شود.
در ادامه حجت الاسلام والمسلمین علی گودرزی استاد حوزه علمیه در جایگاه منتقد ابتدا با تشكر از نظريه پرداز گفت: ورود به مباحث بين رشتهای معمولا محل لغزشگاههای زياد و فرصتهای بسیار است.
وی افزود: در اين نظريه اصطلاحات زيادي از علومی همچون فلسفه اصول و ديگر علوم به كار برده شده که لازم است هرکدام جداگانه توضیح داده شود.
حجت الاسلام والمسلمین گودرزی ادامه داد: همینطور مفهوم سعادت بايد تعريف شود. با توجه به اینکه روش شناسی علوم با یکدیگر متفاوت است الزاما استفاده از روش ها و قواعد ریاضیات در علوم اجتماعی درست نیست.
استاد حوزه علمیه اضافه کرد: به عنوان مثال هرچند تسلسل در فلسفه محال است اما در ریاضیات اینگونه نیست. سعادت مقوله ای کیفی است و نگاه مادی به آن رهزن این نظریه است.
وی بیان داشت: در فحوای نظریه مبتنی بر پذیرش اصالت اجتماع است در حالی که در این مقاله اصالت فرد ذکر نشده است.
حجت الاسلام والمسلمین گودرزی در پایان با اشاره به عنوان مقاله خاطرنشان کرد: همینطور بهتر است در عنوان مقاله به جای واژه شریعت از واژه تشریع استفاده بشود. نگاه مبالغه آمیز و استفاده از عنوان تزاحم زیاد صحیح نیست و لازم است متغیرهای وابسته نیز دیده شود./813/پ۲۰۲/ب۱