پاسخ آیت الله مظاهری به چند سؤال اخلاقی جوانان

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حضرت آیت الله مظاهری در کتاب پاسخ به پرسش های جوانان به برخی سؤالات اخلاقی جوانان پاسخ می دهد که بخشی از این سؤالات به همراه پاسخ تقدیم خوانندگان خبرگزاری رسا می شود.

سؤال۱. چگونه برای برطرف کردن رذایل اخلاقی برنامه ریزی روزانه‌ کنیم؟
عمل به برنامۀ زیر در این زمینه مؤثّر است:
اهمیّت به واجبات مخصوصاً نماز اوّل وقت با جماعت.
اهمیّت به مستحبّات مخصوصاً انس با قرآن و نمازشب و خدمت به خلق خدا.
اجتناب از گناه مخصوصاً حقّ النّاس نظیر غیبت، تهمت، شایعه و نمّامی.
عذرخواهی از خداوند و توبه و مداومت بر ذکر یونسیه: «لااِلهَ اِلّا أَنت سُبحانِکَ اِنّی کُنتُ مِنَ الظّالِمین.»

سؤال ۲. از آنجا که فرموده‌اید یکی از واجبات در اسلام، تهذیب نفس است. خواهشمندم بفرمایید:

۲.۱چه گناهانی کبیره و چه گناهانی صغیره هستند؟

گناه هرچه باشد؛ چون نافرماني در برابر پروردگار بزرگ است، گناه کبيره است و از اين جهت فرقي بين گناه کبيره و صغيره نيست و آنچه در خصوص کبيره يا صغيره بودن گناهان گفته می‌شود، مربوط به نسبتي است که بين آثار گناهان وجود دارد.

۲.۲ محدودۀ علم اخلاق به‌طورکامل چیست؟

محدودۀ اخلاق اين است که: اوّلاً انسان صرف نظر از نوع گناه، از مطلق گناهان اجتناب جدّي داشته باشد و واجبات را به صورت کامل به جا آورد و در ترک مکروهات و انجام مستحبّات کوشا باشد؛ ثانياً به تهذيب نفس بپردازد؛ به اين معنا که صفات رذيله و خصائل ناپسند اخلاقي را در وجود خود ريشه کن يا لااقل سرکوب کند و درخت فضائل و صفات نيکوي انساني را به‌جاي رذائل، در دل خود بنشاند تا هم خود و هم ديگران از ميوۀ آن بهره‌مند گردند.

۲.۳ آیا تقلید در اخلاق هم ضرورت دارد؟

تقليد در اخلاقيّات يا در افعال اخلاقي ضرورت دارد؛ به اين معنا که انسان در تشخيص حلال و حرام افعال و اعمال، تابع هوی‌وهوس و پيرو سليقۀ شخصي نباشد و طبق نظر مرجع تقليد که حکم اسلام است، عمل کند تا رستگار شود./۱۳۲۴/ت۳۰۳/ج