کارکردهای «انتظار» در رفع بحران های اقتصاد
به گزارش خبرگزاری رسا، مرور بر روایات مهدوی که به بایدهای انتظار اشاره دارد و نیز سخن بزرگان که انتظار را نیازمند ملزومات و بایدهایی می دانند، نشان می دهد که انتظار فقط کنج خانه و سجاده نشستن و گفتن «اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج» نیست بلکه انتظار مختصاتی دارد و اساساً انتظار، عمل و رفتار است نه صرفاً حالتی روحی و معنوی.
مهم آنکه این رفتار و عمل باید در شرایط سخت و پیچیده و اصطلاحاً مشکلات و چالش ها بهتر و بیشتر بروز و ظهور داشته باشد تا بتواند منتظر را به سلامت از مسیر پرپیچ و خم غیبت و ابتلائات ناشی از عدم ظهور امام(عج) عبور دهد، برای همین است که نسبت به صبر و شکیب در عصر غیبت توصیه های بسیار شده است.
بی تردید یکی از ابتلائات عصر غیبت و مشکلاتی که می تواند در صورت غفلت و عدم رعایت الزامات انتظار، ما را از مسیر منحرف کند، مشکلات و مسائل اقتصادی است که به دلیل تاثیری که بر همه جوانب زندگی انسان دارد می تواند صبر و شکیبایی را از او بگیرد و در دیگر عرصه ها نیز آسیب پذیرش کند.
نخستین درس انتظار...
در حالی که نخستین درس انتظار، صبر است و شکیبایی ... همچنان که یک بیمار برای رسیدن به سلامتی رنج درمان و تلخی دارو را تحمل می کند و همچنان که یک کوهنورد، برای رسیدن به قله، دشواری صعود به ارتفاعات را به جان می خرد و آنگونه که یک رزمنده برای رسیدن به پیروزی، بر زخم شمشیر و جراحت جسم و مشکلات جهاد صبور است، یک مومن منتظر هم در عصر غیبت باید گوهر صبر داشته باشد. صبر بر دشواری های عصر غیبت و دوری از امام(عج)، تحمل زخم زبان ها و طعنه های دشمنان، فشارهای زندگی بر مدار ایمان و تقوا و دوری از گناه، صبر بر تنگی معیشت و قناعت به روزی حلال و مقاومت در برابر وسوسه های نفس و شیطان برای ورود به حریم گناه و زیر پا گذاشتن حدود الهی و مقررات شرع.
امیرمومنان امام علی (ع) در حدیث مشهوری برای صبر، سه عرصه و صحنه ترسیم فرموده است: یکی «صبر بر طاعت و انجام تکالیف»، دیگری «صبر در برابر معصیت» سومی هم «صبر در برابر مصیبت ها و حوادث ناگوار».
این روزها نیز که جامعه اسلامی با بحران اقتصادی و نوسانات لحظه ای قیمت سکه و ارز که تاثیر مستقیم بر همه شئون معیشت مردم دارد، مواجه است بی تردید صبر می تواند بهترین راهگشا باشد تا منتظران به سلامت از این معضل عبور کنند.
منتظرانی که درد فراق امام و مولای خویش را قرن ها است که بر سینه حمل می کنند بی تردید با صبر و شکیب هم پشت مشکلات اقتصادی را به خاک می مالند و اجازه نمی دهند روح امید را در وجودشان خدشه دار کند.
چالش های عصر غیبت چهار دسته اند
حجت الاسلام محمدرضا نصوری، معاون تبلیغ و اطلاع رسانی مرکز تخصصی مهدویت درباره اینکه آیا می توان بحران ها و مشکلات اقتصادی را از ابتلائات آخرالزمانی در عصر غیبت دانست، گفت: چالش های عصر غیبت معمولاً چهار دسته اند: فطرت، حیرت، فتنه و یاس؛ با غیبت امام عصر(عج) چون مردم از حجت خدا فاصله می گیرند، فطرت رخ می دهد و در پی آن حیرت و سرگردانیِ مردم بروز می کند و سپس تهاجمات و فتنه ها افزایش یافته و بدعت و ها و خرافات رواج می یابند و در نتیجه یاس حاکم شده و انسان را در تاریکی قرار می دهد.
وی تصریح کرد: از این رو، مبارزه با این روند باید عالمانه باشد، یعنی باید نگاه ما توام با فاصله گرفتن از جهل و نادانی و در مقابل حرکت به سوی توحید باشد. برای همین باید در مرحله حیرت در پی دلیل باشیم تا سردرگم نشویم، در هنگام فتنه باید موضع دفاعی داشته باشیم چنان که امام عصر(عج) از ما انتظار دارند وقتی یاس و ناامیدی رخ می دهد، انسان روحیه امید و نجات بخشی داشته باشد؛ در این میان ابتدا باید اندیشمندان و متفکران زمینه سازی کنند تا مردم اضطرارِ نیاز به حضور ولی خدا را احساس کنند.
نصوری اضافه کرد: باید توجه داشت اگر نگاه ما عالمانه باشد و علما و نخبگان ورود کنند انسان را به سوی نگاه توحیدی می برند و آنگاه است که دیگر ربا در اقتصاد راه نمی یابد و آسیب هایی مثل احتکار و باندبازی و جناح گرایی معنای خود را از دست می دهد.
انتظار بدون عمل فایده ندارد
معاون تبلیغ و اطلاع رسانی مرکز تخصصی مهدویت با بیان اینکه اکثر مشکلات امروز در سایه فاصله گرفتن از نگاه توحیدی رخ داده است، ابراز کرد: اگرچه هستند کسانی که به جای دین نقش آفرینی می کنند اما اهل بیت علیهم السلام درصدد مهندسی رفتار انسان ها بر اساس تعالیم قرآن و عترت(ع) هستند؛ وقتی درصدد زمینه سازی ظهور هستیم اما سبک رفتاری مان متفاوت است، به نتیجه نمی رسیم.
وی تاکید کرد: وقتی در بازار امروزی نه تنها به فقرا و نیازمندان توجهی نشده بلکه به ارزش ها حمله می کنند، مثل وجود ربا در اقتصاد، بی حجابی در اجتماع، زیر پا گذاشتن حدود بیت المال و ... این یعنی حرکت به سمت غربی شدن جامعه؛ لذا باید نظارت و توجه به دستورات و برنامه های دینی در دستور کار بوده و دستگاه نظارتی بر رفتار انسان با خود، خدا، اجتماع و دیگران فعال باشد، اگر به وجود خدا به عنوان شاهد و ناظر باور نداشته باشیم به سوی ظهور نمی رویم.
رفتار منتظران نباید یاس آور باشد
نصوری در ادامه بیان کرد: اگر می خواهیم به سوی ظهور پیش برویم، باید در رفتارهایمان که جامعه را متاثر می کند، تجدیدنظر داشته باشیم تا خروجی آن یاس و ناامیدی نباشد. راه چاره این است که نگاه عالمانه به توحید و خدای متعال داشته باشیم و در مسیری قرار بگیریم که معنویت محور و توام با اخلاص باشد، اینچنین است که اموال احتکار نمی شود و قوانین اقتصادی را دور نمی زنیم و ... اینها همه دست منتظران است.
وی درباره وظیفه منتظران در بحران های اقتصادی اجتماعی، تاکید کرد: مهدی باوران و مهدی یاوران در جامعه مهدوی از امام عصر(عج) متابعت می کنند و لذا منتظران هم باید در عصر غیبت از ولی فقیه تبعیت کنند و اساساً انتظار بدون روحیه متابعت از ولی، ممکن نمی شود. برای مثال باید ببینیم امروز دولتمردان اعم از دولت، دستگاه قضا و مجلس چقدر از ولی فقیه در موضوعی مثل اقتصاد مقاومتی تبعیت می کنند.
معاون تبلیغ و اطلاع رسانی مرکز تخصصی مهدویت با بیان اینکه اطاعت پذیری در میدان انتظار بسیار مهم است، ابراز کرد: از این رو، منتظران باید متناسب با خواست و رضایت امام عصر(عج) عمل کنند نه آنکه رفتار و اعمال مان دور از خواست های ایشان باشد، چنان که می بینیم امروز اشخاصی در این شرایط بد و فشارهای اقتصادی که نسل جوان را در ازدواج و اشتغال با مشکلات بسیار مواجه کرده اقدام به خریداری هزاران سکه طلا و ... کرده و بازار را دچار اختلال می کنند و جامعه را از امام زمان(عج) دور می کنند. این در حالی است که معرفت منتظرانِ راستین شناسنامه ای نیست بلکه در عمل شان تبلور دارد.
اصلاح جامعه و مبارزه با مفاسد
از آنچه رفت به دست می آید که عصر غیبت، عصر بلاتکلیفی و بی مسئولیتی نیست؛ اگر حضرت مهدی علیه السلام برای اصلاح جهان و مبارزه با فساد و ظلم در سطح گیتی قیام خواهد کرد، منتظران دولت مهدوی باید در حد توان و امکانات و فراهم بودن شرایط، در اصلاح جامعه و مبارزه با مفاسد بکوشند و همان هدف متعالی مهدوی را در مقایس کوچک تری محقق سازند، هر قدر که می توانند.
با این نگاه اگر در عصر ظهور ایمان و اخلاق مردم و عقل های شان رشد می کند و به تعبیر روایات فقیری یافت نمی شود که بخواهند زکات را به او بپردازند، امروز هم که مشکلات اقتصادی به ویژه بر شانه قشر ضعیف و آسیب پذیر سنگینی می کند باید در کنار صبوری و پرهیز از همراهی با موج هایی که می خواهد آرامش و ثبات را از جامعه منتظر بگیرد، حواسمان به فقرا هم باشد تا به بهانه سود بردن بیشتر، بار مضاعفی را به آنها تحمیل نکنیم. چنانکه امیرمومنان امام علی(ع) درباره دولت کریمه مهدوی فرموده اند: «آن گاه که امام زمان(عج) ظهور کند، هیچ برده مسلمانی باقی نمی ماند، مگر آنکه حضرت(ع) او را خریده، در راه خدا آزاد می کند و هیچ بدهکاری نمی ماند مگر آنکه حضرت بدهی او را می پردازد.»(بحارالانوار، ج52، ص224)
اینچنین است که می توان جامعه منتظر در عصر غیبت را به ماکتی از عصر ظهور و آن دولت کریمه تبدیل کرد./۹۶۹/د۱۰۲/ب۱
منبع: شبستان