مجلس و دولت باید درباره پرداخت یارانه به تفاهم برسند
به گزارش خبرنگار پارلمانی خبرگزاری رسا، علی لاریجانی در پایان جلسه علنی امروز سه‌شنبه ۱۷ بهمن ۹۷ مجلس به بیان توضیحاتی درباره مصوبات مجلس در لایحه بودجه ۹۷ و لزوم اصلاحاتی در بودجه برای برداشتن گام‌های اساسی جهت حل مشکلات کشور پرداخت.
رییس مجلس شورای اسلامی ضمن قدردانی از نمایندگان برای بررسی بودجه تا این لحظه، گفت: این کار خسته‌کننده‌ای است که دقت نظرهای حقوقی و توجه به مصالح کشور را نیازمند است که تاکنون یعنی بررسی نیمه بخش درآمدی کارهای خوبی و تصمیمات مناسبی گرفته شده است.
وی با اشاره به مصوبه مجلس درباره اعتبارات راه‌آهن، گفت: مجلس گام مهمی برداشت و اجازه اختصاص حدود هفت میلیارد تومان فاینانس را به راه‌آهن داد که ۱۵ درصدش نیز بعد از طی مراحلی از صندوق گرفته می‌شود. این مصوبه گشایش بزرگی برای حمل و نقل ریلی ایجاد می‌کند. دیگر از این به بعد دولت و همتش می‌ماند که ان‌شاءالله بخش‌های مختلف کشور در سال آینده نمودی داشته باشند تا یکی از مشکلات کشور حل شود.
لاریجانی با اشاره به مصوبه دیگر مجلس برای پرداخت بدهی‌های اشخاص حقیقی و حقوقی به بانک‌ها، گفت: در این باره مجلس ۱۰۰ هزار میلیارد تومان را اختصاص داد چون بهم‌گرفتگی در بخش‌هایی در اقتصاد کشور به وجود آمده بود که نتیجه آن تبدیل شدن بدهی دولت به بانک مرکزی شده بود. قطعا با این مصوبه بانک‌ها راحت‌تر می‌کنند کار کنند یا بخش‌هایی که بدهکار و یا طلبکار بودند راهی برای حل مشکلات پیدا می‌کنند.
رییس قوه مقننه این مصوبه را کار بسیار بزرگی برای روان‌سازی و اختصاص راحت‌تر وام‌ها از طریق بانک‌ها به بخش‌های تولیدی و برطرف شدن مشکلات دانست و گفت: کار مهم دیگر در مجلس در موضوع اوراق بود.
وی توضیح داد: کمیسیون تلفیق سقف انتشار اوراق را پایین آورد و بندی را به تصویب رساند که به موجب آن نباید انتشار اوراق از سقف برنامه تجاوز کند. این هم کار مهمی برای انتشار اوراق در کشور است.
لاریجانی به موضوع صندوق‌های بازنشستگی اشاره و اظهار کرد: اکثر صندوق‌های بازنشستگی دچار مشکلند. بنا بود کاری شود تا صندوق‌های بازنشستگی سر پا شده و مشکلات آنها حل شود. بر این اساس کمیسیون تلفیق و مجلس تصمیم گرفت که ۱۵۰ هزار میلیارد تومان را برای سازمان تامین اجتماعی و سایر صندوق‌ها اختصاص دهد تا آنها وضع سامان یافته‌ای پیدا کنند.
وی تاکید کرد که این گام اولیه و مهمی بود. ان‌شاءالله با تلاش و کمک دولت شاهد بهبود وضعیت صندوق‌ها و در نهایت سرپا شدن این صندوق‌ها خواهیم شد تا باری که بر روی دوش بودجه کشور افتاده، برداشته شود.
رییس مجلس شورای اسلامی درباره وضعیت بازنشستگان نیز گفت: دولت برای ترمیم حقوق بازنشستگان رقمی را تعیین کرده بود که کمیسیون تلفیق این رقم را اضافه کرد. هنوز نیز جا دارد که در ادامه کمیسیون تلفیق به این بخش توجه بیشتری کند و در بررسی‌های مجدد بیشتر وضعیت بازنشستگان را مورد توجه قرار دهد.
لاریجانی در ادامه با طرح این پرسش که آیا با این اصلاحات در بودجه مشکلات کشور حل می‌شود؟ گفت: ما در بقیه اموری که قرار است تصمیم‌گیری کنیم می‌خواهیم یکسری کارهای روتین را انجام دهیم که از جمله آن اختصاص ۱۴.۵ درصد درآمدهای شرکت نفت، سه درصد مناطق نفتی، دو درصد برای مناطق کمتر توسعه یافته و محروم است. اینها یکسری موارد متعارفی است که نمی‌تواند به این سوال پاسخ دهد که ما توانسته‌ایم در پایان این بودجه به چالش‌های اساسی کشور توجه کنیم.
وی توضیح داد: در حال حاضر مهم‌ترین مشکل کشور عیال‌وار بودن دولت است یعنی بخش‌های اجرایی کشور آنقدر فربه شدند که دیگر پولی برای کارهای عمرانی باقی نمی‌ماند. ما در این باره در قانون برنامه مصوب کردیم که باید بخش اجرایی کشور ظرف پنج سال کوچک شود و در انتهای سال دوم اجرای برنامه این بخش پنج درصد کوچک گردد. کمیسیون تلفیق بعد از توصیه ما تنها یک بند را به بودجه اضافه کرد مبنی بر اینکه باید برنامه توسعه اجرایی شود اما سوال این است که قرار است چطور این اتفاق بیفتد.
لاریجانی توضیح داد: در این باره مشابهاتی در دنیا وجود دارد که ما اصلا به آن ورود نکردیم. کوچک شدن دولت جزء سیاست‌های کلی است که ۱۰ سال از ابلاغ آن هم می‌گذرد اما شاهد کوچک و چابک شدن دولت تاکنون نبوده‌ایم. باید برای این موضوع نیز تدبیری صورت گیرد نه اینکه از ما بخواهند که استخدام‌هایی صورت گیرد که نتیجه آن عیال‌وارتر شدن دولت خواهد بود. لازم است در این باره کمیسیون تلفیقی در نشستی با دولت برای رسیدن به این مهم تصمیم‌گیری کند.
وی به اقدامات لهستان در این باره اشاره و اظهار کرد: چند سال پیش در لهستان فرمولی برای ۱.۵ میلیون نفر از بخش دیوانی خود درست کرد مبنی بر اینکه برای افراد مازاد حداقل حقوق و تسهیلاتی داده شود تا آنها کارآفرینی کنند. آنها برای کوچک شدن دولت‌شان فکر کردند و مشکل را حل کردند. معتقدم کمیسیون تلفیق و دولت باید در این باره به جمع‌بندی رسیده تا دورنمایی برای آینده کشور داشته باشیم.
رییس مجلس شورای اسلامی در ادامه با اشاره به معضل آلودگی هوا گفت: همه مدارس با آلودگی هوا و بارش برف تعطیل می‌شود. سوال این است که چه دورنمایی برای رفع مشکل آلودگی هوا وجود دارد؟ فکر می‌کنم تصویری که در تبصره ۱۸ در لایحه بودجه وجود دارد مشکلی را حل نخواهد کرد.
وی افزود: در تبصره ۱۸ مواردی همچون گازسوز کردن تاکسی‌ها و برقی کردن موتورسیکلت‌ها آمده است آن هم در شرایطی که در تهران فقط ۲.۵ میلیون موتورسیکلت وجود دارد که هر کدام از آنها بین چهار تا شش برابر ماشین آلودگی هوا ایجاد می‌کنند. پس اگر می‌خواهید این مشکل را حل کنید باید مشخصا بگویید که چه کار کنیم تا مردم موتورسیکلت برقی خریداری کنند یا حتی کارخانه تولید آن در کشور وارد شود چون وقتی قیمت تمام شده موتورسیکلت برقی هفت میلیون تومان است طبیعتا دیگر کسی موتور سیکلتش را تغییر نمی‌دهد و کارخانه‌ای نیز در داخل کشور آن را تولید نمی‌کند لذا باید تمهیداتی اندیشیده شده و مشوق‌هایی را در نظر گیریم تا این مشکل حل شود.
لاریجانی افزود: اگر نتوانیم موتورسیکلت‌ها را برقی کرده و یا مشکل ماشین‌های فرسوده را حل کنیم طبیعتا آلودگی هوا ادامه پیدا می‌کند. در همین باره شهرداری تهران می‌گوید که ۲۵۰۰ واگن کم دارد که شهرهای بزرگ نیز موارد این‌چنینی را مطرح می‌کنند. در این باره باید جلساتی را برگزار کنیم تا مشخص شود چه کمکی به عنوان مجلس می‌توانیم به آنها داشته باشیم که مشکل آلودگی هوا رفع شود.
رییس مجلس شورای اسلامی با اشاره به اختصاص ۱۵۰ میلیون دلار از صندوق توسعه برای حل مشکل ریزگردها در جنوب کشور، گفت: امیدواریم با این بودجه مشکل ریزگردها در جنوب حل شود اما تکلیف بقیه موارد مشخص نیست چون دورنمایی در بودجه دیده نمی‌شود که حلال مشکلات باشد. تاکید ما بر این است که باید بودجه به گونه‌ای باشد که طبق برنامه روندی را در پیش بگیرد که نتیجه آن کاهش آلودگی هوا باشد.
لاریجانی به مشکل پسماندها اشاره و خاطرنشان کرد: تقریبا مشکل ما در تمامی شهرها پسماندها است. پسماند چیز بی‌قیمتی نیست به آن طلای کثیف می‌گویند چون دارای ارزش است اما برای ما بخصوص در شهرهای جنوبی و شمالی کشور زحمت شده است و مصیبتی را برای مردم ایجاد کرده است.
به گفته وی، باید به فرمولی رسید تا بر اساس آن میزان اختصاص تسهیلات و امکانات در سال آینده مشخص شود تا مثلا ۳۰ درصد مشکل پسماندها تا سال آینده حل شود آن هم در شرایطی که در دنیا پسماندها خریداری می‌شود.
رییس مجلس شورای اسلامی با اشاره به موضوع اشتغال و تبصره ۱۸ لایحه بودجه ۹۷، گفت: تمام وزن کار ما در تبصره ۱۸ است. من نمی‌دانم آقایان به تبصره ۱۸ وقوف دارند یا خیر، آیا واقعا قرار است از خروجی تبصره ۱۸ یک میلیون شغل ایجاد شود؟ بنابراین باید ابتدا تبصره ۱۸ را فهمید و هم منابع را تامین کرد که چطور دولت می‌خواهد این کار را انجام دهد چون بخشی از منابع قید شده دارای اشکال سیاست‌های کلی است که باید رفع شود که خود نشان دهنده مشکلی بزرگ است.
وی با اشاره به موضوع فضای مجازی، اظهار کرد: فضای مجازی یکی از چالش‌هایی است که ما در ابتدای سال درباره آن بحث کردیم و دولت نیز آن را به عنوان ابرچالش مطرح کرد. فضای مجازی در حال ایجاد تحول در زندگی فردی و اجتماعی ما است. باید بپرسیم که شما چه امکانی از مجلس برای تغییر شرایط می‌خواهید. باید در این باره به بخش زیادی از افراد صاحب نظر داخلی برای فعال شدن و کار کردن مجال دهیم، معلوم نیست که اختیاراتی که از مجلس درباره فضای مجازی در سال آینده می‌خواهند، چیست.
لاریجانی در ادامه با تاکید بر اینکه یکی از مشکلات کشور را صادرات‌محور شدن دانست و توضیح داد: ما به کشوری صادرات‌محور تبدیل شدیم به طوری که در مناطق آزاد نیز مرتبا اجناس وارداتی به کشور می‌آید. طبق آخرین گزارشات رسیده به بنده فاصله عجیبی بین واردات از مناطق آزاد و صادرات وجود دارد. قطعا تا زمانی که صادرات کشور راه نیفتاده مشکل کشور حل نمی‌شود. سوال این است که در قانون بودجه چه مواردی برای مشوق‌های صادراتی در نظر گرفته شده است؟ تنها مبلغ اندکی دیده شده است که این مبلغ اندک نیز به محض اینکه دولت با مشکل مواجه شود از آن برای پرداخت یارانه استفاده می‌کند و طبیعتا این باعث کم شدن همین میزان بودجه نیز می‌شود. حال اینکه باید مشوق‌های صادراتی دائمی باشد تا صادرکننده انگیزه برای کار کردن داشته باشد.
وی به موضوع واردات در کشور نیز اشاره و خاطرنشان کرد: برخی از محصولاتی که در داخل کشورمان تولید می‌شود دارای استاندارد، کیفیت و به اندازه کافی هم است اما شاهد واردات جنس‌های مشابه و بنجل‌تر هستیم. باید تصمیم‌گیری به گونه‌ای در کمیسیون تلفیق باشد تا این مشکل را حل کنیم. این همه عروسک و جنس‌های دیگر که به کشور وارد می‌شود تنها نتیجه آن از بین رفتن بازار داخلی کشورمان می‌شود. خیلی از جنس‌های تولیدی در کشورمان خوب و استاندارد است.
رییس مجلس شورای اسلامی به موضوع یارانه‌ها اشاره و تصریح کرد: دولت در لایحه بودجه ۲۳ هزار میلیارد تومان را برای پرداخت یارانه نقدی به مردم تعیین کرد، بدین معنا که ۴۰ درصد افراد یارانه‌بگیر حذف می‌شوند. ما پرسیدیم که تئوری دولت برای این کار چیست، پاسخ آقای نوبخت این بود که مجلس در این باره تصمیم‌گیری کند. کمیسیون تلفیق این رقم را به ۳۰ هزار میلیارد تومان افزایش داد با این توضیح که یارانه افراد تحت پوشش کمیته امداد، بهزیستی، حاشیه‌نشین‌ها و روستاییان نباید قطع شود.
وی ادامه داد: ما پرسیدیم که چطور قرار است این افراد شناسایی شوند که دولت در جای دیگری گفت که بنا ندارد دست در جیب مردم کند و به حساب آنها سرکشی کند؛ البته این نوع گفته دولت هم خوب نبود چون ما هنوز تصمیم‌گیری نکردیم ولی در نهایت این نشان می‌دهد که اختلاف نظری در این باره بین دولت و مجلس وجود دارد که باید حل شده و به تفاهم برسیم. یارانه چیزی نیست که بتوان آن را با اختلاف نظر حل کرد، این خود نشان می‌دهد که تکلیف یارانه نیز به خوبی روشن نشده است.
لاریجانی درباره بحران آب گفت: مشکلاتی در حوزه آبخیزداری، آبیاری تحت فشار و آبرسانی به روستاها و مواردی از این دست وجود دارد که باید این مشکلات نیز رفع شود. بدانید که اگر نتوانیم تصمیم درستی در این مقطع بگیریم این مشکلات برای یک سال آینده باقی خواهد ماند پس باید از زمان استفاده کنیم؛ حتی شاید مجبو شویم که جلسه غیررسمی را با حضور مسئولان مربوطه برگزار کرده تا بدانیم که قرار است مثلا بحران آب چطور حل شود. باید این‌طور نتیجه‌گیری صورت گیرد که مثلا ۱۰ درصد از بحران آب در سال آینده با تصمیماتی رفع خواهد شد.
وی درباره موضوع قاچاق نیز اظهار کرد: قاچاق یکی از مشکلات عمده کشور است. سوال این است که بر اساس آمار داده شده چطور قرار است سال آینده جلوی قاچاق ۱۲ میلیارد دلاری گرفته شود مثلا ما باید با تصمیمات‌مان به اینجا برسیم که مثلا در سال آینده چهار میلیارد دلار از میزان قاچاق کم می‌شود، اینها کارهایی است که احتیاج به بحث و نشست‌هایی دارد.
رییس مجلس شورای اسلامی درباره بودجه شرکت‌های دولتی، اظهار کرد: کمیسیون تلفیق باید گزارشی از شرکت‌های بزرگ دولتی درباره درآمدها و هزینه‌هایشان داشته باشد تا ما بر اساس آن بودجه‌شان را تصویب کنیم نه اینکه آخر بررسی بودجه فقط بگوییم که تبصره‌ها، ردیف‌ها و جداول نیز به تصویب می‌رسد.
لاریجانی اضافه کرد: به نظرم اگر لازم بود باید جلسات غیررسمی گذاشته شود تا در این باره به تصمیمات درستی برسیم. آقای نوبخت نیز نوشته‌ای به من داده مبنی بر اینکه دولت آمادگی کامل دارد تا با کمک مجلس و دولت این مشکلات حل شود.
وی افزود: ما طبق آیین‌نامه در مورد هر بند مجازیم که نظرات مخالف و موافق را هر کدام به میزان پنج دقیقه گوش دهیم. اگر لازم است جلسه غیررسمی می‌گذاریم تا در زمان بیشتری حرف‌ها را شنیده و به راهکار درستی برسیم.
رییس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: ما باید بدانیم که بعد از بررسی بودجه حداقل در مورد پنج چالش مهم تصمیم‌گیری اساسی کردیم که حداقل ۲۰ درصد آن مشکلات تا سال آینده حل شود. این موضوع منوط به دادن فرصتی به کمیسیون تلفیق است به همین دلیل جلسه بعدی مجلس را ساعت ۱۴ دوشنبه ۲۳ بهمن می‌گذاریم. این جلسه تا ساعت ۱۸ ادامه پیدا خواهد کرد و بعد از جلسات ادامه پیدا خواهد کرد.
وی در عین حال یادآور شد: البته اگر کمیسیون تلفیق به جلسات بیشتری نیاز داشته باشد زمان بیشتری را به آنها اختاص می‌دهیم تا بتوانیم درباره مشکلات یارانه، بحران آب، کوچک شدن دولت، افزایش صادرات و کاهش واردات تصمیم‌گیری صورت گیرد.
لاریجانی در پایان گفت: درباره بحث حقوق‌ها و اضافه بر حقوق‌ها چفت مالیات کردیم که مقداری تند رفتیم که خواهش می‌کنم درباره اضافه حقوق‌ها تعدیلی صورت گیرد که نگرانی در جامعه ایجاد نشود./۸۵۶/د۱۰۳/ق