حوزه انقلابی باید نسبت به جامعه احساس مسؤولیت کند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حسن رحیم پور ازغدی ظهر امروز در مراسمی با عنوان چیستی حوزه انقلابی و نقش سیاست در حوزه علمیه که در مدرسه نواب برگزار شد گفت: برای فهم تعریف حوزه انقلابی باید ببینیم که حوزه در ایجاد و تثبیت برابری، برادری و حکومت عدل علی به عنوان یکی از شعارهای محبوب در مبارزات قبل از انقلاب چگونه عمل کرده و در این راه چه وظیفه علمی و عملی برای خویش تعریف کرده است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به سخنان شهید مطهری مبنی بر وجود فقه دان و کمبود و فقدان فقیه در جامعه افزود: مسائل جدیدی هر روزه به وجود می آید که نمی توان با تکیه بر روش مرسوم قدیم به حل آنان پرداخت. در جامعه امروز مجتهد و فقیهی که بتواند این امر را بر عهده گیرد وجود ندارد اما در عوض مسائلی را که بارها به طرق دیگری شاهد حل شدن آنها بوده ایم در رساله برخی حوزویان به صورت دیگری دوباره حل شده است و این انحراف می باشد. در حالی که هزاران سنگر در انقلاب خالی مانده که در تصرف کفار است و کمتر روحانی فعال و شجاعی در این سنگر ها حضور دارد.
وی با دسته بندی روحانیان پیش از انقلاب و تاثیر نقش آفرینی هر کدام در وقوع انقلاب اسلامی خاطر نشان کرد: برخی از روحانیان انسان های خوبی بودند اما قدرت تشخیص و تحلیل نداشتند و براحتی از سوی دیگران فریب می خوردند. عده ای دیگر دارای قدرت تشخیص و تحلیل بودند اما می ترسیدند. به عبارتی نان اهل بیت(ع) را می خوردند اما حاضر نبودند چوب آنان را بخورند و تنها آنجایی از انقلاب دفاع می کردند که مطمئن شده بودند شاه رفتنی است. برخی درست برخلاف روحانیان مبارز و فداکار حتی به تمسخر و توهین به طلبه های رزمنده می پرداختند. آنان همان عده ای بودند که در مخالفت با انقلاب حتی دست به تقیه نیز نمی زدند.
رحیم پور مانیفست حوزه انقلابی را صحیفه امام خمینی(ره) دانست و گفت: بنابر فرمایش امام خمینی(ره) حوزه انقلابی حوزه ای است که نسبت به جامعه احساس مسؤولیت بکند و در خط مقدم جهاد و مبارزه باشد. امام خمینی(ره) روحانیت را به دو دسته روحانیت مبارز شجاعی که هیچ وقت به اسلام و آرمان هایش خیانت نمی کند و روحانیت خائن و ناپاکی که ضررش از هر انسان ناپاک دیگری بیشتر است تقسیم کردند. دسته آخر مورد لعن و نفرین خداوند هستند و این روحانیت دین فروش بدترین ضربه ها را به ریشه های اسلام وارد می کنند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی برخورد صحیح با مردم و جوانان را از شاخصه های مهم حوزه انقلابی برشمرد و افزود: امام خمینی(ره) توصیه به جذب جوانانی می کنند که گرچه حوزوی نیستند اما دارای اندیشه های اسلامی و روحی عرفانی اند و معتقدند که نباید جلوی بیان افکار هرچند ناقص آنان را گرفت و با عیب جویی آنان را التقاطی خواند و به وادی شک و تردید هل داد.
وی خاطرنشان کرد: برخی روحانیان در جوانان به دنبال این هستند که آنان مقداری از خود انحراف و عیب نشان دهند تا آن را سر دست گرفته و آن جوان را منحرف بخوانند و خیال خود را راحت کنند. در حالی که این گناه است، چرا که اگر این کار انجام شود ما یک جوان ضعیف مذهب را به دره لیبرالیسم و کمونیسم هل داده ایم و گناه این عمل ما از گناه التقاط او سنگین تر است. باید با این دسته از جوانان حتی در صورت نیت عصبانی کردن عمدی ما به نرمی و با آرامش خاطر صحبت کرد و شبهات و اندیشه های آنان را اصلاح یا پرورش داد.
رحیم پور ازغدی ساده زیستی را دیگر شاخصه مهم روحانیت و حوزه انقلابی از دید امام خمینی(ره) دانست و گفت: حوزه و روحانیت انقلابی باید درباره مساله ساده زیستی و اشرافی گری به شدت حساس باشد. چرا که حرکت روحانیت به سوی اشرافی گری و سرمایه داری لحظه آغاز سقوط روحانیت است. امام خمینی(ره) هیچ چیز را زشت تر از دنیا گرایی روحانیت نمی دانستند و معتقد بودند هیچ چیز نمی تواند مانند دنیاگرایی روحانیت را تخریب و نابود کند. نفوذ و موقعیت روحانیت در تاریخ در اثر زهد علما و ارزش عملی آنان بوده است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به فهم قوی مردم در مساله اشرافی گری روحانیت و تاثیر آن در تخریب دین افزود: قدرت هم اکنون در دست روحانیت است و باید مراقب بود که دیگران حتی نتوانند از نام روحانیت استفاده های مالی و مادی بکنند. باید همیشه و در همه حال به یاد فقرا بود و حمایت از پابرهنه ها آن چیزی که هیچ وقت نباید فراموش و روحانیت با تبلیغات از این راه به در شود. در غیر این صورت خیانت به اسلام و مسلمین از سوی روحانیت مسجل شده است.
وی ارتقای مباحث فقهی و گسترش آن در سطح فقه حکومتی را از وظایف مهم حوزه انقلابی دانست و خاطرنشان کرد: امام خمینی(ره) فرمودند اگر حتی هزاران شهید هم بدهیم اما نتوانیم درباره مسائل جدید اجتهادهای لازم را انجام دهیم قافیه را باخته ایم و هر چند تابلوی حکومت ما اسلامی باشد اما محتوای آن سکولار و غیر دینی است. امروز نیاز مبرم و شدیدی به حل این مسائل داریم و اگر در این باره دروس خارج فقه برگزار نشود حکومت را بدون جنگ و کودتا از دست خواهیم داد.
رحیم پور ازغدی اختلاف نظر را جزء لاینفک مباحث اجتهادی در باب مسائل جدید دانست و گفت: امام خمینی(ره) اشاره می کنند به اینکه کتب علما پر از اختلاف نظر در ابواب مختلف است و اگر بخواهیم به اجماع دنبال این باشیم که همه یک چیز را در موضوعی بگویند نه ممکن است و نه فایده ای در پی دارد. بنا بر این نباید به خاطر اختلاف نظرها یکدیگر را تکفیر کرد. امام خمینی(ره) خود نیز دارای فتاوای مختلف و متفاوت می باشند که برای نمونه می توان به اختلاف فتوای ایشان درباره حق مولف و درج منبع در آثار و نوشته ها در قبل و بعد از انقلاب اشاره کرد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با برشمردن مواردی که امروزه نیاز به اجتهاد جدی و برگزاری دروس خارج فقه دارند افزود: مساله بانکداری و موسسات مالی، ربا و مفهوم و مصداق شناسی آن، حقوق بین الملل، تعزیرات حکومتی، رسانه، هنر، تلویزیون، قواعد مدنی و اجتماعی همچون رابطه والدین و فرزندان با یکدیگر، موالید کشور و کنترل جمعیت، سینما، فیلم، موسیقی، عکاسی، نقاشی و مجسمه سازی مسائلی است که نیازمند به اجتهاد قوی هستند. برخی از حرمت ها به دلیل شرایط و اوضاع و احوال زمانه بوده است. باید دید که آیا آن شرایط همچنان پا بر جا است تا حکم آن موضوع نیز پا بر جا مانده باشد؟ همچنین بعضا نیز موضوعات عوض شده اند اما احکام هنوز تغییری پیدا نکرده اند.
وی با اشاره به مساله موسیقی و فیلم به عنوان دو رسانه پر رنگ در جامعه امروزی خاطر نشان کرد: موسیقی و فیلم امروزه جزء لاینفک زندگی مردم شده است. برخورد از روی حرام دانستن تمامی محصولات آن و جهنمی خواندن همه مردم مشکل را عمیق تر خواهد کرد و معلوم نیست که آن حکم نیز شرعی باشد. زیرا همانطور که حلال کردن حرام بدعت و حرام است، حرام کردن حلال نیز بدعت و حرام می باشد. دیگر نمی توان تنها با حکم احتیاط جامعه را اداره کرد.
رحیم پور ازغدی با تاکید بر نوآوری در اجتهاد گفت: باید در اجتهاد به نوآوری و ابداع الگوهای مختلف و جدید روی آورد. برای نمونه در عقودی مانند مضاربه و مساقات و... حتما نباید محدود به این الگو ها شد. چرا که اینها واجب نیست و تنها جایز است. می توان مدل های دیگری را نیز ابداع و تولید کرد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی موضوع زن و تغییرات نقش آن در جامعه نسبت به زمان گذشته را از موضوعات مهم و حیاتی برای تفکر و اجتهاد در مورد آن دانست و افزود: نقش زنان در نسبت به 50 سال پیش دچار تغییرات گسترده ای در حوزه کار و اشتغال و خانواده شده است و این تغییرات نسبت به 1400 سال پیش به شدت مشهود است. باید در این زمینه ها اجتهادهای جدی صورت بگیرد و از هر گونه اظهار نظرهای ناپخته و خام و ناشی از روی عدم آگاهی و شناخت صحیح نسبت به جامعه و اسلام اجتناب کرد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: آزادی بیان و طرح آزادانه مباحث یکی از نیازهای ضروری حوزه علمیه کشور جهت زنده نگه داشتن آرمان های انقلاب است. چرا که دیگر نمی توان تنها با خون شهید کشور را نگاه داشت بلکه در این میان مداد علما اهمیت و کارایی بیشتری را از خود نشان می دهد. در این راه بنا بر فرموده امام خمینی(ره) باید با تشخیص صحیح، مصلحت جامعه را در نظر گرفت و با وحدت رویه مباحث را به شکل نظام مند و با هدف نظام سازی مطرح و به مسائل پاسخ داد./861/پ201/ب1