آیا سند ۲۰۳۰ همجنس بازان را به رسمیت می‌شناسد

به گزارش سرویس فرهنگی خبرگزاری رسا، یکی از حمایت‌ها و جانب داری هایی که از سند 2030 می‌شود، این است که می‌گویند در متن اصلی این سند و بندهای اصلی آن چیزی خلاف شرع مبین اسلام از جمله مواردی مثل حمایت از همجنسبازان یافت نمی‌شود! امّا در جواب باید گفت که هم در متن سند و هم در تفسیرهای یونسکو از بندهای این سند تصریح به حمایت از همجنسبازان و افراد دارای گرایش‌های خاص جنسی شده است.

به عنوان مثال در بند 4 از اهداف سند 2030 آمده است که: اطمینان از کیفیت آموزش و پرورش فراگیر و عادلانه و ایجاد فرصت های یادگیری مادام العمر برای همه.

Goal 4 - to ensure inclusive and equitable quality education and promote lifelong learning opportunities for all.

در این بند دو واژه inclusive به معنای «فراگیر و بدون هیچ استثنایی» و for all به معنای «برای همه» آمده است که منظور دقیق از این دو واژه مشخص نشده است که آیا شامل همه گروه‌ها و فرقه‌ها و از جمله همجنسبازان می‌شود یا خیر؟

اما در تفسیری که سایت یونسکو در مورد این بند آمده است، می‌گوید: یونسکو بر این عقیده است که هیچ کشوری نمی‌تواند به هدف شماره ۴ سند 2030 تحقق بخشد. اگر دانش آموزان آن کشور به علت تمایل جنسی‌شان و یا حدس دیگران در مورد تمایل جنسی آنان و همچنین هویت جنسی که دانش آموز برای خود در نظر گرفته (مثلا همجنسباز یا ترانزجندر)، در معرض خشونت قرار بگیرند.

در ادامه مورد به مورد موراد تمایلات جنسی را نام می‌برد از جمله همجنس‌باز زن lesbian, همجنسباز مرد gay,  بایسکشوال، ترانزجندر و  .....

متن تفسیر این بند از سایت یونسکو به شرح ذیل است :

NESCO recognises that no country can achieve Sustainable Development Goal 4 - to ensure inclusive and

equitable quality education and promote lifelong learning opportunities for all - if students are discriminated against or experience violence because of their actual or perceived sexual orientation and gender identity.

Violence based on sexual orientation and gender identity/expression is often directed at lesbian, gay and bisexual students (homophobia) and transgender students (transphobia), and others whose gender expression does not fit into binary gender norms, such as boys perceived as effeminate and girls perceived as masculine. As such, it is a form of gender-based violence.

دسترسی برابر اقشار آسیب پذیر به آموزش

«سند ملی آموزش 2030» در صفحه 175 برای تحقق بند4 از سند2030، تحت عنوان «دسترسی برابر اقشار آسیب پذیر به آموزش» کار گروهی را برای شناسایی اقشار آسیب پذیر و اقدام‌های مقتضی آن، تشکیل داده است. درست است که در لیستی که این کار گروه در مورد اقشار آسیب پذیر  ارائه داده است، نامی از همجنس‌گرایان و افراد دارای تمایلات جنسی خاص نیامده است اما طبق تفسیر فوق از این بند کشوری نمی‌توانید به این بند عمل کنید مگر اینکه همجنس‌گرایان را نیز داخل این افراد بداند و از آنها حمایت کند.

همانطور که مشخص است طبق تفسیرهای یونسکو از سند 2030 حمایت از همجنس‌بازان از طرف پذیرندگان این سند باید انجام شود و حتی در ادامه این سند (که در ذیل خواهد آمد) اضافه می‌شود که خود سازمان یونسکو می‌تواند برای تسهیل حمایت از همجنس‌بازان در کشورهای منتخب ورود پیدا کند.

facilitate action in selected countries to prevent and address homophobic and transphobic violence in educational settings[1]

اما با وجود همه این موارد که از تفسیرهای یونسکو استفاده می‌شود، می‌توان مواردی از خود متن سند، بدون رجوع به بخشنامه‌ها و تفسیرهای یونسکو، استخراج کرد.

به عنوان مثال در بند 8 از متن انگلیسی زبان سند 2030 یونسکو، عبارت‌هایی مانند gender equality به معنای «عدالت جنسیتی» و یا gender-sensitive policies به معنای «سیاست‌های حساس به جنسیت» و یا عبارت gender-based discrimination به معنای «تبعیض براساس جنسیت» آمده است و این سیاست‌ها به عنوان موارد دارای اهمیت این سند مطرح شده‌اند:

8. We recognize the importance of gender equality in achieving the right to education for all.

We are therefore committed to supporting gender-sensitive policies, planning and learning

environments; mainstreaming gender issues in teacher training and curricula; and eliminating

gender-based discrimination and violence in schools.

ترجمه‌ای که سند ملی آموزش 2030 از این بند ارائه داده است چنین است:

ما اهمیت برابري جنسیتی در دستیابی به حق آموزش براي همه را به رسمیت می‌شناسیم و به همین دلیل تعهد خود را به حمایت از سیاست‌ها، برنامه ریزي و محیط‌هاي آموزشی حساس به جنسیت، جریان سازي مسائل مربوط به جنسیت در برنامه درسی و آموزشی معلمان و از بین بردن تبعیض و خشونت جنسیت محور در مدارس اعلام می نماییم.

در دیگر بندهای این سند عبارت  gender (جنسیت) بالغ بر 54 مرتبه تکرار شده است.

اما سوال اینجاست که چرا برای کاربرد معنای «جنسیت» که مرادف آن در زبان انگیسی sex است از واژه gender استفاده شده است؟

برای پاسخ این پرسش کافی است که منای واژه gender را در فرهنگهای لغت مورد بررسی قرار دهیم.

طبق فرهنگ آنلاین آکسفورد واژه gender چنین معنی شده است :

Gender :Either of the two sexes (male and female), especially when considered with reference to social and cultural differences rather than biological ones. [2]

هر یک از زن و مرد خصوصا هنگامی که اختلاف آنها در اجتماع و فرهنگ ها مد نظر باشد نه از لحاظ بیولوژیکی.

طبق این معنا از gender مشخص می‌شود که منظور فقط جنسیت بیولوژی نیست بلکه منظور، هر نوع جنسیتی است که بشود بعنوان زن و مرد تصور کرد.

با بررسی مختصری مشخص می‌شود که در بین اجتماعات و فرهنگ‌ها تعداد زیادی gender  وجود دارد که معروف ترین آنها LGBT  است که مخفف (Lesbian , Gay, Bisextual, transgender ) می‌باشد .

معنای gender  که بر این موارد صدق پیدا میکند با توجه به این نکته است که در lesbian (همجنس بازی زنان) یک مونث در نقش زن و دیگری در نقش مرد است  و در Gay (همجنس بازی مردان) یک مذکر در نقش زن و دیگری در نقش مرد است.

پس هنگامی که از gender  سخن به میان می آید منظور هر نوع جنسیتی است که بشود بعنوان زن و مرد تصور کرد حتی جنسیتی که بین هم جنس بازان فرض میشود، نه جنسیتی که بر اساس بیلوژیک باشد که فقط شامل مرد و زن طبیعی می شود و این معنای دوم (یعنی جنسیت بین زن و مرد طبیعی) است که مرادف با معنای sex است.

معنای واژه sex طبق فرهنگ آنلاین آکسفورد چنین است:

Either of the two main categories (male and female) into which humans and most other living things are divided on the basis of their reproductive functions.[3]

هر کدام از دو دسته اصلی (مرد و زن) در بین انسان ها و بسیاری از موجودات زنده دیگر که بر اساس عملکرد تولید مثل تقسیم شده اند.

پس هنگامی که از یکسان سازی حقوق بین gender ها صحبت می شود نه از male and female ها منظور تنها زن و مرد بیولوژیک نیست  منظور تمامی gender های موجود می باشد از جمله هم جنس بازان.

 در صفحه 161 از «سند ملی آموزش 2030» این بند از سند 2030  چنین تبیین شده است :

برابرسازي فرصتهاي آموزشی براي زنان و دختران

یکی از موارد دستیابی به عدالت آموزشی توجه به عدالت جنسیتی در حوزه آموزش است که موجب ارتقاي اشکال مختلف سرمایه در صورتهاي اقتصادي ، اجتماعی و فرهنگی آن می شود. وجود ناعدالتی هاي جنسیتی در عرصه هاي مختلف از جمله آموزش از مهمترین چالشهاي پیش رو در کشورهاي در حال توسعه است. ناعدالتی هاي جنسیتی داراي اثر منفی بر توسعه ي انسانی و ارتقاي کیفیت نیروي انسانی است. تجربه هاي دهه هاي اخیر کشورهاي درحال توسعه مبین آن است که افزایش سرمایه گذاري در نیروي انسانی ، به ویژه آموزش زنان ، زمینه ي لازم را براي دستیابی به رشد اقتصادي بالاتر و رفاه اجتماعی بیشتر مهیا می سازد.... عدم تحقق عدالت جنسیتی , رشد اقتصادي را محدود و در نتیجه امکان کاهش فقر را مختل می سازد. آموزش با ابعاد مختلف توسعه پایدار ارتباط برقرار میکند و روش هاي تولید معرفت تاثیر می گذارد و به ما کمک میکند که به شهروند جهانی تبدیل شویم» .

همانطور که مشخص است در تیتر این بند و در قسمت هایی از متن، عبارت زنان و دختران آمده است ولی باز تاکید بر روی عدالت جنسیتی و تبدیل شدن به «شهروند جهانی» است که جای سوال دارد که عدالت جنسیتی و شهروند جهانی از منظر سازمان یونسکو به چه تفسیر میشود که در ابتدای مقاله بدان اشاره شد  و مراد یونسکو از این عبارات را بیان کردیم و در ادامه این بند از سند ملی آموزش 2030 اشاره به تاکید یونسکو بر مسأله جنسیت در آموزش شده است و می آورد : « یکی از مهمترین مباحثی که در طی این سال ها در جلسات مختلف این کنفرانس در اقصی نقاط جهان مطرح شده، ضرورت توجه به برابري جنسیتی در مقوله آموزش است. بطوري که در دهه گذشته توجهات زیادي به مساله نابرابري جنسیتی در حوزه آموزش جلب شده است». بدون اینکه توجه داشته باشند منظور یونسکو از جنسیت همانطور که توضیح داده شد فقط مرد و زن نیست بلکه منظور هر جنسیت موجود و لو جنسیت اعتباری و فرضی از جمله هم جنس بازان نیز می باشد.

حال سوال این است که با پذیرش این سند از طرف مسئولان و تعهد به اجرائی کردن آن و با توجه به تعبیراتی که در متن اصلی این سند و هم چنین با توجه به عبارتهایی که در سند ملی آموزش 2030 آمده است، آیا راه برای فشار آوردن به دولت و حمایت از هم جنس بازان از طرف سازمان یونسکو باز نمی شود؟!!

طبق این سند حمایت از هم جنس بازان کاملا رسمی و قانونی و قابل پیگیری جهانی است.

[1] http://en.unesco.org/themes/school-violence-and-bullying/homophobic-transphobic-violence

[2] https://en.oxforddictionaries.com/definition/gender

[3] https://en.oxforddictionaries.com/definition/sex

/۸۸۱/ت303/س