تبلیغ مجازی و حمایتی که وجود ندارد!
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حضور مبلغان در فضای مجازی یکی از بحث های داغ و پر تب و تاب این روزهای فضای تبلیغی حوزه های علمیه است؛ موضوعی که نحوه حضور و برنامه ریزی برای استفاده از ظرفیت مبلغان در این عرصه و همچنین میزان و نوع حمایت از مبلغان دینی فعال در عرصه فضای مجازی از موضوعات مهم آن است که عمده بحث ها در این زمینه را به خود اختصاص می دهد.
پویش حمایت از مبلغان دینی نیز متأثر از این فضای مباحثه ای، شاهد اظهار نظرهای گوناگون از مبلغانی است که خود در بطن کار و آشنا با سختی و مرارت های تبلیغ در فضای حقیقی و الزامات و ویژگی های تبلیغ مجازی هستند.
مبلغان دغدغه هایی دارند برای استفاده از همه ظرفیت های تبلیغی، چه در روستاهای دور افتاده کرمان باشد و چه در پشت کوه های سر به فلک کشیده زاگرس، چه گرمای کویر به تن خسته بنشیند و چه سرمای کوهستان تا عمق استخوان نفوذ کند؛ اما تنها چیزی که در ذهن و قلب مبلغان نقش بسته است انجام وظیفه ای الهی است؛ وظیفه ای که هم سازنده است و هم تجربه آموز، تجربه هایی که هرچند با کوهی از مشکلات به دست آمده اند اما به قدر یک عالم، شیرینی و حلاوت دارد که تنها یک مبلغ درک می کند و شاید در چشم دیگران بی معنا باشد.
امروز فضای مجازی عرصه ای دیگر به عرصه های تبلیغی افزوده و این جبهه فرهنگی مرد خود را می خواهد؛ و این دنیایی که هزاران دالان پیچ در پیچ و دراز و بی انتها دارد، باید عرصه تبلیغ دین و هدایت وجدانها و فطرت های انسانی باشد.
این دغدغه ها شاید تا کنون به صفحه رسانه ای نرفته باشد و راز های مگویی بوده که در سینه مبلغان سنگینی کرده و اکنون فرصتی فراهم شده تا این دغدغه ها با جوهر قلم بر صفحات نقش بندد و رسانه ای شود.
حضور در فضای مجازی وظیفه ای خطیر
آری! این حضور از جهاتی واجب و از منظر دیگر سخت و طاقت فرساست و شاید سخت تر از عرق ریختن در روستاهای کهنوج و جیرفت در روزهای گرم تابستان و با زبان روزه و یا لرزیدن در دمای چندین درجه زیر صفر در فصل زمستان و تاریکی های روستاهای دورافتاده زاگرس باشد.
اما بگذار تا مبلغان خود از دغدغه ها سخن بگویند و آنچه تجربه کرده اند را محملی سازند برای ترسیم افق آینده تبلیغ مجازی؛ عرصه ای نوین و تازه که معبرهای گشوده نشده فراوان دارد.
مبلغی از لزوم پاسخگویی مبلغان به سؤالات در فضای مجازی سخن می گوید و بیان می کند:« تمام مردم ایران مسلمان هستند اما در تلگرام خیلی گروه ها هستند که علیه دین اسلام تبلیغ می کنند و باید مبلغان با آنها بحث کنند، آنها را قانع کنند باید مبلغ در این گروه ها حاضر شده و با آنها بحث کند»
مبلغی دیگر از استفاده جبهه مقابل از ظرفیت فضای مجازی برای فعالیت های ضد دینی سخن می گوید و معتقد است باید بر این فضا مسلط شویم و برنامه های فرهنگی خود را در این فضا اجرا کنیم.
مبلغی دیگر ادامه همین مطلب را بازگو می کند و می گوید: «بنده در یکی از کانال ها عضو و در حال رصد کارکردهای آنها هستم، از هر ظرفیتی استفاده می کنند و متحد و منسجم و قوی کار خود را انجام می دهند»
مبلغی از برخوردهای نامناسب گروه های مذهبی در فضای مجازی سخن به میان می آورد و معتقد است باید مبلغان نحوه فعالیت در فضای مجازی و شیوه جذب مخاطب را بیاموزند.
این نوع برخورد را شاید من و هزاران مخاطب دیگر تجربه کرده ایم؛ برخوردی تنگ نظرانه در موضوعات فرهنگی در فضای مجازی که نیاز است تا زیست و تبلیغ صحیح مجازی آموزش داده شود.
مشکلاتی اساسی که نیازمند توجه است
بحث ادامه می یابد و مبلغی بیان می کند:«در یک گروه حزب اللهی عضو بودم تا یک ذره میخواستیم بحث کنیم و به سرانجام برسانیم میگفتند بس کنید و زود خاموشی میزدند ولی بنده دو سه بارتا آخر بحث کردم و در این موارد اکثرشان ودلیل ومنطق درستی ندارند و زود پا پس میکشند و در آخر به دلیل تمرد ازدستور مدیر ازگروه اخراج شدم.»
این موضوع یکی از آسیب هایی است که در فضای تبلیغی مجازی وجود دارد و نیازمند توجه و برنامه ریزی دقیقی است تا سؤالات موجود با حضور مبلغان و کارشناسانی که به امور مختلف اشراف دارند پاسخ داده شوند.
در ذهنم به مرور مطالب گذشته می پردازم تا بتوانم سوژه های مهم را استخراج کنم که مبلغی می گوید:« اگر به روز باشیم و خوش برخورد مردم جذب می شوند و وقتی جذب شدند حرف بزنید چون حرف حق خریدار دارد، ایراد از ماست در جهانی که روز به روز نوتر می شود هنوز می خواهیم با روش های قدیمی مردم را جذب کنیم»
مبلغی دیگر ادامه می دهد:« الان توی اینستاگرام طلبه ها خیلی خوب دارن فعالیت میکنن و تعداد بازدیدکنندگانشون زیاده ...فقط باید کمی هنر و خلاقیت و مهربانی به خرج داد»
تب بحث بالا می گیرد و مبلغان جدی تر وارد بحث می شوند تا نتیجه مناسبی حاصل شود و به گوش مسؤولان رسیده و به طرحی تبدیل شود برای حمایت از مبلغان دینی در فضای مجازی.
«مشکل اساسی تبلیغ امروز حوزه اینه که دوستان خیلی کم البته اصلا نمی دونن چی رو باید تبلیغ کنن، بیایید زندگی پیامبر(ص) رو مطالعه کنیم اما با این نگاه که چطور پیامبر عزیز ما خودش رو تو دل مردم جا کرد، تبلیغ کرد؛ چه سختی هایی رو تحمل کرد تا تونست موفق بشه، مشکل اینه» این سخن یکی دیگر از مبلغان است که تأکید بر استفاده از روش پیامبر (ص) دارد و معتقد است که محتوای تبلیغ تولید و توزیع مناسبی ندارد.
استفاده از تهدید و تبدیل به فرصت ها از دیگر مواردی است که توسط مبلغی بیان می شود و تأکید می کند:« امروز وظیفه همه مبلغان است که از تهدید فضای مجازی فرصت بسازند. اگر هر مبلغ و طلبه یک وبلاگ و کانال مفید داشته باشد و فقط اطرافیان خود را غذای معنوی دهد وضع از امروز بهتر نمی شود؟»
تبدیل تهدید به فرصت و راهکارهای موجود
منبر مجازی راهکاری است که این مبلغ ارائه می دهد؛ شاید در ابتدا طرحی ساده به نظر برسد اما می توان آن را بررسی و بسط داد؛ حتی پرسش و پاسخ مجازی منبرگونه می تواند به عنوان راهکاری اجرایی درآید که البته نیازمند دقت و ظرافت ویژه و برنامه ریزی دقیقی است.
مبلغان توضیح بیشتر پیرامون منبر مجازی طلب می کنند و پاسخی داده می شود:« امروز منبر اینترنتی در حوزه تفسیر آسان، ترویج نهج البلاغه، سخنرانی های مکتوب و نقد محتوایی فیلم ها در تلگرام وارد شده اما خوشبختانه در یک نشریه و یک سایت تقریبا کل مطالب آن منتشر میشه. می شود از منبرهای کوچک به فضل الهی فرصت بزرگ ساخت.»
مبلغی دیگر دغدغه ای دارد برای استفاده از ابزارها در جهت تبلیغ دین و می گوید:«این تبلت ها و گوشی ها وسیله ای هست برای روشنگری برای گفتوگو، نه باهم رأی خود بلکه باکسانی که فریب خوردند؛مخصوصا قشرجوان، آن هم با رفتارنرم ودوستانه، حضرت آقاهم سفارش این مطلب رو اخیرا داشتند.»
آری! استفاده از ابزار برای پیشبرد اهداف فرهنگی از موضوعاتی است که نیازمند توجه ویژه ای است، حضور در میدان نبرد بدون سلاح مورد نیاز تنها آسیب ها را بیشتر می کند؛ خواه این سلاح محتوا باشد و خواه ابزار تبیین و توزیع این محتواها.
این بحث پس از چندین ساعت گفتوگو فروکش می کند اما چیزی که باقی می ماند دغدغه هایی است که بر ذهن مبلغان نقش بسته و انتظار پاسخ را می کشند از مسؤولینی که وظیفه مدیریت فضای تبلیغی را برعهده دارند و امیدوارند تا طرحی ریخته شود برای استفاده بهینه از فضای مجازی و در عین حال حمایت از مبلغان مجازی که شاید در معرض سختی های فراونی باشند که ابتدا به چشم نیاید اما در اوان کار خود را نشان دهد.
و من نیز برگ دیگری از دفتر تجربیات رسانه ای خود را ورق می زنم و منتظر می مانم تا از تجربیات دیگر بهره گیرم و صفحه های رسانه را مزین به دغدغه هایی سازم که از عمق وجود و از روی اخلاص مبلغان برخاسته است./872/ت۳۰۰/ج