خروج ۲۰ ميليون ايراني از چرخه فرزند‌آوري
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از جوان آنلاین، طبق آخرين آمارها، هشدار پيري سيماي جمعيتي كشور در حال محقق شدن است. بر اين اساس نيمي از جمعيت كشور بالاي 30 سال سن دارند كه از اين 50 درصد سهم افراد بالاي 64 سال بيش از 6 درصد است. اين بدين معناست كه مطابق پيش‌بيني‌ها كشورمان در حال ورود به دوران سالمندي است. خروج 20 ميليون نفر از جمعيت 80 ميليوني كشورمان از حوزه باروري با تجرد يا ناباروري مصائب جمعيتي ايران را دوچندان مي‌كند. در اين بين و با وجود ابلاغ سياست‌هاي كلي جمعيت، اما خبري از نتيجه‌بخشي برنامه‌هاي افزايش جمعيتي وزارت بهداشت و دولت نيست.
سال گذشته بود كه ليلي بروجردي در همايش ملي سياستگذاري اجتماعي در حوزه خانواده درباره وضعيت ازدواج جوانان در جامعه و آمار و ارقام‌هاي مرتبط با آن گفت: تا سن ۳۰ سالگي براي زنان و ۳۵ سالگي براي مردان طبق بررسي‌اي كه تا پايان سال ۹۳ انجام شده، ۱۲ ميليون نفر در كشور جزو افراد هرگز ازدواج نكرده هستند. تا پايان 50 سالگي اين تعداد به 1/5 ميليون نفر تنازل پيدا مي‌كند و بعد از 50 سالگي كه سن تجرد قطعي است، به يكباره 150 هزار نفر مي‌شود.
با يك حساب سر انگشتي از آمار ارائه شده توسط رئيس كميته زنان و جوانان مجمع تشخيص مصلحت نظام مي‌توان دريافت چيزي حدود 14 ميليون نفر از جمعيت كشورمان به دليل جا ماندن از ازدواج از دور باروري و فرزند‌آوري خارجند. در كنار اين مسئله 6 ميليون زوج نابارور داريم. با اضافه شدن اين آمار به آمار ازدواج نكرده‌ها چيزي حدود 20 ميليون نفر از جمعيت كشور از چرخه باروري خارج شده‌اند. بر اين اساس اينكه نيمي از جمعيت كشورمان به سنين بالاي 30 سال برسند و اين آمار روز به روز افزايش يابد، امر دور از انتظاري نيست.
رشد معنا‌دار زندگی مجردی و تغيير ساختار خانواده
به گفته عليرضا زاهديان، معاون مركز آمار ايران ميانگين سني كشور به 31/1 و ميانه سني جمعيت از ۲۷ سال به ۳۰ رسيده و ۵۰ درصد جمعيت زير ۳۰ سال قرار دارند.
وي درباره روند رشد جمعيت در كشور مي‌گويد: رشد جمعيت از 3/91 در سال ۶۵ به 1/24 در سال ۹۵ رسيده البته روند كاهشي در سال‌هاي اخير كند‌تر شده است و اگر با روند سال ۹۰ تعداد مواليد كاهش پيدا مي‌كرد، نرخ رشد جمعيت به يك مي‌رسيد، اما اكنون اين عدد 1/24 بوده و نشان از مثبت بودن سياست‌هاي جمعيتي در چند سال گذشته است.
زاهديان با بيان اينكه رشد جمعيت در استان‌هاي مختلف متفاوت است، مي‌افزايد: اين رشد متوازن نيست و در خراسان شمالي و همدان رشد منفي داريم، البته در استان‌هاي البرز، بوشهر و خراسان جنوبي رشد بالاتري نسبت به ميانگين داشته‌ايم.
در ميان آمارهاي معاون مركز آمار ايران آمارهاي تأمل‌برانگيز ديگري هم وجود دارد و آن چيزي نيست جز رشد آمار خانواده‌هاي تك نفره كه حكايت از افزايش زندگي مجردي دارد و بيانگر آن است كه هسته خانواده به عنوان شالوده جامعه ايراني به طور جدي در خطر است. هر چند خطر اضمحلال نهاد خانواده را مي‌توان در آمار 14 ميليون نفري ازدواج نكرده‌ها در كشور نيز مشاهده كرد، اما افزايش خانواده‌هاي تك نفره هم بعد ديگري از اين ماجراست.
آنگونه كه زاهديان مي‌گويد، در سال ۸۵ بيشترين سهم خانوار مربوط به خانواده‌هاي پنج نفره و بيشتر ٣٢ درصد بود، در سال ۹۰ خانواده‌هاي سه نفره بيشترين سهم را داشته و ٢٨ درصد خانوار راتشكيل داده و درصد فراواني خانواده‌هاي تك نفره از 7/1 درصد در سال ۸۵ به 8/5 درصد در سال ۹۰ رسيده كه نشان از تغيير ساختار خانوار در كشور است.
تمايل 75 درصد جوانان به داشتن 2فرزند يا كمتر
به گفته معاون مركز آمار ايران نرخ باروري در سال ۶۲ حدود 6/8 بوده و در سال ۹۰ به 1/8 و سال ۹۵ به 1/9 رسيده و اگر بخواهيم نرخ باروري را به 2/1 برسانيم بايد يك ميليون و ۶۰۰ هزار تولد در سال داشته باشيم كه با توجه به تعداد مواليد در سال گذشته به نظر مي‌رسد به ميزان مطلوب نزديك شديم.
وي با بيان اينكه اقتصاد در نرخ باروري تأثير‌گذار بوده، اما عوامل ديگري مانند فرهنگ نيز در آن نقش دارند، مي‌افزايد: مادران در خانواده سطح اقتصادي پايين نرخ باروري 5/3 و در خانواده با موقعيت بالا نرخ باروري1/4 دارند و اين نشان‌دهنده آن است كه اقتصاد نرخ باروري را به تنهايي كاهش نداده است. زاهديان با اشاره به نرخ باروري در زنان با سواد، بي‌سواد، شاغل و غير شاغل هم مي‌گويد: تعداد فرزندان بين مادران با سواد و بي‌سواد متفاوت بوده و در مادران باسواد 1/15 و بي‌سواد 3/1 است، همچنين نرخ باروري در مادران با سواد 1/2 و بي‌سواد 2/6 است. در مادران شاغل نرخ باروري 1/1 و در مادران غير شاغل 1/9 است. معاون مركز آمار ايران با اشاره به ميزان تمايل جوانان به تعداد فرزند مي‌گويد: بر اساس نظرسنجي از جوانان در پنج سال گذشته هنگام مراجعه براي آزمايش پيش از ازدواج مشخص شد كه ۱۴ درصد جوانان تمايل به يك فرزند و ۶۰ درصد تمايل به دو فرزند داشته و يك درصد هم اساساً فرزند نمي‌خواهند؛ در واقع ۷۵ درصد از جوانان براي زندگي آينده روي دو فرزند يا كمتر برنامه‌ريزي كردند.
وي با اشاره به تغيير جمعيت در رده سني مختلف از سال ۶۵ تا ۹۵ تصريح مي‌كند: گروه‌سني صفر تا ۱۴ سال از ۲۴ در سال ٦٥ به ۴۵ درصد در سال ٩٥، رده سني ١٥ تا ٢٩ از ۲۶ به ۲۵ درصد در سال ٩٥، رده سني ۳۰ تا ۶۴ از ۲۵ به 44/8 درصد و رده سني بالاي ۶۵ سال از 3/1 به 6/1 درصد در سال ٩٥ رسيده و اين ميزان نشان از افزايش جمعيت سالمندي در كشور است.
لزوم ايجاد ٩٠٠ هزار شغل برای كاهش بيكاری
وي با بيان اينكه اكنون ۹۰۰ هزار شغل در سال بايد ايجاد شود تا يك درصد نرخ بيكاري كاهش پيدا كند، تصريح مي‌كند: تا سال ۹۸ اين ميزان با توجه به رشد جمعيت به ۷۸۰ هزار و از سال ۹۸ تا ۱۴۰۰ به ۴۰۰ هزار شغل مي‌رسد تا بتوان تا يك درصد نرخ بيكاري را كاهش داد اگر با همين روال پيش برويم تا سال ۱۴۲۰ افرادي كه وارد بازار كار مي‌شوند از افرادي كه از بازار كار خارج مي‌شوند، كمتر خواهد بود و معادله جمعيت در بازار كار تغيير مي‌كند./۹۶۹//۱۰۲/خ