لزوم بهره گیری مبلغان از نظام رفتارسازی بر مبنای عادت واره ها

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در اصفهان، حجت الاسلام محمد قطبی جوشقانی، رییس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان صبح امروز در گردهمایی مبلغان رمضان المبارک که در اردوگاه تربیتی درچه اصفهان برگزار شد، گفت: 3 نوع رفتار نظام سازی در روش تبلیغی وجود دارد که نخستین آن ها نظام بر مبنای منطق و استدلال است، این نان رفتارسازی در بین ائمه اطهار(ع) و علمای ما رواج داشته است و کاربرد دارد.

وی ادامه داد: دومین نظام رفتارسازی از طریق ایجاد قوانین برای گرایش مردم به رفتارهای صحیح شکل می گیرد، این شیوه هم در جهان امروز کاربردهای زیادی از طریق مجالس قانون گذاری دارد.

حجت الاسلام قطبی افزود: علامه طباطبایی(ره) معتقد است آنچه انسان می بیند و می شنود سبب شکل گیری منطق فکری در انسان می شود، این همان چیزی است که در روایات ما از آن به «فؤاد» تعبیر شده و قوه حاکم بر رفتار انسان را شامل می شود.

رییس دفتر تبلیغات اصفهان ‏‏‏‏اظهار داشت: نظام رفتارسازی سومی هم وجود دارد که ما کمتر به آن توجه داریم در حالی که در متن آن قرار گرفته ایم و باید محسوس تر با آن مواجه شویم، نظام رفتاری متکی بر عرفیات و سنت ها و آیین هاست، می توان آن را بر مبنای عادت واره های اجتماعی دانست.

وی بیان داشت: عادت واره های اجتماعی یک نظام رفتاری بر اساس سنت هاست که با آن مفاهیم فرهنگی را در جامعه ترویج می دهیم، امروز مردم به این عادت واره ها وابستگی دارند و ابراز می کنند ما باید این اتفاق را دنبال کنیم، یکی از آن ها سنت عقیقه یا سنت حج و یا سفره هفت سین و سفره عقد یا سفره حضرت رقیه(س) است.

حجت الاسلام قطبی ‏‏ابراز داشت: در میان این عادت واره ها که یک محمل برای انتقال ارزش های فرهنگی به جامعه است ده ها مورد دیگر می تواند بنشیند و منتقل شود، گاهی افراد را با شرع و منطق و استدلال یا قانون موظف به انجام یک فرهنگ خوب می کنیم، اما گاهی با یک سفره افطار که یک سنت و عادت واره و رویه اجتماعی است می توان صله رحم و رسیدگی به فقرا را نتیجه گرفت.

رییس دفتر تبلیغات اصفهان ‏‏‏‏افزود:‏ در عادت واره های مذهبی مانند عزاداری و قافله های عزا می توان تعزیت شهادت اباعبدالله(ع) و یارانشان را در وجود و قلب مردم وارد کرد، باید بگویم ما در حوزه عادت واره ها غفلت کرده ایم، یکی از این ها سفره افطار است که می توان بسیاری از ارزش ها را در کنار آن احیا کرد و این بدون اقناع منطقی یا قانونی افراد به راحتی میسر است.

وی گفت:‏ سفره افطار فرصت مناسبی برای نهادینه سازی ارزش هاست و صرفاً یک سفره برای جسم نیست، می توان ارزش ها را در این سفره به اقوام آن فرد هم منتقل کرد، ما باید مدت ها وقت بگذاریم تا بتوانیم مفهوم صله رحم یا سایر ارزش ها را با منطق و استدلال به افراد یاد بدهیم تا خودشان را ملزم به رعایت این موارد بکنند، اما با یک سفره افطار به راحتی می توان این ارزش ها را منتقل کرد.

حجت الاسلام قطبی ‏‏‏اظهار داشت:‏ یکی از ویژگی های عادت واره ها اینست که ضریب تأثیر آن بالاست، به عنوان مثال هیأت های مذهبی و عزاداری می تواند تأثیر مثبتی داشته باشد که چندین سخنرانی و گفتگوی فردی ندارد، همین مورد درباره قانون ها هم صادق است، یعنی صرف ایجاد قوانین نمی تواند مردم را ملزم به رعایت رفتارها کند، همچنین دامنه و طول تأثیر عادت واره ها بالاست، سینما طول تأثیر ندارد و یک فیلم بعد از گذشت مدت زمانی دیگر جذابیت خود برای عامه مردم را از دست می دهد، اما آیین ها طول تأثیر در گذر زمان دارند و هر روز تازه تر می شوند و کهنه نمی شوند.

رییس دفتر تبلیغات اصفهان ‏‏‏‏بیان داشت: مشارکت پذیری بالای عادت واره ها و آیین ها ویژگی مهم دیگر آن هاست، در تبلیغ از طریق منبرها مشارکت پذیری مردم پایین است، سهم پذیری عادت واره ها  و ایفای نقش افراد مختلف در آن یک عامل بسیار مهم است.

وی خطاب ‏به مبلغان رمضان المبارک حوزه علمیه اصفهان گفت: پیشنهاد می کنم در کنار فرصت تبلیغی خودتان به نظام رفتارسازی متکی بر عادت واره های اجتماعی و عرفیات هم توجه ویژه داشته باشید، مردم بیشتر بر اساس عرفیات تصمیم می گیرند و حرکت می کنند، عرفیات اثر بالایی در رفتارهای اجتماعی مردم دارد، به عنوان مثال در امر انتخابات و انتخاب کاندیدا هم چنین است.

حجت الاسلام قطبی با اشاره به اهمیت فراوان انتخابات پیش رو اظهار داشت: انتخابات نقش تعیین کننده در سرنوشت ما و کشور دارد، قدم اول در انتخابات حضور حداکثری است و هر کس به اندازه شعاع تأثیر خود باید برای آن تلاش کند و ابزار مختلف استفاده کند، حضور حداکثری پشتوانه برای قدرت حکومت جمهوری اسلامی است، نقش طلاب و روحانیان و مبلغان اسلامی در انتخابات با احزاب سیاسی متفاوت است و باید افزون بر تشویق مردم برای شرکت در انتخابات برای بصیرت افزایی در میان مردم هم تلاش ویژه با استفاده از آموزه های اسلام داشته باشند.

رییس دفتر تبلیغات اصفهان ‏ابراز داشت: در انتخاب اصلح ما موظف هستیم که ویژگی های کاندیدای اصلح را به مردم معرفی کنیم، همانگونه که در تعیین مرجع تقلید روحانیان با کاوش و جستجو و براساس معیارهای مهم و اصلی شخص اعلم را به مردم معرفی می کنند، در انتخاب کاندیداها هم می توانیم این نقش را داشته باشیم.

وی ‏گفت:‏ گاهی اعلم و اصلح را نمی شناسیم اما می توانیم خیرالموجودین را معرفی کنیم، اگر خیرالموجودین را هم اطمینان نداشتیم می توانیم فاکتورها و شروط اساسی را به مردم بگوییم تا خودشان بتوانند بر اساس تشخیص خود بهترین نامزد را در انتخابات انتخاب کنند.

حجت الاسلام قطبی ‏بیان داشت: قطعاً حکومت دینی با فقه شیعه در دنیا دشمنان زیادی خواهد داشت و ستمگران و مستکبران با ما مخالفت و دشمنی می کنند و از هر فرصتی و ابزاری برای این مهم اقدام می کنند، وظیفه ما حفظ آرامش جامعه است و باید حکیمانه و عاقلانه از خوبی ها حمایت کنیم و بدون ایجاد تنش در جامعه و تشویق سایر مردم به آرامش از آنچه که برای کشور مفید نمی دانند هم به صورت عالمانه انتقاد کنند، ان شاءالله انتخاباتی پرشور و انتخابی دقیق برای کشور در انتخاب رییس جمهور آیده رقم خواهد خورد./202/869/ب1