احکام شرعی اجاره

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام فقیهی امروز در برنامه تلویزیونی آفتاب شرقی در پاسخ به طیفی از سؤالات فقهی مخاطبان اظهار داشت: پیامبر اکرم (ص) فرموده است «خداوند هر گناهی را می‌بخشد مگر گناه کسی را که خودش را بدهکار مردم بکند.».

کارشناس رسانه ملی بابیان این‌که اعمال مؤمن به‌طورکلی دو الگوی مجزا از منظر شرع مقدس اسلام دارد، عنوان کرد: تمام اموری که احتیاج به‌قصد قربت دارند در دسته اول از این اسلوب شرع مقدس اسلام قرارگرفته بر این اساس این طیف از اعمال مؤمن بدون قصد قربت صحیح نیستند این در حالی است که شرع مقدس اعمالی مانند نماز و روزه را از این دسته بیان کرده است.

وی افزود: دسته دوم اموری از کنش‌های فردی و اجتماعی مؤمن است که لازم نیست مؤمن برای انجام آن قصد قربت داشته باشد؛ بر این اساس غذا خوردن، خوابیدن و امور روزمره از این اسلوب بدون قصد قربت از سوی شرع مقدس پذیرفته شده است این در حالی است که می‌توان برای نزدیک شدن به خدا این کارهای روزمره را نیز با قصد قربت انجام داد.

حجت‌الاسلام فقیهی در ادامه در پاسخ به این سؤال که«اگر پولی را به کسی بدهیم تا با آن کار کند وما با آن اجاره پرداخت کنیم اشکال دارد؟» ابراز داشت: از منظر فقه پویای اسلام اگر قرارداد ببندند و در ازای کار پولی هرماه دریافت کنند اشکال ندارد هرچند رقم آن ثابت باشد و به عنوان علی‌الحساب دریافت کنند ولی بدون قرارداد ربا محسوب می‌شود.

کارشناس برنامه تلویزیونی آفتاب شرقی معیار سنجش شرع مقدس اسلام در این سؤال که «آیا مستأجر ضامن خرابی ساختمان است؟» را کوتاهی کردن مستأجر عنوان داشت و گفت: اگر کوتاهی در این موضوع صورت گرفته باشد مستأجر موظف به پرداخت خسارت است این در حالی است که اگر «شخصی خانه‌ای را رهن کرده به‌شرط امکانات و چون امکانات فراهم نشد خانه را تخلیه کرده، آیا مالک می‌تواند اجاره بگیرد؛ باید توجه داشت که شرع مقدس اسلام قائل است که اجاره آن مقدار که در خانه بوده را می‌تواند بگیرد در غیر این صورت چنین نخواهد بود.»

حجت‌الاسلام فقیهی با اشاره به این‌که اگر کسی زمین کشاورزی را اجاره کرده‌ و محصول را کاشته‌ ولی محصول براثر سرما از بین رفته. بااین‌وجود از منظر شرع مقدس اسلام باید اجاره زمین پرداخت شود، گفت: شرع مقدس اسلام در پاسخ به این سؤال که آیا مستأجر می‌تواند بعد از به‌پایان آمدن قرارداد در مورد اجاره بماند یا خیر؛ چنین فرموده است که با رضایت مالک می‌تواند و چون قراردادی نیست مالک می‌تواند هرزمان که خواست ملک را تخلیه کند.

وی ادامه داد: در مورد احکام اجاره اگر موعد اجاره‌ای سررسیده ولی مالک پول پیش را پس نمی‌دهد و در قرار داد قیدشده هرکدام به قرارداد عمل نکنند باید خسارت بدهند آیا دریافت خسارت مانعی ندارد؛ در چنین حالتی  چون پول پیش به‌عنوان قرض‌الحسنه بوده نمی‌توان از مالک خسارت گرفت و ربا محسوب می‌شود. ولی شرعاً کار حرامی انجام داده ولی مالک می‌تواند درازای هرروز خسارت دریافت کند.

کارشناس رسانه ملی با اشاره به این سؤال که «شخصی حدود 30 سال پیش مغازه‌ای را اجاره کرده. مالک اصلی از دنیا رفته آیا مستأجر می‌تواند در ازای تخلیه مبلغی را از ورثه مطالبه کند؟» عنوان داشت: اگر موعد اجاره سررسیده باشد باید تخلیه کند ولی اگر تمام نشده باشد می‌تواند پول را از ورثه بگیرد ویا حق سرقفلی را مطالبه کند.

حجت‌الاسلام فقیهی بابیان این‌که اگر «شخصی منزلی را اجاره کرده بعد معلوم شده سارق بوده والان زندانی است آیا می‌توان خانواده او را مجبور به تخلیه کرد؟» اظهار داشت: شرع مقدس قائل است که چون کار مستأجر معیوب بوده و قرارداد از روال طبیعی خارج‌شده می توان مستأجر را وادار به تخلیه کرد.

وی ادامه داد: اگر«شخصی خانه‌ای را اجاره کرده ولی توانایی پرداخت کرایه را ندارد آیا می‌تواند قرارداد را برهم بزند» قواعد فقه شرایط را چنین توصیف می‌کند که «اگر در قرارداد حق فسخ را معین کرده باشند ویا با اجازه صاحب‌خانه می‌توانند قرارداد را برهم بزنند در غیر این صورت خیر.»/۸۳۷/پ۲۰۲/ج