بازخوانی کارنامه اقتصادی دولت یازدهم از نگاه یک مدافع شش دانگ

به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از فارس، جناب سعید لیلاز، جدولی را به عنوان کارنامه دولت روحانی نگاشته است و روزنامه محترم دنیای اقتصاد آن را چاپ کرده است.

حجم بی‌دقتی این جدول شگفت انگیز است:

1- اولا جدول فوق از هر داده‌ای درباره بخش پولی خالی است. یعنی کوچکترین اشاره‌ای به وضعیت بانک‌ها، نرخ بهره، وضعیت بازار بین بانکی، وضعیت کسری ذخایر بانکی و نمادهای بسته و هر متغیر دیگری که به این بخش از اقتصاد مربوط باشد نکرده‌اند. جدول ارائه شده کارنامه نیست. مروری تبلیغاتی بخشی از آمارهای اقتصادی است. چنان که اشاره به کاهش تورم و ثبات نرخ ارز بدون اشاره به  اثر نرخ بهره موثر نزدیک به 20 درصدی موجود در اقتصاد ایران طبعا تصویری بسیار ناقص است.

2- یا مثلا به افزایش دو برابری صادرات نفتی اشاره شده ولی کوچکترین اشاره‌ای به کم اثر بودن این افزایش به دلیل عدم امکان انتقال پول مگر از کانال فرسایشی پسابرجام نشده است. حتی اشاره نشده است که روش انتقال موثر و سریع هنوز همان روش شبه تهاتری قبل از برجام است. وضعیت مبادلات مالی با چین بهترین شاهد بر این مدعاست.

3- به همین منوال درباره افزایش رشد اقتصادی 5 درصدی در سال 95 صحبت شده بدون آنکه اشاره شود که این رشد باید نسبت به عدم دسترسی به بخش ارزش افزوده نفتی آن تعدیل شود و از این باب صرفا کارکرد حسابداری دارد.

4- آمار غافگیر کننده‌ای درباره طرح تحول سلامت داده شده مبنی بر کاهش سهم بیماران از 50 درصد به 8 درصد. این که با توجه به ناگهان محرمانه شدن حساب‌های ملی سلامت جناب لیلاز چگونه چنین برآوردی را یافته‌اند البته محل سوال است ولی ادعای مجریان طرح تحول سلامت حتی در اوج توفیق آن کاهش سهم سرانه پرداختی بیمار از 53 به 48 بوده است. عدد 8 درصد طبعا برای بعضی موارد مشخص ممکن است مصداق داشته باشد اما ربطی به سرانه پرداخت ندارد. ضمنا بیان چنین آماری بدون اشاره به این که به دلیل اجرای طرح تحول، هزینه‌های بخش سلامت از 60 هزار میلیارد تومان به بیش از 120 هزار میلیارد تومان افزایش یافته و باز هم این طرح کسری دارد و چندادن دور نیست که کل نظام سلامت به همراه بیمه‌های مربوطه ورشکسته شود، طبعا ساده انگاری است.

5 -اشاره شگفتی شده به جلوگیری از 250 هزار میلیارد تومان دزدی و فساد با اصلاح قوانین. اگر منظور جابه‌جایی حساب‌های دولتی به بانک مرکزی است که هنوز اجرایی نشده است و کل عدد سپرده‌های دولتی 25 هزار میلیارد تومان است. اگر منظور مثلا جلوگیری از فرار مالیاتی است، تغییر قانونی رخ نداده و در شرایط رکود از همان مودی پیشین مالیات بیشتری گرفته شده است و عدد افزایش مالیات سالانه هم از 38 هزار میلیارد تومان به 110 میلیارد تومان افزایش یافته است. خوب بود که لااقل اشاره‌ای به نام این طرح‌های عجیب و روش سنجش مقدار دزدی انجام نشده می‌شد.

6- یا مثلا اشاره به بودجه عمرانی سال 94 و مقایسه آن با سال ویژه‌ای مثل  سال 91 چندان دقیق نیست. چرا که در آن اثر تفاوت تورم دو سال متفاوت از یک طرف واثر وضعیت خاص سال 91 دیده نشده است. یک ملاک بهتر مقایسه میزان تحقق بودجه جاری و هزینه‌های دولت با میزان تحقق بودجه عمرانی در همان سال است که میزان اهمیت نسبی که دولت به بودجه عمرانی می دهد را نشان می‌دهد. در این مورد به طور متوسط تحقق بودجه جاری سالانه بالای 100 درصد(در حدود 102 درصد) و میزان تحقق بودجه عمرانی به طور متوسط هر سال زیر 50 درصد است. طرفه آن که در سال 95 که ظاهرا بنا به استدلال جناب لیلاز یک شرایط خیلی عالی داشته‌ایم تا  انتهای مهر ماه به زحمت یک چهارم از بودجه عمرانی تخصیص یافته است.

7-اشاره شده که 50 درصد باقیمانده مسکن مهر بدون هیچ مشکلی ساخته شده است. تحقیقات بسیاری درباره سهم ساخته شده مسکن مهر تا شهریور 92 وجود دارد. به طور خاص در دو تحقیق مفصل با نتایج مشابه قابل اثبات است که 75 درصد از مسکن مهر تا شهریور 92 تکمیل شده بوده است و ضمنا گزارشات مفصل پیمانکاران که در مواردی تصویری هم هست نشان می‌دهد تکمیل مسکن مهر تا انتهای 96 هم بعید است. این که عدد 50 درصد و عبارت «تکمیل» از کجا آورده شده است محل سوال است.

8-از ادعاهایی مثل احیای دریاچه ارومیه( با وجود عدم تخصیص حتی یک ریال از بودجه سال 95 آن تا کنون) یا خودکفایی در تولید بنزین که بگذریم، دولت حسن روحانی حتما به مراتب دستاوردهای واقعی‌تر و قابل احترام تری داشته است که بتوان به آنها اشاره کرد. به عنوان مثال شاید بتوان عملکرد نسبتا مناسب در حوزه گمرک اشاره کرد./1325//102/خ