تکلیف اسرای باغی در فقه شیعی بررسی شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در تبریز، آیت الله محسن مجتهد شبستری، نماینده ولی فقیه در آذربایجان شرقی در جلسه درس خارج فقه باب جهاد با اشاره به بحث اسرای بغات، اظهار داشت: اگر اسرای باغی سلاح بر زمین گذاشتند جنگ با آنها بدون خلاف جایز نیست.

وی افزود: اگر بغات شکست خورده بازگشتند و دور سازمان و رهبر خود دوباره جمع شدند، در این شرایط تا رفع فتنه و خطر این جنگ تداوم دارد، در جنگ صفین معاویه شکست خورد و بغات بازگشتند و دور معاویه دوباره جمع شدند و توطئه کردند، بنابراین جایز است آنها را دنبال کرده و آنها را به قتل رساند.

امام جمعه تبریز با بیان اینکه اگر رهبر و سازمانی برای بغات باقی نبود و سازمان یافتگی برای آنها ممکن نبود در این صورت تعقیب و قتل آنها لازم نیست، این مسأله در جنگ جمل اتفاق افتاد و حضرت امیر المؤمنین (ع) دستور به عدم تعقیب داد چرا که سازمانی برای آنها نبود، طلحه و زبیر در این جنگ کشته شده بودند.

وی افزود: بنابراین این حکم موافق با سنت ائمه(ع) است، بر این حکم آیه «وَ إِنْ طائِفَتانِ مِنَ الْمُؤْمِنينَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُما فَإِنْ بَغَتْ إِحْداهُما عَلَي الْأُخْري‏ فَقاتِلُوا الَّتي‏ تَبْغي‏ حَتَّي تَفي‏ءَ إِلي‏ أَمْرِ اللَّهِ فَإِنْ فاءَتْ فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُما بِالْعَدْلِ وَ أَقْسِطُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطينَ» نیز دلالت دارد.

رییس شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت(ع) ادامه داد: شیخ مفید دارد وقتی که اهل بغی به طاعت بازگشتند و جدایی را ترک و متحد شدند قتال آنها جایز نیست، همچنین زمانی که پشت به میدان جنگ کردند و شکست خوردند و سازماندهی نیز نداشتند، حکم عدم قتل و تعقیب آنها است.

وی ابراز داشت: محقق در شرایع نیز تفصیل قائل شده و می گوید که اگر اهل بغی سازماندهی داشته باشند که به آن سمت بازگردند تعقیب و قتل آنها لازم است، اما اگر سازماندهی و رهبری برای آنها نباشد در این صورت قتل و تعقیب آنها لازم نیست و لازم است که اجازه اجتماع ندهیم.

عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه روایات نیز بر این فتوا دلالت دارد، افزود: روایت «لما هزم الناس یوم الجمل قال أمیر المؤمنین علیه السلام: لا تتبعوا مولیا و لا تجهزوا علی جریح، و من أغلق بابه فهو آمن، فلما کان یوم صفین قتل المقبل و المدبر و أجاز علی جریح، فقال أبان بن تغلب لعبد اللَّه بن شریک هاتان سیرتان مختلفتان، فقال: إن أهل الجمل قتل طلحه و الزبیر و إن معاویه کان قائما بعینه، و کان قائدهم» دلالت صریح بر این فتوا دارد./854/202/ب2