ياد مرگ در حافظه انسان متزلزل است
به گزارش خبرنگار خبرگزاري رسا در كاشان، آيت‌الله عبدالنبي نمازي دوشنبه شب در سيصد و بيست و پنجمين جلسه تفسير قرآن در مسجد حضرت قائم(عج) در تفسير آيات 145 تا 148 سوره مباركه آل عمران، گفت: اين آيات مربوط به ادامه ماجراها و گفت‌وگوهاي بعد از جنگ احد مربوط مي شود كه قبلا توضيح داده شد كه جنگ احد بعد از جنگ بدر اتفاق افتاد.
وي افزود: مسلمانان درجنگ بدر بر سپاه ابوسفيان پيروز شدند و تعداد زيادي از سپاهيان كفار را كشتند و اسير گرفتند اما درجنگ احد ماجرا بر عكس جنگ بدر شد يعني از تدبير فرماندهي‌كل قوا پيامبر اكرم(ص) تبعيت نكردند و به هوا هوس خود براي جمع آوري غنائم عمل كردند و نقطه حساس استراتژيك نظامي را براي جمع آوري غنائم رها كردند و دشمن وقتي چنين وضعيتي را مشاهده كرد آنها دور زد و سپاه اسلام در محاصر قرار گرفت و تعداد زيادي كشته شدند.
آيت الله نمازي گفت: بعد از اينكه سپاه اسلام در جنگ احد شكست خورد برخي گفتند خوب شد كه ما در جنگ شركت نكرديم و يا خوب شد كه از جنگ فرار كرديم و كشته نشديم و از اينكه در جنگ كشته نشده بودند خوشحال بودند، اما خداوند در آيه 145 سوره مباركه آل عمران در جواب آنها مي فرمايد ‹‹وَمَا كَانَ لِنَفْسٍ أَنْ تَمُوتَ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ›› مرگ براي انسانها مسأله اي است كه در اختيار آنها نيست.
وي افزود: براساس آياتي كه از ائمه معصومين(س) به ما رسيده است، خداوند دو فرشته را اعزام مي‌كند تا نطفه هر جنيني كه در رحم مادر منعقد مي شود، تمامي ويژگيهاي آن جنين را بر پيشاني او مي‌نويسد، بنابر اين افرادي كه اهل معنا و معرفت هستند و بينايي نافذ دارند اگر در پيشاني اين افراد نگاه كنند تا آخر خط را مي خوانند كه اين چيست و چه كسي است و آينده او چيست و اين ويژگي تنها ويژه ائمه اطهار است.
نماينده ولي فقيه در كاشان، يادآور شد: دو فرشته اي كه مأمور تعيين جنين هستند، رزق و روزي و همسر و مرگ و معاد و معاش را در پيشاني جنين ثبت و ضبط مي‌كنند و اين چند خط در پيشاني انسانها كد و رمزي است كه يكي از اين كدها مرگ انسان است كه خداوند آن را مشخص كرده است.
به گفته وي، تولد و فوت دو رخداد مهم درزندگي انسانها است كه اين دو رخداد در اختيار انسان نيست، چرا كه ما را آورده اند و ما هم مي برند و از ما نيز اجازه نگرفتند كه مي‌خواهيد به دنيا بياييد يا نياييد و از ما نيز اجازه نمي‌گيرند كه آيا مي‌خواهي به آن دنيا برويد و يا نه و اين دو مسأله مهم در زندگي انسانها در اختيار خودشان قرار گذاشته نشده است.
آيت الله نمازي ادامه داد: جواب آن دسته از افرادي كه بعد از جنگ احد گفتند، اي كاش دوستان ما هم مانند ما به جبهه نمي رفتند و كشته نمي شدند، خداوند مي فرمايد، هركس تاريخ انقضايي دارد و در اختيارش هم قرار ندارد كه مي توان به رزمندگان اسلام در 8 سال دفاع مقدس اشاره كرد كه بعد از 8 سال حضور در دفاع مقدس زنده برگشتند و هنوز هم زنده هستند كه اين موضوع بيانگر اين است كه رفتن به جبهه جهاد مساوي با شهادت نيست بلكه شهادت تنها براي افرادي است كه براي آنها مقدر شده است و ايثارگران و جانبازان و آزادگان كساني هستند كه شهادت در دفاع مقدس براي آنها مقدر نشده بود و امروز در بين ما هستند و هيچ تنازعي بين رفتن جبهه و شهادت وجود ندارد.
وي با اشاره به اينكه در دوران دفاع مقدس برخي از خانواده ها براي اينكه جوانهاي آنها به سربازي و جبهه نروند، فرزندان خود را براي ادامه تحصيل به خارج از كشور فرستادند يادآور شد: موارد زيادي از اين افراد كه به هر دليلي به جبهه نرفتند اما در ادامه در تصادف كشته شدند، يا در دريا غرق شدند و يا معتاد شدند و شهرداري جسد آنها در حاشيه خيابانها جمع كرد زياد بود، بنابراين مرگ چيزي نيست كه بتوان از آن فرار كرد.
آيت الله نمازي با بيان اينكه، اولياء خدا از مرگ نمي ترسيدند، گفت: اگر مقدر باشد سالم مي مانيم، اما اگر مقدر نباشد چنانچه به جبهه هم نرويم از بين خواهيم رفت، بنابراين خداوند مي فرمايد ‹‹وَمَا كَانَ لِنَفْسٍ أَنْ تَمُوتَ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ›› هيچ نفسي نيست كه بميرد مگر اينكه به فرمان خدا باشد و اگر مرگ فرا رسيده باشد ‹‹كِتَابًا مُؤَجَّلًا›› تاريخ و زمان مرگ و چگونگي مرگ اواز قبل نوشته شده است ‹‹وَمَنْ يُرِدْ ثَوَابَ الدُّنْيَا نُؤْتِهِ›› انسانهايي كه دنبال زندگي دنيا هستند و همه هم و غم آنها دنيا و زندگي دنيا و وسائل دنيا و زخارف دنيا است به آن مي رسند اما به شرطي كه از راه صحيح و درچارچوب تعريف شده آن باشد و به بيراهه نروند.
وي ادامه داد: خداوند مي فرمايد ‹‹وَمَنْ يُرِدْ ثَوَابَ الْآخِرَةِ نُؤْتِهِ ِنْهَا وَسَنَجْزِي الشَّاكِرِينَ›› آنهايي هم كه به دنبال مقامات معنوي آخرت هستند و به دنيا كاري ندارند و در اندازه ضرورت دنيا را سپري مي‌كنند و كم و زياد دنيا برايشان قابل تحمل است و نگران نيستند و دنبال آخرت هستند و همه جهاد و تلاش آنها براي تحصيل درجات و مقاماتي است كه براي اهل دنيا قابل قابل فهم نيست و ما نمي فهيم كه آنجا چه خبر است.
نماينده ولي فقيه در كاشان، افزود: اگر علم آنقدر پيشرفت كند كه بتوان با تزريق كردن يك آمپول به مادري كه جنيني را در رحم دارد جنين را متوجه كنند كه به غير از عالم رحم يك عالم ديگري نيز وجود دارد كه آسمان و زمين و اشجار و درختان و ميوه دارد متوجه نمي شود، بنابراين ما نيز نسبت به دنياي آخرت همين وضعيت را داريم و آنچه را كه در آيات قرآن بشارت داده شده ‹‹جَنَّاتٍ تَجْرِي تَحْتَهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا›› نمي دانيم چيست.
وي افزود: انبياء فرموده اند هركس حسنه اي را انجام دهد خداوند براي او بهشت هاي متعددو كاخ هاي متعدد و همسران متعدد و هزار حورالعين در اختيارش قرار دارد و براي هركدام نيز يك قصر اختصاصي دارد، از اين رو خداوند در اين آيه مي فرمايد، كساني كه به دنبال دنيا هستند مي توانند با طي كردن آن مراحل و مراتب به آن برسند و آنهايي هم كه به دنيال آخرت هستند به آن مقاماتي كه مي خواهند مي رسند.
آيت الله نمازي با اشاره به اينكه چندين آيه در رابطه با موت است و مسأله مرگ را مطرح كرده است، گفت: همين سوره مورد بحث آل عمران، آيه 61 سوره نحل، آيه 49 سوره يونس و آيه 32 سوره اعراف است كه خداوند در آيه 61 سوزه نحل مي فرمايد ‹‹وَ لَوْ يُؤاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِمْ ما تَرَکَ عَلَيْها مِنْ دَابَّةٍ وَ لکِنْ يُؤَخِّرُهُمْ إِلي أَجَلٍ مُسَمًّي فَإِذا جاءَ أَجَلُهُمْ لا يَسْتَأْخِرُونَ ساعَةً وَ لا يَسْتَقْدِمُونَ›› تدبير خدا اين نيست كه اگر بنده اي سركشي كرد همان جا، درجا او را مجازات كند، خداوند براي مجازات عجله ندارد و به بنده خودش زمان و مهلت مي دهد تا بلكه پشيمان شود و توبه كند.
نماينده ولي فقيه در كاشان افزود: بنابر اين اگر خداوند بخواهد به دليل گناهان كسي را مجازات كند هيچكس روي كره زمين باقي نخواهد ماند، چرا كه همه معصوم نيستند و هركسي بالاخره خطا و لغزشي دارد اما خداوند مهلت مي‌دهد و مجازات خدا اورژانسي نيست، بلكه در يك زمان مشحصي است و اگر زمان فرا برسد هيچ كاري از كسي ساخته نيست و مرگ به دست خدا است.
وي، گفت: آيه بعدي در سوره يونس مي فرمايد ‹‹لِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ›› اينجا تاريخ مرگ امت است، يك تاريخ مرگ هم در آيه 145 سوره آل عمران است كه موت فردي است اما در آيه 49 سوره يونس مرگ جمعي است كه مي فرمايد، هر امتي و هر گروهي و هر طايفه اي و هر عشيره اي يك تاريخ مصرفي دارد ‹‹إِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ فَلَا يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلَا يَسْتَقْدِمُونَ›› امت ها مي آيند و مي روند و خداوند زمان را در بين اقوام مختلف دست به دست مي‌كند تا به همه اتمام حجت شده باشد كه به خدا اعتراض نكنند بگويند اگر رييس جمهور بوديم يا وزير و وكيل بوديم همه مشكلات مردم را حل مي كرديم، بنابر اين خداوند با دادن مهلت همه را خلع سلاح مي‌كند.
آيت الله نمازي در ادامه با بيان اينكه، بايد مراقب بود و آينده نگر بود و بدانيم همانگونه كه يك روزي متولد شده ايم، يك روزي هم از دنيا خواهيم رفت، يادآور شد: يكي از چيزهايي كه در حافظه انسان متزلزل مي شود به ياد داشتن مرگ است، خيلي از دوستان و همكاران تا ديروز بودند اما امروز نيستند و تصور مي كنيم مرگ براي ديگران است در حاليكه هميشه بايد به ياد مرگ بود و هنگام فرا رسيدن مرگ، هيچ كاري از كسي ساخته نيست، بنابر اين بايد دائما به ياد مرگ و لحظه ورود به قبر بود.
وي افزود: انسان گناهكاري كه از دنيا مي رود، زمين به او مي‌گويد خوب شد كه آمدي زماني كه روي من راه مي رفتي با غرور و با فخر گناه مي‌كردي و حالا نوبت گرفتن انتقام از گناهاني است كه انجام دادي و چنان فشاري براو وارد مي‌كند كه براي ما قابل درك نيست به طوريكه شيري را كه روز اول از مادر خورده است از بيني او خارج مي شود و از طرف ديگر اگر يك نفر اهل ايمان و معرفت از دنيا برود زمين به او خوش آمد مي گويد و عنوان مي كند روزي كه روي من راه مي رفتي من آرزو داشتم يك روزي به من برسي و قبر كوچك او چنان توسعه اي پيدا مي‌كند كه چشم نمي تواند طول و عرض آن را ببيند.
نماينده ولي فقيه در كاشان گفت: مومن كه از دنيا مي رود در همان شب اول بابي از بهشت را به روي باز مي‌كنند و اگر سعيد باشد دريچه اي از بهشت موقت به روي او باز مي شود چرا كه يك بهشت دائم و يك بهشت موقت داريم كه بهشت موقت بهشت عالم برزخ است، بنابراين آنهايي كه اهل معرفت هستند وقتي راه مي روند به زمين مي‌گويند وقتي بر تو وارد شديم ما را تحويل بگير و از ما پذيرايي كند.
آيت الله نمازي ادامه داد: خداوند در پاسخ كساني كه تصور مي‌كردند مي توانند از مرگ فرار كنند مي فرمايد، مردان بزرگي در ركاب انبياء گذشته در راه خدا مبارزه كردند و از شهادت نترسيد چرا كه شهادت فخر اولياء خدا است و چه بسياري از انسانهاي عامل و كامل كه در ركاب انبياء مبارزه كردند و هيچگاه در برابر دشمن كم نياوردند ‹‹وَكَأَيِّنْ مِنْ نَبِيٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَمَا وَهَنُوا لِمَا أَصَابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ›› و اگر در راه خدا مجروح شدند و قطع عضو شدند احساس كوچكي نكردند ‹‹وَمَا ضَعُفُوا›› و در برابر دشمن احساس ضعف نكردند ‹‹وَمَا اسْتَكَانُوا›› در برابر دشمن سر فرود نياوردند.
وي افزود: آنهايي كه تصور مي‌كردند براي فرار از مرگ مي توانند از جنگ فرار كنند اينگونه نيست، بلكه مرگ حتمي است و هركجا باشيد به سراغ شما خواهد آمد ‹‹وَاللَّهُ يُحِبُّ الصَّابِرِينَ›› مردان بزرگي را كه در راه حسن انجام وظيفه و مأموريت تحمل دارند و بردبار هستند خداوند آنها را دوست دارد.
نماينده ولي فقيه در كاشان با اشاره به نوع صبر، گفت: صبر در سختي و مصيبتها و تحمل مصيبتها، صبر در برابر انجام واجبات كه نيازمند حوصله براي انجام واجبات و صبر در مقام ترك گناه است كه مرد شجاع كسي است كه چشم خود را از نامحرم بپوشاند و در برابر انجام گناه مقاومت كند.
لازم به ذكر است، درس هاي تفسير قرآن آيت الله عبدالنبي نمازي، نماينده ولي فقيه در كاشان از 26 تيرماه سال 86 از حسينيه حضرت علي اكبر(ع) كاشان آغاز شد و در ادامه مسجد صادقيه، مسجد اعظم كرسي و اكنون سيصد و بيست و پنجمين جلسه تفسير قرآن ايشان در مسجد حضرت قائم(عج) كاشان برگزار شد و تاكنون 4 جلد از تفسير قرآن ايشان به چاپ رسيده و جلد پنجم نيز آماده شده است./201/1307/ب1