عدم تناسب دروس حوزوی با نقش فرهنگی طلاب سبب افت علمی حوزه می‌شود
حجت الاسلام مصطفی سمیعیان، مدیر مدرسه علمیه حافظان قرآن کریم قم، در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با اشاره به روند تغییر درسی حوزه علمیه از ابتدای انقلاب گفت: با توجه به اینکه کتب حوزه علمیه متونی با اصالت خاص هستند و مایه اعتبار این رشته علمی شده‌اند، تغییر و تحول در متون آموزشی حوزه علمیه با حساسیت‌هایی روبه‌رو شده ولی در برخی کتاب ها تغییراتی هم ایجاد شده است.
وی افزود: قبل از این طلبه‌ها در کتاب «صرف» موضوع تصریف را مطالعه می‌کردند و بعد‌از آن این کتاب ساده شد و سعی کردند در تجدید چاپ‌ها آن متونی که کاربرد ندارند را حذف کنند، در کتاب‌های نحوی هم تغییراتی ایجاد شده و روزآمد تر شده‌اند، در قالب «بدایه النحو» و با نگرش مناسب‌تر و روز‌آمد‌تری عرضه شده‌اند، به جای «المعالم» هم «اصول استنباط »و «اصول فقه» آمد.
حجت‌الاسلام سمیعیان با بیان اینکه روند تغییر و تحول در متون آموزشی حوزه علمیه آن‌گونه که باید شایسته نیست، گفت: به نظر می‌رسد که دست اندرکاران حوزه علمیه درصدد تغییر و روش متون بوده اند ولی اهمیت اعتبار و اصالت این متون باعث شده روند این تغییر آنطور که شایسته است، انجام نشود.
وی افزود: با گذشت زمان احساس نیاز شد که در متون و روش‌های حوزه علمیه تحولی ایجاد و متونی که جواب‌گوی نیازهای جوامع اسلامی باشد تدوین و تبیین شود در کنار آن سخنان رهبر معظم انقلاب پیرامون حوزه هم ضرورت آن را بیشتر کرد.
مدیر مدرسه علمیه علی‌بن‌موسی الرضا(ع) حفظ محتوا و اصالت را در تغییر و تحول متون آموزشی حوزه علمیه ضروری دانست و افزود: نگاه حذفی برای تغییر و تحول در متون آموزشی حوزه علمیه، نگاه صحیحی نیست و به نظر نمی رسد هیچ اندیشمندی با آن موافق باشد؛ اما این نگاه که نیازهای امروز و آینده جامعه اسلامی در نظر گرفته شوند و بر همین اساس متون کنونی را با آنها تطبیق داده و براساس متد‌های آموزشی فصل بندی کنیم.
حجت الاسلام سمیعیان نگرانی از بین رفتن متانت و وزانت حوزه علمیه را یکی از موانع تغییر و تحول متون و روش آموزشی حوزه علمیه دانست و بیان داشت: در حوزه مثل تمام مراکز علمی صاحب نظران و اندیشمندانی وجود دارد که در کم و کیف تحول و تغییر نظراتی دارند به طوری که وقتی صحبت تغییر روش و متون پیش می آید ایجاد حساسیت و نگرانی می کند که آیا متانت و وزانت حوزه علمیه حفظ می شود و این حساسیت ها مانعی شده برای تغییر و تحول، لذا باید اعتمادسازی و روشنگری برای تغییر و تحول ایجاد شود.
وی با بیان اینکه باید برای هر متن یک روش آموزش استاندارد تدوین شود، گفت: باید برای هر متن حوزوی یک روش آموزش استاندارد تدوین شود به طوری که هرساله اساتید متون حوزوی جمع شده و روش تدریس آن متون را برای هر مقطع به طور جداگانه تبیین کنند همچنین در کنار این در روش های آموزشی باید از ابزارها و امکانات روز استفاده شود تا در دانش آموختگان حوزوی صلابت و نشاط ایجاد کند.
حجت‌الاسلام سمیعیان به روز بودن متون و روش های آموزشی حوزه علمیه را از نکات مثبت این مراکز ارزیابی کرد و اظهار داشت: در مراکز غیر حوزوی متونشان به فنون و روش جدید تدوین می شود؛ اما برخی از متون حوزه علمیه تحقیق درس خارج یکی از بزرگان است و براساس فنون و روش آموزشی تدوین نشده اند. از طرف دیگر مراکز غیر حوزوی تلاش می‌کنند در روش و فنون آموزش تدریس از روش های روز دنیا استفاده کنند و اگر این اتفاق در حوزه علمیه هم رخ دهد سبب کارآمدی آن خواهد کرد.
وی در پاسخ به سؤال عدم تناسب دروس حوزوی با نقش های فرهنگی و اجتماعی چه خطری را متوجه اصل حوزه می‌کند، تصریح کرد: عدم تناسب دروس حوزوی با نقش های آینده طلاب، در طلبه ایجاد ناامیدی کرده و انگیزه آنها را از بین خواهد برد، این ناامیدی هم افت تحصیلی در حوزه علمیه را به همراه خواهد داشت و کارآمدی علمی این مرکز نشر معارف اهل بیت(ع) را زیر سؤال می‌برد. از این رو باید برای هر درس، روش و متونی خاص و مناسب تدوین کرد تا طلبه کارآمدی درسی که می‌خواند را بداند./874/ت303/س
خبرنگار: محمدصالح غلامعلی نژاد