احکام ضروری و اختصاصی اعتکاف

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت­الاسلام فلاح زاده، رییس مرکز موضوع­شناسی فقهی حوزه علمیه قم عصر امروز در مراسم افتتاحیه اعتکاف 95 که در مصلی قدس قم برگزار شد، به بیان احکام ضروری اعتکاف پرداخت و خاطرنشان کرد: عبادات یک صورت ظاهر و یک صورت باطنی دارد که اگر صورت ظاهری رعایت نشود، به صورت باطنی آن نخواهیم رسید.

مسؤول ستاد ترویج احکام درباره رعایت جزئیات احکام اظهار داشت: روزه، حج و سایر عبادات اگر باطل شود، ضیافت الهی نیست؛ اگر اعمال و عبادات طبق دستوراتی که بیان شده است، رعایت نشود، به برکات و اجر آن نخواهیم رسید.

این کارشناس دینی شرایط لازم برای معتکفان تصریح کرد: اعتکاف به معنای ماندن در مسجد و قصد عبادت کردن است؛ معتکفان کسانی هستند که بتوانند روزه بگیرند و در مسجد نیز بمانند؛ بیماران و سالمندانی که روزه برایش ضرر دارد و خانم­هایی که عذر شرعی دارد، نمی­توانند معتکف شوند؛ مسافران نیز باید طبق احکام مربوطه عمل کنند.

وی گفت: خانمی که شوهرش اجازه ندهد نمی­تواند در مسجد بماند و اعتکاف کند؛ فرزندی که پدر و مادرش او را از اعتکاف گرفتن نهی کرده­اند.

حجت­الاسلام فلاح­زاده یادآور شد: درباره شرایط مکان اعتکاف خاطرنشان کرد: مکان اعتکاف حتما باید مسجد و آن هم مسجد جامع باشد و در آن خلوت با خدا صورت بگیرد؛ در اعتکاف نباید از جمع مردم جدا شد؛ اینکه معتکفی در گوشه­ای از مسجد حضور پیدا کند و از جمع معتکفین جدا باشد، درست نیست، بلکه باید در جمع و جماعت بود.

مسؤول ستاد ترویج احکام درباره مکان­های اعتکاف اظهار داشت: گرچه مسجد الحرام در مکه، مسجد النبی در مدینه، مسجد کوفه و مسجد جامع بصره و سایر مساجد جامع مکان اعتکاف هستند، اما اعتکاف در سایر مکان­ها باید به قصد رجا باشد.

این کارشناس دینی با بیان اینکه با پرهیز از محرمات می­توان معتکف شد، تصریح کرد: اشکالی ندارد که انسان در اعتکاف که برای خدا معتکف می­شود، حاجات خود را بخواهد، اما برای اعتکاف نباید قصد برآوردن حاجت را داشت، بلکه باید قصد خدایی کرد.

وی با اشاره به زمان اعتکاف گفت: قبل و در میان اعتکاف نباید نیتی غیر الهی داشت و همچنین نباید در میانه اعتکاف منصرف شد؛ معتکفان قبل از اذان صبح روز اول اعتکاف باید در مسجد باشند؛ حتی اگر دو دقیقه هم دیرتر در مکان اعتکاف حاضر شوند، آن روز را معتکف نیستند.

حجت­الاسلام فلاح­زاده درباره ترک مکان اعتکاف یادآور شد: روزه­داری جزو اعتکاف است و باید در این سه روز، روزه بود؛ اگر کسی اعتکاف به او سخت می­گذرد و خواست منصرف شود، باید در دو روز اول اقدام به ترک محل اعتکاف کند؛ اگر غروب روز دوم را درک کرد، دیگر نمی­تواند مکان اعتکاف را ترک کند.

رییس مرکز موضوع­شناسی فقهی حوزه علمیه قم افزود: در این سه روز باید در مسجد بود؛ اگر نماز جماعت در مسجدی که معتکفان هستند، برگزار نمی­شود، و در مسجدی نزدیک نماز جمایت وجود دارد، معتکف نباید مکان اعتکاف را ترک کند، هر چند که نماز جماعت اجر خاصی را دارد.

این کارشناس دینی به بیان احکام ترک مسجد در صورت ضرورت برای معتکفان پرداخت و خاطرنشان کرد: معتکفان در صورت ضرورت که نیاز به ترک مسجد دارند، باید کوتاه­ترین مسیر را انتخاب کند و در بین راه نیز ننشیند؛ همچنین نباید در میانه راه منتظر دوست خود و یا فردی بماند؛ جاهایی که جزو مسجد نیست هم نباید رفت و  آمد کرد؛ مهم­ترین مشکلی که برای معتکفین پیش می­آید، بیرون رفتن از مسجد است.

وی با اشاره به محرمات اعتکاف اظهار داشت: استشمام عطریات، مجادله و بحث و غلبه پیدا کردن بر دیگری، مطلق داد و ستد کردن و مسائل جنسی از جمله محرمات اعتکاف است.

حجت­الاسلام فلاح­زاده به بیان توصیه­هایی به معتکفان پرداخت و گفت: شکر این توفیق را به جا بیاورید و آن را قدر بدانید و نظم در آن را رعایت کنید؛ به خادمان اعتکاف در حدی که اعتکاف شما از بین نرود،کمک کنید؛ همچنین در ایام اعتکاف محاسبه نفس داشته باشید و در اعتکاف به دنبال توبه باشید؛ اعتکاف بهترین فرصت برای ادای نمازهای قضا است./822/پ202/ی