پیام‌های مراسم عروسی حضرت زهرا و امام علی برای زوج‌های جوان
بانو مریم احمدی، مسؤول واحد تحقیقات مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، به تبیین مراسم عروسی حضرت زهرا(س) و حضرت علی(ع) و پیام های آموزنده این مراسم آسمانی پرداخت.
وی با اشاره به این که تمام رفتار حضرت زهرا(س) برای ما درس است، افزود: ارزش انسان ها به برگزاری عروسی پرخرج نیست؛ بلکه ملاک ارزش انسان ها به میزان رعایت تقوای آن هاست و چه زیباست مراسم عروسی حضرت صدیقه کبری(س) را بیان کنیم که عروسی حضرت زهرا(س) و حضرت علی(ع) که یگانه انسان های عالم خلقت هستند در سادگی و به دور از تجملات برگزار شد.
احمدی به ارزش والای حضرت زهرا(س) اشاره کرد و افزود: وقتی که خداوند آدم را خلق کرد، در بهشت چشم آدم به بانویی افتاد که درخشندگی و نورانیتش بی نظیر بود. این بانو در حالی که بر سر، تاجی از طلا و مرصع به جواهر داشت چنان زیبا می نمود که آدم زیباتر از وی مشاهده نکرده بود. پس سؤ ال کرد: پروردگار! این بانو کیست؟ فرمود: فاطمه دختر محمد(ص) است.
جلوه های حیا در ازدواج حضرت زهرا(س) و حضرت علی(ع)
مسؤول واحد تحقیقات مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد با اشاره به این که رعایت حیا، نمونه زیبایی از جلوه ازدواج حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س) است، گفت: بعضی از مورخین، بین عقد و زفاف حضرت زهرا(س) را یک ماه و گروهی یک سال نقل کرده اند. در این مدت علی(ع) و فاطمه(س) از روی شرم نام همدیگر را بر زبان جاری نمی کردند. تا این که یک ماه گذشت. یک روز همسران پیامبر نزد حضرت علی(ع) رفته و گفتند: چرا در زفاف فاطمه (س) تاخیر می کنی؟ اگر شرم داری، اجازه بده ما با پیامبر(ص) در این مورد صحبت کنیم و اجازه عروسی را بگیریم. علی(ع) رخصت داد که ایشان با رسول خدا صحبت کنند.
این استاد حوزه و دانشگاه با ارزش والای رعایت حیا اشاره و عنوان کرد: داشتن حیا در مراسم خواستگاری و دوران عقد و سبک سری نکردن دختران، وقار آنها را در چشم همگان پدیدار می کند. دوران عقد نیز فرصت مناسبی است که دختر و پسر همدیگر را بیشتر بشناسند.
استاد تفسیر مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد افزود: دوران عقد نباید زیاد طولانی شود، بلکه طبق نظر روانشناسان حداکثر آن 6 ماه است؛ چرا که لذت این دوران با طولانی شدن آن از بین می رود.
تزیین اتاق عروسی حضرت صدیقه کبری(س)
احمدی با اشاره به این که سادگی در برگزاری مراسم عقد و ازدواج، آرامش روحی برای عروس و داماد به ارمغان می آورد، اظهار کرد: حارثة بن نعمان یکی از منازل خود را به علی(ع) داد و حضرت علی(ع) اتاق عروسی را تزئین کرد. بهتر است بدانیم که اتاق عروس و داماد چگونه تزئین شده بود!! آری مولای متقیان مقداری شن در کف اتاق پهن کرد و چوبی در داخل اتاق نصب و بر آن مشک و کوزه آویزان کرد.
وی افزود: چوب بزرگی را نیز از این دیوار به آن دیوار به عنوان پرده آویزان کرد و آنگاه پوست گوسفند را بر روی شن کف اتاق پهن کرد و بالشی از برگ خرما روی آن قرار داد. این تمام چیزهایی بود که علی(ع) از متاع دنیا و زخارف آن در تزئین اتاق عروسی بهره برده بود.
این نویسنده و پژوهشگر حوزوی ابراز کرد: زمانی که نوعروسان به یک مراسم ساده و بدون خرج تن می دهند، جناب داماد دغدغه فراهم کردن وسایل و امکانات ازدواج را پیدا نکرده و بسیاری از مشکلات و ناراحتی ها از جمله پول قرض گرفتن ها و وام های سنگین که تا مدت های مدیدی دوران زندگی زناشویی را تحت الشعاع خود قرار داده و شیرینی لذت در کتار هم بودن را از بین می برد، پیش نمی آید.
آرایش نوعروسان برای هسرانشان مورد تأکید اسلام است
وی با بیان این که یکی از موارد تأکید اسلام، آرایش کردن نو عروسان و زنان برای همسرانشان است، گفت: نقل شده است که «ام سلمه می گوید: وقتی که می خواستند حضرت فاطمه(س) را به خانه علی ببرند، به فاطمه(س) گفتم: آیا عطر و بوی خوشی دارید؟ فرمود: آری، شیشه ای از عطر مخصوص ذخیره کرده ام. فاطمه(س) شیشه عطری آورد و مقداری از آن را در کف دستم ریخت.»
احمدی افزود: «آنچنان بوی خوشی داشت که هرگز مثل آن نبوئیده بودم. گفتم: این بوی خوش را از کجا تهیه کرده ای؟ فرمود: هر وقت دحیه کلبی به حضور پدرم می آمد، پدرم به من می فرمود: ای فاطمه! فرشی برای عمویت بیاور. فرشی می آوردم و او بر آن می نشست. وقتی بر می خاست از درون لباسش چیزی بر زمین می ریخت.»
این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: «پدرم به من می فرمود: جمع کن، این عنبر است که از بال و پر جبرئیل ریخته است. برخی نوشته اند: هرگاه پیامبر(ص) در خواب قیلوله عرق می کرد، حضرت فاطمه(س) عرق او را می گرفت و در شیشه ای جمع می کرد. این عرق بوی خوشی از آن متصاعد می شد.»
استاد تفسیر مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد افزود: چقدر خوب و زیبنده است که زوج های جوان از لوازم آرایش و عطرها، فقط برای همسرانشان استفاده کنند؛ از این رو نوعروسان نباید در شب عروسی شان، زینت ها و زیبایی های خود را به نامحرمان نشان دهند. با خود نگویند که فقط یک شب است، بلکه همین یک شب تمام مدت زندگی زناشویی را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
اشعار جشن عروسی حضرت فاطمه زهرا(س)
مسؤول واحد تحقیقات مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد ابراز کرد: مراسم عروسی می تواند با ذکر خدا و مدایح پرمعنای ائمه و شکر از نعمت های خداوند و آرزوی خوشبختی برای عروس و داماد برگزار شود، شبی که صدیقه طاهره(س) را برای زفاف به سوی منزل حضرت علی(ع) می بردند، پیامبر(ص) برای اینکه دختر عزیزش درد یتیمی را احساس نکند، دستور داد مرکب خاص او را با پارچه ای ریشه دار تزیین کنند تا فاطمه(س) بر آن سوار شود. دهانه اسب به دستور پیامبر(ص) در دست سلمان قرار گرفت و پیامبر خود نیز اسب را می راند.
وی گفت: دختر عبدالمطلب و زنان مهاجر و انصار، در این حرکت فاطمه(س) را همراهی می کردند و زنان پیامبر در حالی که اشعاری را می خواندند، پیشاپیش قافله در حرکت بودند. ام سلمه چنین می خواند: «سِرْنَ بِعَوْنِ اللَّهِ جَارَاتِی، وَ اشْکُرْنَهُ فِی کُلِّ حَالاتٍ، وَ اذْکُرْنَ مَا أَنْعَمَ رَبُّ الْعُلَى، منْ کَشْفِ مَکْرُوهٍ وَ آفَاتٍ، فَقَدْ هَدَانَا بَعْدَ کُفْرٍ وَ قَدْ، أَنْعَشَنَا رَبُّ السَّمَاوَاتِ، وَ سِرْنَ مَعَ خَیْرِ نِسَاءِ الْوَرَى، تَفْدِی بِعَمَّاتٍ وَ خَالاتٍ، یَا بِنْتَ مَنْ فَضَّلَهُ ذُو الْعُلَى، بِالْوَحْیِ مِنْهُ وَ الرِّسَالات؛ ای همقدمان من! با یاری خدا راه روید و پروردگار را در هر حال شکر نمائید. یاد آورید آنچه را که پروردگار بر شما انعام فرمود و شما را از ناراحتی ها و آفت ها دور نگه داشت. راه بروید با بهترین زنان عالم؛ آن زنی که سزاوار است به او گفته شود: که فدای تو عمه ها و خاله های من.»
استاد تفسیر مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد افزود: مادر سعدبن معاذ چنین سرود: «فَاطِمَةُ خَیْرُ نِسَاءِ الْبَشَرِ، وَ مَنْ لَهَا وَجْهٌ کَوَجْهِ الْقَمَرِ، فَضَّلَکِ اللَّهُ عَلَى کُلِّ الْوَرَى، بِفَضْلِ مَنْ خَصَّ بِآیِ الزُّمَرِ، زَوَّجَکِ اللَّهُ فَتًى فَاضِلًا، أَعْنِی عَلِیّاً خَیْرَ مَنْ فِی الْحَضَرِ، فَسِرْنَ جَارَاتِی بِهَا إِنَّهَا، کَرِیمَةٌ بِنْتُ عَظِیمِ الْخَطَر؛ فاطمه بهترین زنان بشر است، فاطمه داراى صورتى چون قمر می باشد، خدا تو را به وسیله آن کسى که بواسطه آیههاى سوره زمر اختصاص داده شده برترى عطا نموده، خدا تو را براى جوانى با فضیلت تزویج نمود، یعنى على بن ابى طالب که بهترین افرادى است که حضور دارند، اى کنیزان من! فاطمه را ببرید، زیرا که وى بزرگوار و دختر شخصى عظیم الشأن است.»
برگزاری عروسی ساده و بدون گناه، خوشبختی عروس و داماد را تضمین می کند
احمدی ابراز کرد: عروسان بدانند که مراسم عروسی و شب زفاف که از اهمیت بالایی برخوردار است و برگزاری یک عروسی ساده و بدون گناه، خوشبختی عروس و داماد را تضمین می کند.
مسؤول واحد تحقیقات مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد ابراز کرد: برگزاری مراسم ازدواج و ولیمه عروسی، می تواند در کمال سادگی و بدون اسراف و چشم و هم چشمی باشد.
وی افزود: نباید عروسان ازهمسرانشان تقاضای برگزاری مراسمی آنچنانی و غذاهای مختلفی که اکثر آنها به دور ریخته می شود، داشته باشند؛ چرا که آن ها نقش بسیار مهمی در برگزاری مراسم ازدواج دارند.
جهیزیه حضرت صدیقه طاهره (س)
این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به این که یکی از موارد دیگری که ضامن خوشبختی زوج های جوان نمی شود، داشتن جهیزیه سنگین است، ابراز کرد: وسواس زیاد دختران در تعیین وسایل و داشتن فلان مارک و به خرج انداختن والدین برای تهیه کالاهای گران قیمت و گرفتن کالاهایی که شاید در طول زندگی زناشویی یک بار هم استفاده نشود و فقط جنبه تزیین را داشته باشد، جز اینکه آرامش دختران ما را تهدید کند، چیزی به ارمغان نخواهد آورد.
وی به جهیزیه حضرت صدیقه طاهره(س) اشاره کرد و گفت: پس از اینک حضرت رسول اکرم(ص) پیشنهاد ازدواج حضرت علی(ع) با حضرت فاطمه (س) را قبول کرد و از میان وسایل کم حضرت علی(ع)، زره او را برای خرج عروسی قبول فرمود، امام علی(ع) زره را فروخت و پول آن را نزد رسول اکرم آورد. پیامبر(ص) این مبلغ را به سه قسمت تقسیم فرمودند. یک سوم برای خرید جهیزیه، یک سوم برای خریدن عطر و بوی خوش و یک سوم آن را نزد ام سلمه به امانت گذاشتند تا برای ولیمه شب عروسی از آن استفاده کنند.
استاد تفسیر مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد افزود: پیامبر(ص) 63 درهم، مقدار پولی را که برای جهیزیه گذاشتند بود، به چند نفر از یاران و اصحاب سپرده و فرمودند: با این پول برای دخترم آنچه از لوازم خانه مورد نیاز است تهیه کنید.
احمدی اظهار کرد: آنها به بازار رفته و وسائل مورد نیاز را خریداری کردند که عبارت بودند از؛ «1- دو دست رختخواب از پارچه مصری، محتوای یکی از آنها برگ خرما و دیگری پشم گوسفند بود. 2- فرشی از پوست. 3- بالشی از پشم با درونی از برگ خرما. 4- عبائی خیبری. 5- مشک آب. 6- دو کوزه و دو ظرف آب. (دو ظرف بزرگ و دو ظرف کوچک) 7- آفتابه. 8- پرده ای از پشم نازک 9- پیراهنی به قیمت 9- درهم. 10- یک روسری به ارزش چهار درهم. 11- حوله ای سیاه رنگ. 12- تختی پوشیده به روتختی. 13- چهار زیردستی از پشم طائف با محتوایی از گیاهی به نام اذفر. 14- حصیری بحرینی. 15- دستاس. 16- وسیله و ظرف خضابی از مس. 17- ظرفی برای شیر. 18- ظرفی بزرگ برای آب.»
مسؤول واحد تحقیقات مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد ابراز کرد: وقتی کالاها به نزد پیامبر(ص) آورده شد، پیامبر(ص) با دست آنها را زیر و رو کرده و فرمودند: «پروردگارا! برکت بده قومی را که بیشترین ظرف هایشان گلین است.»
بخششی باگذشت
وی گفت: حضرت زهرا(س) تنها پیراهنی وصله دار داشت. رسول خدا(ص) در شب عروسی و زفاف وی، پیراهن تازه ای را برای او تهیه فرمود. سائلی بر خانه وارد شد و گفت: من از خاندان نبوت پیراهن کهنه ای می خواهم. حضرت خواست پیراهن وصله دار خود را به او دهد، به یاد این آیه شریفه افتاد: «لَن تَنالو البِرّ حَتی تُنفِقوا مِمّا تُحبّون؛ هرگز به مقام نیکوکاران نخواهید رسید تا اینکه از آنچه که دوست دارید، انفاق کنید.» بنابراین پیراهن نو خود را به او داد.
این استاد حوزه و دانشگاه ابراز کرد: هنگام زفاف که فرا رسید. جبرائیل به همراه هدیه ای از لباس های بهشتی که از سُندس سبز بود، نازل شد و گفت: ای محمد! همانا خداوند به تو سلام می رساند و به من دستور داده که بر فاطمه (س) سلام کنم. می خواهم این لباس را به او بدهم. حضرت، سلام خداوند را به فاطمه(س) ابلاغ کرد و پیراهنی را که جبرئیل آورده بود بر او پوشانید.
لباس عروسی حضرت زهرا(س) لباس سبز بهشتی بود
استاد تفسیر مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد افزود: پیامبر خدا(ص) عبای خود را نیز بر او پیچاند و جبرئیل او را با بال های خود در برگرفت تا نور آن پیراهن چشمان را خیره نکند. هنگامی که حضرت فاطمه(س) با چراغی که به همراه داشت، در بین زنان کافر که هر یک شمعی به همراه خود داشتند، نشست، جبرائیل بال خود را به یک سوزد و عبا را برداشت. انواری از او تابید که مشرق و مغرب را روشن ساخت. با تابش نور بر دیدگانِ زنان کافر، کفر از دل های آنان بر طرف شده و همگی شهادتین گفتند.
احمدی اظهار کرد: پیامبر خدا(ص) عبای خود را نیز بر او پیچاند و جبرئیل او را با بال های خود در برگرفت تا نور آن پیراهن چشمان را خیره نکند. هنگامی که حضرت فاطمه(س) با چراغی که به همراه داشت، در بین زنان کافر که هر یک شمعی به همراه خود داشتند، نشست، جبرائیل بال خود را به یک سوزد و عبا را برداشت. انواری از او تابید که مشرق و مغرب را روشن ساخت. با تابش نور بر دیدگانن زنان کافر، کفر از دل های آنان بر طرف شده و همگی شهادتین گفتند.
مسؤول واحد تحقیقات مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد به نکته درس آموز رفتار صدیقه کبری(س) اشاره و ابراز کرد: یکی از تعلقات زنان، لباس و زیورآلات است که در سبک زندگی فاطمی بخشش و انفاق جای این تعلقات را می گیرد.
به دست آوردن دل انسان ها، از شادی یک شبه شما مهم تر است
وی گفت: خشنودی بندگان خدا و به دست آوردن دل انسان ها، از شادی یک شبه شما مهم تر است؛ چون پاداش آن ماندگار است. پس تلاش کنید در مجالستان دل کسی را نشکنید.
مسؤول واحد تحقیقات مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد ابراز داشت: یکی از نمونه های ایثار این است که آنچه را که برایتان عزیز است و در جایگاه خاصی قرار دارد، در راه خدا انفاق کنید، چه خوب است دختران ما بعد از مراسم ازدواجشان، لوازمی که احساس می کنند به کارشان نمی آید را برای دخترانی که در شُرف ازدواج هستند، هدیه کنند.
ستایش عروس و داماد
وی گفت: شخصیت حضرت فاطمه زهرا(س) از همان شب اول ازداوج، چنان برای حضرت علی(ع) جلوه می نماید که وقتی پیامبر اکرم(ص) فردای آن شب از علی(ع) می پرسند: همسرت را چگونه یافتی؟ بی درنگ پاسخ می گوید: «نِعمَ العَون عَلی طاعَةِ اللهِ؛ بهترین یار و یاور برای اطاعت و عبودیت خداوند.» همچنین از فاطمه زهرا(س) می پرسند: کَیف رَاءیتَ زَوجَک؟ شوهرت را چگونه دیدی؟ پاسخ داد: «یا ابة خیرُ زوجٍ؛ ای پدر! بهترین شوهر دیدم».
این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به این که یکی از عوامل پیشرفت زن و مرد به مقامات بالا، داشتن شوهر و زن خوب و مطیع در عبادت است، افزود: زن و شوهر باید شخصیت و احترام خود را در همه حال حفظ کنند و با کلماتی دلسرد کننده، حتی به شوخی، پرهیز کنند.
احمدی ابراز داشت: رضایت از زندگی و ابراز این علاقه و رضایت، گام مهمی است در پیشرفت و رسیدن به درجات عالیه انسانی؛ پس چه خوب است زن و شوهر این علاقه و رضایت را بر زبان خود جاری کنند تا پیوندها مستحکم شوند.
یادآوری قیامت در شب عروسی
مسؤول واحد تحقیقات مدرسه علمیه حضرت خدیجه(س) مشهد اظهار داشت: علی(ع) در شب عروسی، همسر گرامیش فاطمه(س) را نگران و گریان دید. پرسید: فاطمه! چرا ناراحتی؟ پاسخ داد: یا علی! پیرامون حال و رفتار خویش فکر کردم. به یاد پایان عمر و قبر خویش افتادم که امروز از خانه پدر به خانه شما منتقل شدم و روزی دیگر از اینجا به طرف قبر و قیامت خواهم رفت. پس تو را به خدا سوگند می دهم که بیا به نماز بایستیم و با هم در این شب خدا را عبادت کنیم.
وی به نکات درس آموز رفتار حضرت زهرا(س) و حضرت علی(ع) اشاره و اظهار داشت: شب ازدواج و آغاز لحظه های شروع یک زندگی تازه، برای هر زن و مردی شیرین وخاطره انگیز است. بسیاری از افراد این لحظه های شیرین را به انواع گناه آلوده می کنند، در حالی که می شود شروع زندگی را با یاد خدا عطرآگین کرد.
احمدی با تأکید بر این که اگر زن، همسری هم کفو خود برگزیند، مطمئن باشد که همسرش در تمام مراحل زندگی همراه او خواهد بود، عنوان داشت: زنان باید در خواسته های خود از همسرشان شرایط وی را در نظر بگیرند و فقط پیشنهاد دهنده باشند و همسرشان را وادار به انجام کاری که از عهده آن برنمی آیند، نکنند./1309/300/ب1