نقطه مقابل سکولاریسم قلمرو حداکثری دین است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام محمد الهی خراسانی، استاد حوزه علمیه خراسان صبح امروز در نشستی که با عنوان سکولاریسم حوزوی در جمع طلاب مدرسه علمیه عباسقلی خان مشهد برگزار شد؛ گفت: سکولاریسم به معنای جدایی دین از سیاست نیست.

وی با بیان اینکه عِلمانیة و عَلَمانیة  از واژه های معادل سکولاریسم مطرح شده است اظهار کرد: عِلمانیةاشاره به علم محوری در مقابل دین محوری دارد و عَلَمانیة به معنای جهان پروری و دنیا محوری در مقابل آخرت گرایی است.

مدیر مدرسه المهدی مشهد تصریح کرد: سکولاریسم به معنای اداره زندگی اجتماعی اسلامی بر اساس علوم بشری است که این به حقیقت سکولاریسم نزدیکتر است.

وی در ادامه به مفهوم سکولاریسم اشاره کرد و افزود: عرفی سازی معادل سکولاریسم است و عرفی سازی به معنای حکومت زدایی است به این معنا که ما امور مقدسی به لحاظ دنیایی به انسان ها نداریم و عقل بشری بر اساس یافته های بشری، بشر را هدایت می کند.

الهی خراسانی با اشاره به اینکه سکولاریسم را باید دقیق فهمید اشاره کرد: روند سکولاریزاسیون که مطرح می شود فرایندی است که بر اساس آن، اندیشة دینی، اعمال دینی، و نهادهای دینی، نقش و اهمیّت اجتماعی خود را از دست می دهند؛ و در نتیجه دین به شکل یک امر خصوصی در می آید که در این فرایند مظاهر دینی در اجتماع حذف شده و یا کاهش یافته و بدون حضور دین به تدبیر امور پرداخته می شود.

وی با بیان اینکه نقطه مقابل سکولاریسم تفسیر انقلابی از دین نیست؛ افزود: نقطه مقابل سکولاریسم قلمرو حداکثری دین می باشد که یکی از مباحث کلام جدید است.

الهی خراسانی ابراز کرد: سکولاریسم یعنی محدود ساختن قلمروی دین به ساحت های تجربی معنوی و دینی که کاربرد دین،  لذت چشاندن دین به مردم است.

وی با بیان اینکه اگر قائل به اجتماعی بودن دین شویم نفی سکولار به معنای اقامه دین خواهد بود و دین آمده است تا زندگی بشر را پیاده کند.

الهی خراسانی در ادامه به موضع سکولاریسم حوزوی اشاره کرد و خاطر نشان کرد: تفکر و جریانی که در حوزه های علمیه جایگاهی دارد؛ این تفکر و جریان و اقامه اجتماعی دین به هیچ وجه مورد قبول نیست .

وی با اشاره به اینکه در روحانیت این جریان و تفکر به دو بخش سنتی و متجدد تقسیم می شود اظهار کرد: سکولاریسم حوزوی به شکل سنتی اقامه اجتماعی دین را متهم به تفسیر دین می کند و اینکه در سیاست و دین دخالت می کنیم انقلابی است و به تعریف عوام که می گویند دین چه ارتباطی با سیاست دارد این با ادعای تکیه به سلف،  اقامه اجتماعی دین نیست و رسالتی بوده که ائمه داشتند.

مدیر مدرسه حضرت مهدی شعبه سه مشهد، با بیان اینکه این جریان جایگاه جدی در حوزه های علمیه دارد؛ به سکولاریسم متجدد پرداخت و خاطر نشان کرد: سکولاریسم متجدد با اقامه اجتماعی دین مخالفت می کند و بخشی که تجدد و دیدگاه غرب در دوران مدرنیته دارد معتقد به این هستند که بشر امروز توان بشر را دارد و چه اصراری دارد که دین را وارد حوزه کند.

وی با اشاره به آیه «قُل إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثلُکُم یُوحى‏ إِلَیَّ أَنَّما إِلهُکُم إِلهٌ واحِدٌ فَمَن کانَ یَرجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلیَعمَل عَمَلاً صالِحاً وَ لا یُشرِک بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً »خاطر نشان کرد: توحید و جهت گرایی تعیینی مهم این است که خدا در زندگی حاکم باشد و جهت گیری ها عادلانه باشد و معنویت و عدالت حفظ و کنوانسیون حق بشر در حوزه ها جا بیفتد.

حجت الاسلام الهی خراسانی در ادامه به مشترکات دو جریان سکولاریسم متجدد و سنتی پرداخت و افزود: بی اعتنایی به مشکلات جامعه اسلامی و بی توجهی به نیاز های نظام اسلامی که چالش هایی فراتری دارد مثل خلاهای سیاست گذاری، چالش های کلان حوزه های اقتصادی، بانکدای بدون ربا از مشترکات  این دو جریان است

 وی بی اعتنایی به مسائل اصلی جهان اسلام مثل فلسطین عراق سوریه و جدی نگرفتن ظرفیت انقلاب اسلامی و عدم اعتقاد به آرمان تمدن نوین اسلامی را از دیگر مشترکات این دو جریان دانست و خاطر نشان کرد: جریان سنتی در این عدم اعتقاد به آرمان تمدن نوین اسلامی می گوید: این پا در کفش امام زمان کردن است و جریان متجدد این را آرمان خواهی سطحی می داند.

حجت الاسلام الهی خراسانی در ادامه بی توجهی به کارآمدسازی علوم اسلامی  و بی اعتنایی به روزآمدسازی تبیین معارف اسلامی را از افتراقات این دو جریان دانست و عنوان کرد: از مختصات جریان متجدد خودباختگی در برابر علوم انسانی غربی و تفسیر  به رای التقاطی نفوس دینی است که در این نگاه تصویر متفاوتی از سکولاریسم حوزوی است.

وی در پایان با اشاره به اینکه چه بسا انقلابیونی که در برنامه درسی حوزوی قرار گرفته اند و چه بسا مدعیانی که مدعی تحول در حوزه هستند اما به جریان سکولاریسم حوزوی کمک می کنند اظهار کرد: تحول در حوزه نیاز به مایه گذاشتن بسیار دارد/859/202/ب2