اگر سیاست تقریب را دنبال نکنیم در دام تکفیریها خواهیم افتاد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام عبدالله علی بخشی، کارشناس مسائل گروههای تکفیری، در بیست و یکمین نشست علمی اندیشه سلفی در تحولات جهان اسلام با عنوان «روش‌های تبلیغی جریان‌های تکفیری» که در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد با عرض تسلیت وفات حضرت معصومه(س) اظهار داشت: بحث ما در رابطه با دو گروه وهابی و تکفیری از گروههای سلفی است و بحث ما بحث علمی نیست بلکه بحث ما به روز رسانی برای نشر معارف اهل بیت(ع) است.
وی با بیان این که دوران معاصر با دو ویژگی شناخته می‌شود، افزود: در دوران امروز پدیده‌ها بسیار به سرعت اتفاق می‌افتد این اتفاقی نیست که یکدفعه تکفیر شکل گرفت و جهان را تهدید کرد و تکفیر در آسیای میانه خیمه زده است بلکه حوادث چه اقتصادی و چه سیاسی و چه مذهبی بسیار سریع اتفاق می افتد.
حجت الاسلام علی بخشی با بیان این که ویژگی دوم این دوران این است که در ورای این اتفاقات سریع کارهای عمیق صور گفته و دنیا فرصت فکر را از انسان گرفته است، خاطرنشان کرد: هر کس بخواهد فکر کند از دنیا عقب است و در حوزه تبلیغات و فرهنگی هم بیش از هر حوزه دیگری این نمود دارد؛ زیرا زیر ساخت هر مسأله حوزه فرهنگ است و جنگ روانی یعنی همین که بشر دارد در فضای مجازی زندگی می‌کند و به تدریج عدم کار آیی حکومت به وجود می‌آید و این فضا سرعت عمل ایجاد کرده و بشر را وادار به حرکت فکری کرده است.
اگر دشمن را خوب بشناسیم راحت تر به هدف خواهیم زد
وی با اشاره به فضای فرهنگی که در جهان علیه فرهنگ اهل بیت(ع) شکل گرفته است، عنوان کرد: اگر شناخت از دشمن صحیح باشد زدن به هدف راحت خواهد بود؛ امروزه می‌خواهند از خود افراد علیه خودشان استفاده کنند و ما باید ابزارها، شیوه‌ها و نوع القاء انها را بشناسیم و در مقابل دشمنان عکس العمل نشان دهیم.
استاد و پژوهشگر حوزه علمیه ابراز داشت: تکفیری ها نه فقط در حوزه عملیاتی بلکه در حوزه فرهنگی هم کار طبقه بندی دارند و می‌توانند کارهای خود را در حوزه فرهنگی به دنیا منتقل کنند و به وسیله آن فرهنگ و اندیشه تکفیری را ترویج کنند.
وی اولین گام برای مبارزه با تکفیریها را بررسی توانایی‌های آنها دانشت و افزود: زادگاه این گروهها از درون جامع اسلامی است و عمداتا از اهل سنت هستند ولی همه اهل سنت یک دست نیستند و اختلافات عمیقی بین آنها وجود دارد و مبانی فقهی و کلامی متفاوتی دارند و نمی شود با تمام فرقه های اهل سنت با یک کلام سخن گفت برای همه نسخه واحد پیچید.
بیش از 60 درصد اهل سنت معتدل هستند و از تکفیریها در هراسند
وی با بیان این که اهل سنت از جهت گرایش‌های کلامی و مشرب‌های فکری به سه گروه تقسیم می‌شوند که در مقابل هم هستند و هر گروه دیگری را از اسلام خارج می‌داند عنوان کرد: اولین گروه سنی‌های متعادل و سنتی هستند که با جریانات فکری کاری ندارند و فقط از حرف مفتی اطاعت می‌کنند و با حکومت‌ها هم در نمی‌افتند و فاقد گرایش‌های فرقه‌ای هستند که بیش از نیمی از اهل سنت را تشکیل می‌دهند.
کارشناس اندیشه تکفیر ابراز داشت: گروه دوم سنی‌هایی هستند که گرایش تصوف دارند و بیش از 70 مکتب صوفی در اهل سنت وجود دارد مانند قادریه که هر کدام با دیگری تفاوتهای اساسی دارند و گاهی متضاد هستند و گروه سوم سلفی‌ها هستند که هر دو گروه دیگر را کافر می‌دانند و می‌گویند که هر کس از خط سلف عبور کرده است کافر است و راه برگشت به عزت و عظمت از دست رفته مسلمانان احیای خلافت اسلامی در جهان اسلام است.
وی با بیان این که پنج نظریه در اندیشه سلفی برای احیای خلافت سلف مطرح شده است، افزود: اولین تفکر سلف وهابی‌ها هستند که قائل به رسوخ بدعت و شرک در اسلام هستند؛ تفکر دیگر دیوبندی‌ها هستند که می‌گویند مشکل عدم آشنایی مسلمانان با تعالیم اسلام است؛ تفکر سوم اخوان است و حرف آنها این است که خلافت باید از طریق تعامل با دنیا و تقریب شیوع پیدا کند و اخوانی‌ها زمینه اتحاد و تقریب را در اهل سنت احیا کردند و در جنگ ایران و عراق به نفع ایران فتوا داد قائل به ادبیات نرم برای تشکیل امت واحده اسلام هستند.
حجت الاسلام علی بخشی خاطرنشان کرد: گروه چهارم تفکر سلفی که از درون اخوانی‌ها به وجود آمد تفکر جهادی بود که در درون زندان‌های مصر توسط مجاهدین به وجود آمد و در جریان افغانستان تمام گروههای جهادی متحد شدند چون دشمن واحد پیدا کردند و در مقابل شوروی به مبارزه پرداختند و این گذشت تا یازده سپتامبر در عراق یک سلفیت جدید به وجود امد به نام تکفیریها که از سال 2003 به وجود آمد و بقیه گروهها را از دین خارج و کافر و مهدور الدم به شمار آورد.
وی با اشاره به این که تکفیریها چند گروه‌اند که یکی از آنها داعش است، گفت: ما باید اول مخاطب‌مان را مشخص کنیم و باید بدانیم با چه گروهی می خواهیم مبارزه کنیم و سپس به برنامه ریزی برای مقابله با آن بپردازیم تا بتوانیم به موفقیت برسیم.
اگر سیاست تقریب را دنبال نکنیم در دام تکفیریها خواهیم افتاد
کارشناس گروههای تکفیری با اشاره به سیاست تقریب که در شیعه از گذشته وجود داشته است، ابراز داشت: سیاست تقریب از سیاست‌های راهبردی و اساسی جمهوری اسلامی است و اگر این سیاست را دنبال نکنیم در دام تکفیریها می‌افتیم؛ اگر امروز روی واژه جهاد که تمام مسلمانان قبول دارند دقت کنیم برداشتهای مختلف وجود دارد و برداشت تکفیریها، اخوانی‌ها و انصاری‌ها با هم متفاوت است و باید ریشه را بشناسیم و بدانیم روی چه موضوعی بحث می‌کنیم.
ویژگی‌های مشترک سلفی‌ها
وی با بیان این که تمام گروهای تکفیری یک وجوه مشترک دارند و باید حواسمان باشد تا آنها را علیه خود متحد نکنیم، افزود: وجوه مشترک سلفی‌ها عبارتند از این که همه به دنبال احیای دوران سلف‌اند، همه به دنبال نفی وضع موجودند، همه به دنبال ایجاد خلافت اسلامی و پاک سازی اسلام از خرافات‌اند، همه به دنبال مخالفت با برداشتهای اجتهادی و تأکید بر عمل به ظاهر کتاب و سنت‌اند، همه بر صحت فهم سلف تأکید دارند و حدیث گرا هستند، همه مخالف با ملی گرایی و قوم گرایی‌اند، همه اقامه نماز در مساجدی که ضریح دارند را باطل می‌دانند و در نهایت همه سلفی‌ها نسبت به شیعه نظر منفی دارند.
حجت الاسلام علی بخشی در بیان این که چرا بین سلفی‌ها با این همه اشتراک اختلاف افتاده است، خاطرنشان کرد: اولین دلیل، اختلاف در مبانی اعتقادی مانند جهاد و دفاع و مفهوم ام‌القرا و دیگر مفاهیم است و دومین عامل اختلاف برداشتهای مختلف از مبانی اعتقادی است و سوم اختلاف در روش‌های احیای خلافت است و چهارم زمینه های اجتماعی و سیاسی مختلفی است که هر کدام از این گروهها در آن شکل گرفته‌اند.
وی با بیان این که چرا تکفیریها به وجود آمدند عنوان کرد: یکی از علتها افزایش رشد شیعه در جهان بود که برای مثال فقط در نیجریه بیش از 15 میلیون شیعه وجود دارد و در بیش از 65 کشور جهان شیعه نهادینه شده است؛ دومین علت قدرت جمهوری اسلامی است که دنیا برای مقابله با حکومت برآمده از اسلام ناب این گروهها را تشکیل داده‌اند و عربستان برای جلگیری از تشکیل امپراطوری ایران و به زانو در اوردن نظام ایران تمام تلاش خود را کرده است و می کند و آنچه در عراق و لبنان و سوریه دارد اتفاق می افتد می بینیم که عربستان هزینه سنگین داد و امروز دستش خالی است.
ما نباید جوری رفتار کنیم که اهل سنت معتدل به دام تکفیریها بیفتند
استاد حوزه و دانشگاه با بیان این که وهابیت و تکفیریها جنگی را بر علیه ایران و شیعه شروع کرده‌اند و در این جنگ سه گروه نقش آفرین‌اند، افزود: بازیگر اول اهل سنت‌اند و چون آنها نمی‌خواهند به دنبال وهابیت و تکفیر باشند، ما نباید جوری رفتار کنیم که آنها را به دامن تکفیریها بیندازیم؛ جریان دوم سلفی‌ها هستند که برخی با تکفیر و جهاد مخالفند مانند اخوان و سومین جریان هم تکفیریها هستند که عده شان کم اس و به دنبال یار گیری از میان مسلمانان و دیگر ادیان هستند.
حجت الاسلام علی بخشی ابعاد جنگ را نظامی و فرهنگی دانست و اظهار داشت: در جنگ فرهنگی که با محوریت عربستان است به دنبال جنگ روانی هستند؛ گروههای تکفیری برای این جنگ چند راهبرد تعریف کردند که اول ارائه یک جلوه خرافی و افراطی از شیعه در دنیا، دوم رشد شیعه هراسی و سوم تشدید نزاع شیعه و سنی در منطقه است.
وی با بیان این که برای این که بتوانند این راهبردها را به سر انجام برسانند چند کار انجام می‌دهند عنوان کرد: اولین کار رصد و پایش فعالیت‌های شیعیان در حوزه‌های علمی، فرهنگی و سیاسی است؛ دوم استفاده از فضای مجازی بر علیه شیعیان و سوم استخراج کتب و متون تاریخی و علمی و فقهی ضعیف از شیعیان که بر اختلافات دامن می‌زند و چهارم ثبت و ضبط مداحی‌ها و سخنرانی‌هایی که بر علیه اهل سنت است و استفاده از آن برای ایجاد نفرت بر علیه شیعه.
ویژگی‌های مبلغین وهابی
کارشناس گروههای تکفیری با اشاره به ویژگی های مبلغین وهابی ابراز داشت: آنها دارای انگیزه تبلیغی بسیار بالا و بسیار مسلط به آیات قرآن هستند که آنها را تربیت کرده‌اند برای اهداف خود و همچنین به احادیث مربوطه هم مسلط اند و روی کفر خود ایستاده‌اند و غیر خود را کافر می‌دانند؛ به مبارزه با شیعه اولویت می‌دهند و از فضای مجازی بهره می‌برند و بیش از 5 هزار سایت برای تبلیغ دارند که خیلی از جذب‌های آنها از طریق فضای مجازی و القاء شبهه و دروغ سازی است.
وی با اشاره به این که ارتباطات تکفیریها بسیار قوی است و با محبت و مهربانی افراد را جذب می‌کنند، افزود: تکفیریها دیگر آن چهره خشن سابق را ندارند ولی نسبت به شیعه عناد دارند و دائما توسط مراکرز علمی تغذیه می‌شوند.
حجت الاسلام علی بخشی با بیان شیوه‌های تکفیریها برای نیل به اهداف‌شان خاطرنشان کرد: اولین شیوه آنها برای تخریب شیعه دروغ سازی بر علیه شیعه است؛ دومین کاری که می‌کنند مردمی کردن حرکت‌ها و فعالیت‌های ضد شیعی است که با تأسیس مؤسسات ضد شیعی مردم عادی را به کمک برای مبارزه با شیعه تبلیغ می‌کنند؛ سوم ساده کردن شبهات مذهبی و سیاسی که با القاء این شبهات ذهن کودکان را بر علیه اعتقاد شیعیان بر می‌انگیزند؛ چهارم ارتقاء مهارت‌های تبلیغی و خطبا و پنجم تدوین کتابهای اموزشی ضد شیعه است که با نام شیعه در میان شیعیان پخش می‌کنند.
وی با بیان این که وهابیت با جمع آوری و انتشار مطالب ضعیف و خلاف اسلام را از کتب منسوب به شیعیان به عنوان عقیده شیعه به خورد مردم می‌دهد، ابراز داشت: برجسته سازی غلو، اهانت به مقدسات اهل سنت و تحریک احساسات اهل سنت بر علیه شیعیان از دیگر فعالیت‌های این روزهای وهابیت است که ما وظیه داریم با توجه به این مسائل بیشتریم تلاش خود را بر روی مباحث تقریبی بگذاریم و نگذاریم در این جنگ نرم و روانی انها به اهداف خود برسند./843/پ201/س