ضرورت تأسیس رشته فقه هنر در حوزه علمیه

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام والمسلیمن علی اکبر صادقی رشاد، رییس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه، پیش از ظهر امروز در همایش فقه و هنر که در مرکز همایشهای غدیر قم برگزار شد، با اشاره به زمان تأسیس مدرسه اسلامی هنر، اظهار داشت: در آن زمان هشدار دادم که هنر لغزش‌گاه است و تأکیدی هم باید به فتاوای فقها بشود و از آن زمان که سال 84 بود ده سال گذشته و ما با مبدأ فاصله نگرفته ایم و اتفاق در خوری نیفتاده است و لازم است اشاره‌ای به بایسته ها و ضرورت های حوزه هنر داشته باشیم.

وی با بیان این که بایسته های فقه هنر هم حیث نرم افزاری دارد و هم اقدامات فیزیکی و محسوس و مدیریتی دارد، افزود: اولین مطلبی که باید در حوزه علمیه  در قلمرو فقه هنر حل بشود توجه به این مسأله و حساسیت آن است و اگر ارباب فقه و حکمت نسبت به اهمیت این مسأله آگاه بشوند مسأله حل خواهد شد.

حجت الاسلام والمسلمین رشاد خاطرنشان کرد: از آنجایی که فقه هنر و هر فقه دیگری مبتنی بر فلسفه و مبادی فقه است اگر در حوزه فلسفه هنر کاری انجام ندهیم و ادبیات کافی تولید نداشته باشد پرداختن به فقه هنر نتیجه نخواهد داشت و چون موضوع برای اصحاب فقه مطرح نیست و آشنایی وجود ندارد اقدام کافی هم وجود نخواهد داشت و نکته دوم ین است که باید حکمت و فلسفه را کاربردی کنیم و با نیاز روز در گیر کنیم.

وی با اشاره به این که حکمای  گذشته مانند فارابی و ابن سینا به موضوع هنر زیاد پرداخته اند ابراز داشت: بعدها در این موضوع کمتر آثار داشته ایم و دوم کاری که باید انجام بگیرد تأسیس علم اسلامی هنر است و سومین مطلب ساختار سازی فقه هنر است تا از حالت تدفن در ابواب فقهی بیرون بیاید و به منزله بابی از ابواب فقه درآید.

رییس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه بایسته دیگر را تبیین مبانی فقه هنر دانست و تصریح کرد: باید پس از تحقق متعلق هر موضوع، به آن پرداخت و الان چون چیزی به عنوان فقه هنر نیست نمی شود به فلسفه هنر پرداخت زیرا موضوعات فلسفه هستی شناسی پسینی است و آن گاه که هستی هست باید هستی شناسی بکنیم و به همین خاطر به مبانی باید بپردازیم.

وی به این دلیل که بشر دمی نیست که با هنر سروکار نداشته باشد و مانند هوا او را سیطره کرده است، یادآور شد: موضوعات هنر بسیار وسیع و گسترده است و ما در چند افق باید به موضوع شناسی بپردازیم و یکی چیستی هنر است و در این بستر باید حکم شرعی آن را اثبات کرد.

حجت الاسلام والمسلمین رشاد با بیان این که در حال حاضر چهل رشته تخصصی فقه داریم، بیان داشت: روش شناسی فقه هنر، برگزاری کرسی های فقه هنر و تأسیس مراکز تحقیقاتی ممحض در حوزه فقه هنر از دیگر بایسته‌های این عرصه است و باید با برش تطبیقسس دانش اصول، قوائد فقه هنر را شناسایی کنیم.

وی با بیان این که آیا هنر مطلوبیت ذاتی دارد و یا خیر افزود: این در گرو آن است که بگوییم هنر چیست؛ به نظر من ذات هنر آفرینش است و این آفرینش است که زیباست و اگر این آفرینش به الهام خداوند باشد هنر شهودی است و آنگاه که با الهام از شیطان صورت می گیرد هنر شهوی است و این بازگشت به علل اربعه یک مقوله دارد./843/پ202/س