مرحوم قربان ­نیا نگاهی مطلع، غیرتمندانه و مدافعانه به تراث گذشتگان داشت

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم امروز در یادواره علمی «مهاجر الی الله، ناصر قربان­نیا» به سخنرانی با موضوع فقه و اخلاق پرداخت و خاطرنشان کرد: در پیوند فقه و اخلاق، اگر فقه را به معنای دانش کاشف شریعت فرض کنیم یا عملیات استنباط که بخواهد شریعت را کشف کند و اخلاق را و  ارزش های مطبوع مورد تأیید فطرت و عقل که تجسم آنها، تجسم مقاصد الهی در بحث رسل، انزال کتب و تشریع مقررات است.

وی افزود: در ارتباط فقه و اخلاق سه رویه عملی وجود دارد: رفتار اول این است که فقه و اخلاق هر کدام مسیر خود را طی کنند، البته اگر یک ارزش اخلاقی در یک نص مبین شریعت آمد، آن هم چون در نص مبین شریعت آمده فقه عهده دارش می­شود و گرنه فقه هیچ التزامی ندارد که خود را درگیر گزاره­های اخلاقی کند.

حجت‌الاسلام والمسلمین علیدوست تصریح کرد: باید محور مقاصد باشد و برای نصوص مبیّن شریعت، چه قرآن و چه روایات، در سایه اخلاق و نصوص است؛ باید محور اخلاق باشد و حتی اگر در بین نصوص مبین شریعت و فقه و مقاصد و اخلاق ناهمسویی شد، باید نصوص مبین شریعت کنار برود.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اظهار داشت: رفتار دیگری وجود دارد که نه رفتار اول و نه دوم را بر نمی توابد و معتقد است که فقیه باید در استنباط فقهی و کشف شریعت، نصوص مبین شریعت را ملاحظه کند، اما باید این نصوص را در خدمت مقاصد و اخلاق ببرد و بردن در این خدمت، تحولاتی را ایجاد می­کند؛ باید اینها را کنار هم بگذارد و مناسبات اینها را ملاحظه کند و این مناسبات شامل مطالعه نظام وار، نصوص مبین مقاصد، دادن اجازه حضور به عقل قطعی در استنباط، عدم اطلاق­گیری از برخی نصوص، اطلاع­گیری از برخی از نصوص و جهت صدور را شامل می­شود.

وی با اشاره به ویژگی­های اخلاقی دکتر ناصر قربان­نیا گفت: این مهاجر الی­الله نگاهی مطلع، مشرف، غیرتمندانه و مدافعانه به تراث گذشتگان داشت؛ یعنی آنچه در اختیار داریم، یک میراث کهن مشمول مرور زمان شده پاسخگو نمی­دانست و این را گنجِ رنجِ هزاران دانشمند می­دانست که باید غیرتمندانه از آن دفاع کرد؛ حتی گاهی از یک استاد سنتی حوزه، از این تراث مدافع­تر و غیرتمندانه­تر به ویژه در فقه و حقوق بود؛ در عین حال نگاه مطلعانه­اش و حامیانه­اش از این تراث عظیم، او را از تولید باز نمی­داشت.

حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست افزود: این مهاجر الی­الله نمی­گفت ما دیر به دنیا آمده­ایم و مسیر دانش تمام شده و حرف­های حقوقی، فقهی و معارف بیان شده و این تفکر و اندیشه را داشت و چون اینطور می­اندیشید، می­گفت اگر ما زود به دنیا نیامده باشیم، دیر به دنیا نیامدیم؛ او زیبا فکر نمی­کرد، بلکه زیبا زندگی می­کرد./822/پ202/ف