آثار امام جواد تا ابد زینت بخش صفحات تاریخ اسلام است

حجت الاسلام علی اصغر تقوی، رییس مرکز فقهی تبلیغی جوادالائمه در گفت و گو باخبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، گفت: امام جواد (ع) در سال 195 هجری در مدینه متولد شدند، ولادت آن حضرت برای جهان اسلام و برای بشریت مایه خیر و برکت بود چرا که امام رضا(ع) از عبارت اعظم برکت استفاده کرد.

حجت الاسلام تقوی بیان داشت: مرحوم حاج شیخ عباس قمی این قول را انتخاب می کند و می فرماید، این فراز از زیارت ناحیه مقدسه که می فرماید «اللهم انی اسئلک بالمولودین فی رجب محمد بن علی الثانی وابنه علی بن محمد» مؤید همین قول است و ظاهرا همین قول صحیح است، بنابر این ولادت امام جواد (ع) روز جمعه دهم رجب سال 195 می باشد.

وی افزود: نام آن بزرگوار محمد معروف به جواد و تقی است. القاب دیگری مانند رضی و متقی نیز داشته اند، مناقب می گوید القاب آن جناب، مختار، مرضی، متوکل، متقى، زکى، تقى، منتجب، مرتضى، قانع، جواد، عالم ربانی، ظاهر المعانی بوده است.

حجت‌الاسلام تقوی ادامه داد: امام رضا(ع) فرزندش را صادق، صابر، فاضل، قرة اعین المؤمنین و غیظ الملحدین لقب دادند. ولی تقی از همه معروفتر است. مادر گرامی ایشان سبیکه یا خیزران است که این دو نام در تاریخ زندگی آن حضرت ثبت است طبق نقل تاریخ امام محمد تقی(ع) هنگام وفات پدر 8 ساله بودند. پس از شهادت جانگداز حضرت رضا (ع) مقام امامت به فرزند ارجمندشان امام جواد(ع) انتقال یافت.

رییس مرکز فقهی تبلیغی جوادالائمه بیان داشت: عایشه از قول پیامبر مکرم اسلام نقل می کند که حضرت در حدیثی، بعد از آنکه اسامی ائمه بعد از خودش را بیان می کند به اسم امام جواد(ع) که می رسد، می فرمایند «وَ یُخْرِجُ مِنْ صُلْبِهِ ابْنَهُ وَ سَمَّاهُ عِنْدَهُ مُحَمَّداً الْمُرَغِّبُ فِی اللَّهِ وَ الذَّابُّ عَنْ حَرَمِ اللَّه‏» که خداوند از صلب علی بن موسی(ع)، فرزندش محمد(امام جواد) را به دنیا می آورد که افراد را به خداوند ترغیب می کند و مدافع حریم الهی است.

وی افزود: مرحوم کلینی به سند خودش از امام صادق(ع) نقل می کند که فرمود: پدرم امام باقر(ع) به جابر فرمود می خواهم مطالبی را از تو بپرسم کی فرصت داری عرض کرد هر موقع شما بفرمائید حضرت یک روزی که با جابر تنها بودند، فرمود می خواهم از تو درباره صحیفه ای که مادرم حضرت زهرا(ع) به تو نشان داده بپرسم برای من بگو عرضه داشت زمانی که جدتان ابی عبدالله الحسین(ع) متولد شدند من برای تهنیت خدمت مادرتان رفتم، دیدم که صحیفه ای در دستشان است و آن را مطالعه می کنند عرض کردم پدر و مادرم فدای شما، این چه نوشته ای است که مطالعه می کنید؟ حضرت فرمودند لوحی است که خداوند متعال به پدرم هدیه داده است و پدرم به من و در این لوح اسامی پدرم و شوهرم و اوصیا تاروز قیامت در آن نوشته شده است.

حجت‌الاسلام تقوی ادامه داد: در آن لوح درباره امام جواد(ع) اینگونه آمده است «الْقَوْلُ مِنِّی لَأَسُرَّنَّهُ بِمُحَمَّدٍ ابْنِهِ‏ وَ خَلِیفَتِهِ‏ مِنْ‏ بَعْدِهِ‏ وَ وَارِثِ عِلْمِهِ فَهُوَ مَعْدِنُ عِلْمِی وَ مَوْضِعُ سِرِّی وَ حُجَّتِی عَلَى خَلْقِی لَا یُؤْمِنُ عَبْدٌ بِهِ إِلَّا جَعَلْتُ الْجَنَّةَ مَثْوَاهُ وَ شَفَّعْتُهُ فِی سَبْعِینَ مِنْ أَهْلِ بَیْتِهِ کُلُّهُمْ قَدِ اسْتَوْجَبُوا النَّار» محققا این قول از من جاری خواهد شد که چشم او(امام رضا) را به فرزندش محمد(امام جواد) روشن خواهم کرد و فرزندش جانشین پدرش و وارث علم او خواهد بود و او معدن علم من وموضع اسرار من و حجت من بر خلقم خواهد بود. هر بنده ای که به او ایمان بیاورد بهشت را جایگاه او قرار می دهم و شفاعت آن بنده را درباره هفتاد نفر از اهل بیتش که تماما مستحق آتش هستند را قبول خواهم کرد.

امام جواد در تورات

عضو اتاق فکر تبلیغ خراسان بیان داشت: احوالات اهل بیت پیامبر و ائمه اثنی عشری در کلمات حضرت ابراهیم و در تورات و انجیل و بقیه کتب آسمانی بیان شده است. مثلا در تورات اسم حضرت جواد(ع) را اینگونه بیان کرده است «وَ أَمَّا یثمو فَهُوَ الْقَصِیرُ الْعُمُرِ، الطَّوِیلُ الْأَثَرِ» اما یثمو(حضرت جواد) دارای عمری کوتاه اما آثاری طولانی خواهد بود.

وی افزود: مأمون خلیفه عباسی که همچون سایر خلفای بنی عباس از پیشرفت معنوی و نفوذ باطنی امامان معصوم و گسترش فضایل آنها در بین مردم هراس داشت، سعی کرد ابن الرضا(ع) را کنترل کرده و ایشان را تحت نظر داشته باشد. از اینجا بود که مأمون نخستین کاری که کرد، دختر خویش ام الفضل را به ازدواج حضرت امام جواد(ع) در آورد، تردیدی در این نیست که این ازدواج سیاسی و مصلحتی و بدور از خواست امام جواد(ع) بوده و اغراض دیگری پشت این ازدواج قرار داشته است تا مراقبی دایمی و از درون خانه، بر امام گمارده باشد. رنج هایی که امام جواد(ع) از ناحیه این مأمور خانگی برده است در تاریخ معروف است.

کارشناس مذهبی صداوسیما بیان داشت: از روشهایی که مأمون در مورد حضرت رضا(ع) به کار می بست، تشکیل مجالس بحث و مناظره بود امام رضا(ع) در جلسات مناظره بیشترین خدمات را به معارف اسلامی انجام داد. امام انقلاب علمی و عقیدتی ایجاد کرد و متفکران عصر خود را در مسائل علمی سر در گم کرد. همین روش در زمان امام جواد(ع) ادامه پیدا کرد هم از ناحیه مامون و هم از ناحیه امام جواد(ع) با وجود اینکه از نظر سنی در نوجوانی بسر می برد ولی بگونه ای در مناظرات علمی بروز و ظهور داشت که دانشمندان ادیان مختلف انگشت حیرت به دندان می گرفتند به ویژه آنکه امام مثل پدر بزر گوار خود برای پاسخ به تمام شبهات از قرآن کریم استفاده می کردند و تمام سوالات را با قرآن پاسخ می دادند.

وی افزود: مأمون و بعد معتصم عباسی می خواستند از این راه به گمان باطل خود امام (ع) را در تنگنا قرار دهند. مأمون نمی دانست که مقام ولایت و امامت که موهبتی الهی است بستگی به کمی و زیادی سالهای عمر ندارد بلکه بکلی از فلسفه امامت و ولایت به دور بود.

استاد حوزه و دانشگاه خراسان بیان داشت: آثار فکری و روایاتی که از آن حضرت نقل شده و مسائلی را که آن امام پاسخ گفته و کلماتی که از آن حضرت بر جای مانده، تا ابد زینت بخش صفحات تاریخ اسلام است.

وی با بیان حدیث «وَ مَنْ لَمْ یَعْرِفِ الْمَوَارِدَ أَعْیَتْهُ الْمَصَادِرُ» بیان داشت: فرمودند هرکس موقعیّت شناس نباشد جریانات، او را مى رباید و هلاک خواهد شد. در بیانی دیگر فرمود «لَا یَضُرُّکَ سَخَطُ مَنْ رِضَاهُ الْجَوْرُ» در همین فرمایش آقا دریایی از معارف وجود دارد. امام در یک جمله خلاصه و مختصر جامعه را به بصیرت افزایی دعوت می کند و ساختار اجتماعی جامعه را دگر گون می کند. ایشان فرمود: کسى که طالب رضایت خداوند متعال باشد، دشمنى ستمگران، او را زیان و ضرر نمى رساند.

وی افزود: دوران عمر آن امام بزرگوار 25 سال و دوره امامتش 17 سال بوده است. معتصم عباسی از امام جواد (ع) دعوت کرد که از مدینه به بغداد بیاید. امام جواد در ماه محرم سال 220 هجری به بغداد وارد شدند. بدخواهان نگذاشتند نور وجود حضرت جواد(ع) در جامعه اسلامی بروز و ظهور پیدا کند چرا که از تزلزل حکومت خود ترس داشتند.

حجت‌الاسلام تقوی ادامه داد: مدت امامت حضرت مصادف بود با باقیمانده حکومت مأمون و حکومت معتصم عباسی که ایشان در زمان حکومت معتصم شهید شدند هر چند برخی می گویند که حضرت تا زمان واثق بالله هم زنده بوده و در زمان وی شهید شده است ولی ظاهرا صحیح نیست.

نویسنده کتاب هزار از هزاران بیان داشت: تاریخ نویسان در مورد همسر و فرزندان امام جواد(ع) نوشته اند همسر ایشان ام الفضل دختر مأمون بود که از او فرزندی نداشت. امام زوجه دیگری مشهور به ام ولد و به نام سمانه مغربیه داشته اند و فرزندان آن حضرت را 4 پسر و 4 دختر بدین شرح متذکر شده اند و امام علی النقی(هادی) امام دهم شیعان، ابواحمد موسی مبرقع، ابواحمد حسین، ابوموسی عمران، فاطمه، خدیجه، ام کلثوم و حکیمه را نام بردند.

وی افزود: شیخ مفید و برخی می گویند حضرت دو پسر به نام علی (امام هادی) و موسی و دو دختر به نام فاطمه و امامه داشته اند و پسر دیگری نداشته اند. مرحوم مجلسی و صاحب مناقب و تاریخ قم و مولف اعلام الوری می نویسند فرزندان آن حضرت، امام علی النقى(ع) و موسى و حکیمه و خدیجه و ام کلثوم بودند.

حجت الاسلام تقوی در پایان بیان داشت: در اینکه مناقب و فضائل اهل بیت(ع) به ویژه امام جواد(ع) بسیار است به حدی که به شماره نمی آید شکی نیست چرا که خداوند ایشان را باب علم خودش قرار داده و به ایشان مناقبی را عنایت کرده که به هیچ یک از عالمیان عنایت نکرده است و ایشان حجج الهی بر خلق و باب واسعه خداوند هستند اما از آنجا که دشمنان اهل بیت بسیار تلاش کردند تا فضائل ایشان نشر پیدا نکند بنابراین بسیاری از مناقب ایشان به ما نرسیده است و آنهایی هم که رسیده است گاهی به صورت عمومی برای تمام اهل بیت است.

وی افزود: از خداوند علی اعلی درخواست می کنیم که ما را قدردان و عارف به حق اولیای الهی قرار داده و در تبعیت از سیره ایشان و اجرای فرامین و دستوراتشان توفیق عنایت دهد./933/301/ب3