پاسخ به شبهات مستشرقین درباره ازدواج پیامبر و بحث تبنّی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حضرت آیت الله جعفر سبحانی ظهر امروز در نخستین جلسه از سلسله جلسات کلام اسلامی که در محل مدرسه نواب برگزار شد، با بیان این که مدرسه علمیه عالی نواب از مدارس بسیار پر ثمر مشهد است، گفت: بحث ما در این ده روز درباره شبهاتی است که مستشرقین درباره پیامبر(ص) و قرآن دارند؛ این شبهات امروز به وسیله ماهواره ها پخش می شود یا در سایر رسانه ها گفته می شود؛ بهتر است که ما این شبهات را خودمان مطرح کرده و آن ها را تجزیه و تحلیل کنیم.

وی افزود: مستشرق از کلمه استشراق مشتق شده است، استشراق یعنی خاورشناسی؛ چون دین اسلام در منطقه خاور منتشر است، غربی ها برای شناختن این منطقه 200 سال است که دانشگاهی به نام «استشراق» به وجود آورده اند و ادبیات، آیین، فرهنگ، سیاست و نقاط قوت و ضعف این منطقه را تدریس می کنند.

این مرجع تقلید اظهار کرد: این کار مقدمه مسائل دیگری است؛ شرق را باید بشناسند تا نیروهای دیگری آمده و از آن بهره اقتصادی، سیاسی و استعمار مطلق بگیرند؛ خیال نکنیم که مستشرقین برای خدا این کار را انجام می دهند، نه، این ها در حقیقت سربازانی خط شکن هستند تا دیگران هم به دنبال شان بیایند.

حضرت آیت الله سبحانی خاطرنشان کرد: در میان مستشرقین گاهی آدم های تقریبا منصف هم پیدا می شود اما غالب آن ها مخرب هستند و تمایلات خاص خودشان را دارند و این اشکالات و شبهاتی که الآن وارد می شود، همه مربوط به آن ها است.

اثبات دروغ بودن ادعای «ازدواج پیامبر(ص) با زینب

وی در تبیین نخستین شبهه مستشرقین درباره پیامبر(ص)، گفت: و می خواهند بگویند پیامبر ما نعوذ بالله انسانی علاقه مند به مسائل جنسی بود، از همین رو یکی از چیزهایی که برای ما علم کرده اند، تزویج پیامبر با دختر عمه اش به نام «زینب بنت جحش» است و این دستاویز آن ها است.

حضرت آیت الله سبحانی با تصریح بر این که «ازدواج پیامبر(ص) با زینب به سبب عشق و یا مسأله جنسی» دروغ و تهمت است، در پاسخ به این شبهه به دو سنت جاهلی در آن دوره اشاره و اظهار کرد: یک سنت این بود که اگر کسی بچه ای را به نام فرزند خود می خواند در حالی که فرزند کس دیگری بود و او را تربیت می کرد، آن فرزند به نام پدر حقیقی نامیده نمی شد بلکه به نام کسی که فعلا سرپرستی او را در دست گرفته نامیده می شد.

وی افزود: خلاق متعال در آیه «وَمَا جَعَلَ أَدْعِیَاءَکُمْ أَبْنَاءَکُمْ  ذَلِکُمْ قَوْلُکُمْ بِأَفْوَاهِکُمْ وَاللَّهُ یَقُولُ الْحَقَّ وَهُوَ یَهْدِی السَّبِیلَ » این سنت جاهلی را باطل کرد؛ «ای مردم حالا که مسلمان شده اید، این رسم جاهلی را باید زیر پا بگذارید، فرزندخوانده ها فرزند واقعی شما نیستند؛ اگر اسم پدرش را نمی دانید، بگویید برادر؛ او دوست شما است اما اگر زبان شما عادت کرد و اشتباها او را زید بن عمر خواندید در حالی که زید بن بکر است، اشکالی ندارد.»

این مفسر برجسته قرآن کریم، سپس به معرفی دومین سنت جاهلیت در ارتباط با این مسأله پرداخت و گفت: اگر کسی فرزندخوانده دشت و آن فرزندخوانده ازدواج کرده و بعدا زنش را طلاق می داد، می گفتند حرام است که پدر شوهر با عروسش ازدواج کند.

حضرت آیت الله سبحانی ادامه داد: در اینجا عینا فرزندخوانده را مانند فرزند طبیعی فرض می کردند؛ خدا می خواست این سنت جاهلی را هم باطل کند و باطل کردن یک سنت جاهلی و چیزی که در دل های مردم سال های سال جا افتاده، خیلی کار می خواست.

پیامبر در ابطال سنت های جاهلی مرتبط با این موضوع خط شکن بود

وی افزود: پیامبر(ص) در این جا خط شکن بود چرا که کسی غیر از ایشان قدرت بر این کار نداشت.

این مرجع تقلید در پاسخ تفصیلی به شبهه مذکور، با بیان این که زید، غلام حضرت خدیجه(س) بود و ایشان زید را به پیامبر(ص) هدیه کردند و پیامبر(ص) نیز او را آزاد کردند، اظهار کرد: وقتی حارثه، پدر زید پیدا شد، زید گفت می خواهد خدمت پیامبر(ص) بماند، از همین رو پیامبر(ص) زید را به جای فرزند پذیرفت و این مصلحتی بود تا مقدمه کار شود.

حضرت آیت الله سبحانی با تأکید بر این که خداوند می خواست در این ماجرا هر دو سنت جاهلی را باطل کند، خاطرنشان کرد: زید فرزنده خوانده پیامبر(ص) بود و ایشان علاقمند بودند که دختر یا بیوه سالمی را در عقد زید درآورند، از این رو دختر عمه شان، زینب را در عقد زید درآوردند.

وی در ادامه با بیان این که «زینب» و برادرش در ابتدا حاضر به وصلت او با «زید» نبودند، شأن نزول آیه 36 س.ره مبارکه احزاب را أمر الهی مبنی بر ازدواج زینب با زید عنوان کرد و افزود: اخلاق آن ها با هم سازگار نبود و زید به پیامبر(ص) می گفت می خواهم زینب را طلاق دهم و پیامبر ناچار شد به طلاق آن ها تن بدهد.

این مفسر برجسته قرآن کریم با اشاره به این که مستشرقین از آیه 37 سوره احزاب برای القای شبهه استفاده کرده اند، تصریح کرد: اولا اگر پیامبر(ص) علاقمند به ازدواج با زینب بود، چرا او را از ابتدا در عقد زید درآورد؟ ثانیا اگر واقعا هدفش ازدواج است، پس این جمله که می فرماید «أَمْسِکْ عَلَیْکَ زَوْجَکَ وَاتَّقِ اللَّهَ»، چیست؟

حضرت آیت الله سبحانی یادآور شد: تنها دست آویز مستشرقان این جمله است که «وَتُخْفِی فِی نَفْسِکَ مَا اللَّهُ مِبْدِیهِ وَتَخْشَی النَّاسَ وَاللَّهُ أَحَقُّ أَن تَخْشَاهُ» و آن را این گونه معنا می کنند که پیامبر می خواستند زید او را طلاق دهد، تا با او ازدواج کنند؛ اما این معنا به قدری اشتباه است که جمله بعدی آن را روشن می کند؛ چون به پیامبر(ص) الهام شده بود که اگر زید او را طلاق داد، حتما با او ازدواج کنی تا این سنت جاهلی را بشکنی؛ حال که به تو الهام کرده ایم، «تخفی فی نفسک» و بعد از این که زید زینب را طلاق داد، ما به تو گفتیم با زینب ازدواج کن؛ مسأله عشق و مسأله جنسی مطرح نیست.

گفتنی است درس کلام اسلامی آیت الله جعفر سبحانی، از 17 تا 26 مردادماه هر روز از ساعت 10:30 صبح در سالن اجتماعات مدرسه علمیه عالی نواب برگزار خواهد شد./820/پ201/ش