جهاد در سیره پیامبر و از نگاه قرآن
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، پیامبر گرامی اسلام(ص) در قرنی ظهور کرد و اسلام در قرنی پا به میدان گذاشت که بشریت در جهل و گمراهی بود و بت پرستی به عنوان یک مذهب و عقیده در جزیرة العرب مطرح نمود.
با بعثت پیامبر(ص) و نزول کتاب آسمانی(قرآن)، جنگ‌های پیامبر اسلام(ص) کفار و مشرکین و منافقین شروع شد و پیامبر(ص) تلاش و مبارزات سنگینی کرد تا توانست اسلام را به عنوان یک قدرت برتر در جهان مطرح کند، ایشان در آن تاریخ توانست حتی روم و ایران، یعنی دو قدرت مسلط را تحت سلطه خود درآورد.
جهاد پیامبر(ص) یک جهاد فرهنگی و عقیدتی بود که به وسیله آیات روشن قرآن، مردم را به اسلام و توحید دعوت کرد، چون هر انقلابی پس از گذشت زمان دچار آفتی می‌شود، رهبران انقلاب‌ها برای آینده آن دلهره دارند و لذا توصیه‌های لازم را انجام می‌دهند، پیامبر(ص) نیز برای پیشگیری از آفت و انحراف در دین فرمودند«انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی اهل‌بیتی» قرآن و عترت است که می‌تواند این اسلام را در مسیر اصلی خود نگه دارد و از آفت‌ها مصون بدارد و من توصیه می‌کنم به شما، عمل به این دوبار سنگین را.
می دانید که حضرت علی(ع) هنوز از خاک سپاری پیامبر اکرم(ص) فارغ نشده بود که جریان سقیفه پیش آمد و ولایت به خلافت تبدیل شد و دیگر انحرافاتی که در تاریخ اسلام به وجود آمد.
امام خمینی(ره) هم در مقدمه وصیت‌نامه سیاسی الهی خود به همین روایت تمسک کردند و به جامعه اسلامی توصیه کردند که چگونه از اسلام و انقلاب دفاع کنند، وصیت نامه ایشان در همه ابعاد برای مبارزه با آفت‌های انقلاب است.
در شرایط فعلی، ضرورت دارد که ما حوادث گذشته را و مسائلی که در جنگ، در سازندگی و قبل از پیروزی انقلاب به وقوع پیوست، برای نسل آینده انقلاب تبیین کنیم تا تاریخ آنچنان که بوده و واقعیت داشته، به نسل آینده منتقل شود.
در این زمینه، چند بحث می‌تواند مطرح بشود؛ یکی این‌که اصولا پدیده جنگ از دیدگاه قرآن چگونه است؟ و به لحاظ تکوینی، قرآن، جنگ را یک پدیده مثبت ارزیابی می‌کند یا منفی؟ و دیگر این‌که، قرآن نسبت به جنگ از نظر نوع آن (ابتدائی یا دفاعی) چگونه می‌اندیشد و برای کسانی که اداره کننده جنگ و دفاع هستند چه شیوه و برنامه‌ای را توصیه می‌کنید؟
جنگ از دیدگاه قرآن به لحاظ تکوینی، در قلمرو و اراده خدا و برای صلاح و رستگاری بشر است، بیش از دویست آیه در قرآن با موضوع جنگ آمده است؛ یکی «قتل» و مشتقات آن(69بار)، «جهاد» و مشتقات آن(35بار)، «حرب» و مشتقات آن (11بار)، «صف و دماء» (2بار)، کلمات حرب و محاربه، و قتال و مقاتله، دارای بار ارزشی مثبت نیستند و اصولا دارای بار ارزشی نیستند و صرف به کاربردن این‌ها دلالت بر این ندارد که این جنگ، جنگ حق است یا باطل، مشروع است یا نا مشروع، کلمات «صف» و «دما» نیز چنین‌اند و به مبارزه مشرکان(ع) اطلاق شده است.
اما کلمه جهاد دارای با ارزشی مثبت است و لذا است که قرآن برای مسلمانان که در برابر مشرکین و کفار می‌جنگند، از جهاد استفاده می‌کند و جهاد، یک جنگ حق طلبانه‌ای است که در قرآن «جهاد فی سبیل الله» نام‌گذاری می‌شود.
همچنین جهاد، معنای عام‌تری از جنگ و مبارزه مصطلح دارد، یعنی جهاد می‌تواند فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و غیره هم باشد، بنابراین، جهاد چون فی سبیل الله انجام می‌گیرد و در راستای اهداف الهی است، با ارزشی مثبت دارد و به همین خاطر است که ما می‌گوییم: «دفاع مقدس»، جنگ ما، یک جنگ حق طلبانه است، یک مبارزه مقدس است./978/پ203/ف