مشروح برنامه دیروز امروز فردا؛
پناهیان: بحران فرهنگی متوجه مسؤولان است نه جامعه/ هاشمی: تولید اسناد متعدد هنر نیست
خبرگزاری رسا ـ حجت الاسلام پناهیان در برنامه دیروز امروز فردا تاکید کرد: ما در عرصه فرهنگ جامعه دچار بحران نیستیم بلکه بحران متوجه مسؤولان و برنامه ریزان این عرصه است؛ سید ضیاء هاشمی نیز تاکید کرد که تولید انبوه اسناد در عرصه فرهنگ مشکل آفرین است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، برنامه زنده تلویزیونی دیروز امروز فردا یکشنبه شب همچون بحث هفته گذشته به موضوع فرهنگ و کاستی های این عرصه اختصاص داشت.
حجت الاسلام علیرضا پناهیان و سید ضیاء هاشمی معاون فرهنگی وزارت علوم در این برنامه به بیان دیدگاه های خود درباره مسائل فرهنگی و مشکلات فرا روی این عرصه پرداختند.
در ابتدای برنامه مجری از حجت الاسلام علیرضا پناهیان درباره پیشنهادی که حجت الاسلام زائری میهمان هفته گذشته برنامه درباره لزوم تشکیل کمیته بحران برای وضعیت فرهنگی جامعه مطرح کرده بود پرسید که وی در مقام پاسخ اظهار داشت: بسیاری از مفاهیم نسبی هستند، ممکن است نسبت به برخی مسائل وضعیت را بحرانی و نسبت به برخی مسائل وضعیت را خوب تحلیل کنیم.
ما از نظر فرهنگی جامعه را دچار بحران نمی بینیم، دچار رویش هایی بوده ایم، زیرساخت های فرهنگی جامعه نیز دارای استحکام است، ما وضع مان به طور کلی از نظر فرهنگی نسبت به به گذشته بهتر شده است.
وضع فرهنگی جامعه بهتر از مدیریت فرهنگی است
هر سال دانشگاه های ما تعداد نمازخوان های شان نسبت به سال های قبل بهتر و بیشتر می شود و فضای نمازخانه دانشگاه ها برای اقامه نماز کم است، این نشان می دهد با همه مشکلات و کم کاری ها فضای خوبی است که می تواند معنویت را ادامه دهد.
از نظر کار فرهنگی نسبت به نیازهایی که داریم و از نظر اقداماتی که می توانیم برای رسیدن به رشد مطلوب انجام دهیم دچار بحران هستیم، مادر عرصه مدیریت فرهنگی دچار بحران هستیم جامعه ای که از داشته های خود به خوبی استفاده نکند می تواند بحران تلقی شود اما از نظر وضع فرهنگی نمی توانیم قضاوت بدی داشته باشیم، وضع جامعه از نظر فرهنگی بهتر از مدیریت فرهنگی است.
به عنوان مثال ما در زمینه حجاب کار فاخری در عرصه فیلم و سریال انجام نداده ایم، حوزه های علمیه نیز شاید به تبیین عقلانی دقیق حجاب کمتر پرداخته اند، اما این مقدار محجبه ای که در جامعه هستند نشان می دهد علی رغم کم کاری ها و تبلیغات سوء این نشان دهنده بنیه قوی فرهنگی است.
حجت الاسلام پناهیان در پاسخ به این سؤال که آیا قضاوت و احساس عمومی نیز چنین نظری دارد؟ اظهار داشت: من و شما نمی توانیم احساس عمومی را نمایندگی کنیم اما باید مطابق واقعیات قضاوت و اظهار نظر کنیم.
علیه حجاب مفصل کار می شود، ماهواره ها تلاش می کنند، شبکه های اجتماعی شبهه افکنی و تبلیغ می کنند، تهاجم ها صد برابر شده، اقدامات متناسب برای تقویت حجاب بسیار کم است، اما این مقدار محجبه برای چه داریم؟ خیلی از ماها با ادعای دینداری خوب حجاب را ترویج نکرده ایم، مردم مشکلات اقتصادی دارند، خرید یک چادر مناسب به یک مشکل تبدیل شده اما با این وجود ریشه های حجاب در جامعه مستحکم است و افرادی که غیر محجبه رفتار می کنند در یک نظر سنجی نشان می داد که افراد نگاه شان به حجاب خوب است و آنها به ارزش حجاب اعتقاد داشتند.
این نشان می دهد که بنیه فرهنگی جامعه ما خوب است و دچار بحران نیست، اما اقدامات ما متناسب با رشدی که باید به آن برسیم نیست، البته مشکلات فرهنگی در جامعه داریم، اما بحران متوجه مسؤولان فرهنگی است.
سید ضیاء هاشمی معاون فرهنگی وزارت علوم نیز که با تاخیر چند دقیقه ای در برنامه دیروز امروز فردا حاضر شده بود، در پاسخ این که آیا به کمیته بحران در عرصه فرهنگ نیاز داریم، اظهار داشت: ما باید به تعریف فرهنگ نگاه کنیم، راه های رسیدن به آرمان ها کدام است، تصور ما نسبت به فرهنگ یک نگاه عامیانه است.
ما تعریف علمی از فرهنگ بسیار داریم، اما در فضای عمومی جامعه نسبت به فرهنگ بدفهمی داریم، تصور ما بخش های نمادین از فرهنگ است، وقتی گفته می شود فرهنگ روح حاکم بر جامعه و موتور محرک توسعه است، بنابراین فرهنگ یک سری حوزه های ظاهری نمادین صرف نیست.
وقتی می گوییم فرهنگ قوی یا ضعیف است باید شاخصه های سنجش مشخص باشد، اگر مفهوم سازی درست نداشته باشیم قضاوت ها مسیر درستی را طی نخواهد کرد.
ابتدا باید تعریف خود را از فرهنگ مشخص کنیم، متاسفانه ما با قضاوت های سطحی و کلیشه ای مواجه هستیم که به وفور در جامعه دیده می شود.
حجت الاسلام پناهیان درباره اظهارات معاون فرهنگی وزارت ارشاد اظهار داشت: همین طور است؛ برداشت های سطحی گاه و بیگاه در باره فرهنگ در جامعه وجود دارد، اما معتقدم اگر زیرساخت های فرهنگی درست شود دینداری در جامعه سهل خواهد شد.
حضرت امام به شدت به آموزش و پرورش تکیه می کنند که فرهنگ از آنجاست که اعتلا می یابد، اگر فرهنگ یک جامعه را رشد بدهیم دینداری و دین پذیری در آن جامعه آسان و فراوان خواهد شد.
اگر آموزش و پرورش دانش آموزان را به درستی تربیت کند تا آنها آماده مواجهه و مقاومت با مشکلات باشند، آمار طلاق که علامت بیماری درعرصه فرهنگ است این قدر بالا نمی رفت؛ این زیر ساخت فرهنگی می خواهد که در آموزش و پرورش است.
شورای عالی انقلاب فرهنگی اقدامات خوبی انجام داده اما کار مدیریت فرهنگی در همه دولت ها سخت است، همیشه رهبری در همه دولت ها از وضعیت فرهنگ گلایه کرده اند. مدیریت کردن و رشد دادن فرهنگی یک جامعه کاری بسیار پیچیده است؛ ما هنوز در دانشگاه رشته درست و حسابی در این باره نداریم در حوزه نیز در این عرصه دچار نقص هستیم.
حجت الاسلام پناهیان درباره نحوه مدیریت فرهنگی در کشور اظهار کرد: اساسا کار مدیریت فرهنگی کار دشواری است، غربی ها بلدند حقوق بشر خود را چگونه تئوریزه کنند، اینها را تبدیل به فیلم و نظامات اجتماعی می کنند و به خورد مردم می دهند.
ما هنوز به گونه ای برنامه ریزی نکرده ایم که از اقتصاد ما نماز دربیاید، باید ساختارهای اقتصادی را به گونه ای طراحی کنیم که به تقویت فرهنگ کمک کند. همه باید اعتراف کنیم، دانشگاه ها مسؤولیت خود را بدانند. اگر فرهنگ درست زندگی کردن نداشته باشیم با دین هم شعاری برخورد می کنیم.
مجری برنامه از معاون فرهنگی وزارت علوم پرسید به عنوان مسؤول فرهنگی دانشگاه ها چه اقداماتی در این عرصه انجام داده اید؟ که وی در پاسخ ضمن شرح برخی اقدامات، تصریح کرد: من اوضاع فرهنگ را این قدر تیره و تار نمی بینم، ما سرمایه های بسیار خوبی در اختیار داریم، اگر قضاوت دقیق داشته باشیم با اتکا به این سرمایه ها مسیر روشنی در پیش داریم.
فرهنگ باعث می شود جامعه خوب زندگی کند، فرهنگ عاملی است که انسان ها در تعاملات اجتماعی زندگی روانی داشته باشند، یکی از شاخصه های فرهنگ دینی صداقت و راستگویی است، این یک ارزش فرهنگی و دینی است، اگر کاری کنیم که مردم مجبور به دروغ گفتن نباشند، چقدر قصه فرق می کند.
نگاه امنیتی را در دانشگاه ها ایجاد کردن درست نیست، اگر به فرض خیال کنم فلان استاد بالقوه دشمن من است و باید مراقب او باشم که اگر خطایی از او سرزد به من گزارش کنید و از او نوار و صدا ضبط کنید؛ این کار و دغدغه فرهنگی نیست بلکه خیانت به فرهنگ است.
ضعف فرهنگ من آنجایی است که بین این جریان و آن جریان تقابل ایجاد کنم، در چنین شرایطی اگر من مدیر کاری نکنم بهتر است؛ همان گونه که اقتصاد نیاز به مدیریت دارد حوزه فرهنگ نیز به مدیریت و برنامه ریزی نیاز دارد.
دین محبت، دلسوزی و از خود گذشتگی است، فرهنگ دینی، عمومی و اجتماعی یعنی این که انسان ها زندگی بر مبنای اخوت و همدلی داشته باشند نه زندگی بر مبنای خصومت.
برگزاری کنگره های شهدای دانشجو در سطح استانی و ملی
مجری برنامه از معاون فرهنگی وزارت علوم پرسید آیا سند و برنامه ریزی مدون برای کار فرهنگی در محیط های دانشجویی داریم، که وی در پاسخ اظهار داشت: بله قطعا داریم، در طول یازده ماه گذشته اتفاقات بسیار خوبی افتاد. برای اولین بار کنگره شهدای دانشجویی کشور در سطح استانی، ملی مراسم بزرگداشت برای آنها برگزار شد و تاکید ما این بود که به مجالس ختم صرف تبدیل نشود بلکه این فرهنگ منتقل شود.
دانشجویان شهید ما قشر فرهیخته ای بودند که علم را به دینداری پیوند زدند، نخبگان ما پیشتاز جهاد و شهادت هستند ما در مسیری پیش می رویم که نشان دهیم دانشجویان پیشگامان دفاع از ارزش های انقلابی هستند.
ما در این مدت تلاش کرده ایم نشان دهیم عموم دانشجویان با اصول و آرمان های نظام همدلی و همراهی دارند، تلاش ما بر این بوده که بحث بدبینی و بدگمانی را در دانشگاه کم کنیم، سعی کرده ایم فضای برخوردهای کنترلی و امنیتی را کم کنیم.
البته این به معنای این نیست که در دانشگاه همه چیز بر وفق مراد است، افراد نادرست و بد در اقلیت هستند، اکثریت جامعه دانشگاهی افراد با ایمانی هستند که اهل نقادی اند و بخشی شاید متوجه من مدیر و دست اندرکار باشد.
ما منشور حقوق دانشجویی را تدوین و منتشر کرده ایم، توصیه کرده ایم برای این که قانون گرایی ترویج شود بیایید از حقوق خود دفاع کنید.
زمانی می خواستند دانشگاه را به باشگاه سیاسی قرمز و آبی تبدیل کنند
حجت الاسلام پناهیان درباره اظهارات معاون فرهنگی وزارت علوم اظهار داشت: من از این رویکرد استقبال می کنم چراکه جامعه ما به همدلی نیاز دارد، ما علی رغم همه اختلافات باید همدلی را حفظ کنیم. اما یادمان نمی رود زمانی می خواستند دانشگاه ها را به باشگاه های سیاسی قرمز و آبی تبدیل کنند.
ما تعجب می کردیم و می گفتیم در دانشگاه از هم انتقاد کنید، اما به کسی گفته نشود تو طالبانی هستی، این رویکردی که جناب هاشمی اشاره کردند خوب است و به وزارت علوم تبریک می گویم.
از دل لیبرالیسم غربی داعش بوجود آمده است
باید دانشگاه را از نظر فرهنگی به گونه ای مدیریت کرد که دانشجویان بدون عداوت با هم برخورد کنند، به گونه ای که هیچ طرف به طرف مقابل برچسب نزند.
اگر این فضا ایجاد شود حق و حقیقت سود خواهد برد، نکته دیگری که آقای دکتر هاشمی درباره صداقت اشاره کردند نکته خوبی است؛ برای رسیدن به آن دو راه مشخص وجود دارد، یک راه لیبرالی است که بگوییم ارزش ها را برداریم، ما می خواهیم در جامعه صداقت ایجاد شود اما بدانیم راهی که غربی ها رفته اند به بن بست رسیده و از دل لیبرالیسم غربی داعش ایجاد شده است.
اما راه دیگر آن است که اسلام اشاره و تاکید کرده که تجسس نشود، رسیدن به صداقت سخت تر اما پایدارتر است. لیبرال ها زودتر به صداقت می رسند اما صداقتی که از آن داعش ایجاد می شود.
در ادامه برنامه دیروز امروز فردا حجت الاسلام پناهیان درباره تدوین نقشه مهندسی فرهنگی کشور و انتقاد برخی که می گویند اصلاح وضعیت فرهنگی به کارهایی فراتر از این مسائل نیاز دارد، اظهار داشت: این شبیه طنز است که کسی بگوید برای اصلاح فرهنگی نیاز به اسناد بالادستی نداریم. ما در هیچ عرصه ای بدون توجه به اسناد بالادستی نمی توانیم موفقیت بدست آوریم.
هم مشکل سر این است که اسناد را دقیق نمی نویسیم هم انتقال سند به رفتار به چند سند میانی نیاز دارد و بایستی به این نکته نیز توجه کرد.
تولید اسناد متعدد در عرصه فرهنگ هنر نیست
دکتر ضیاء هاشمی نیز درباره سند مهندسی فرهنگی مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی، گفت: سند مهندسی فرهنگی یک سند جامع است، سند خوب است اما تولید انبوه اسناد هنر نیست، در سالیان اخیر اسناد متعدد بنیادین داریم که جمع کردن آنها مشکل است.
وقتی می گوییم قانون بالادستی باید به گونه ای باشد که انسجام داشته باشند مثل قانون اساسی، سند دانشگاه اسلامی در چهار بخش تدوین شده برای ما این مبنای عمل است اما وقتی در کنار آن اسناد دیگری بیاید من در مقام اجرا دچار مشکل می شوم و دیگران هم در جمع کردن آن دچار مشکل می شوند.
سند دانشگاه اسلامی بیش از 300 اقدام را در 110 راهبرد در چهار بخش توصیه کرده است، در حوزه کار من 21 راهبرد بیان شده است، من خودم را موظف می دانم که برای پیاده سازی نقشه مهندسی فرهنگی اقدام کنم.
ما جلسات متعددی برگزار کردیم که کدام را در اولویت قرار دهیم، مهم ترین کار را کرسی های آزاد اندیشی دیدیم، دانشگاه باید جریان اندیشه باشد.
سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس:
فرهنگ با بخشنامه و دستور اصلاح نمی شود
قاسم جعفری سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی نیز در ادامه در گفت وگوی تلفنی با برنامه دیروز امروز فردا به بیان دیدگاه های خود پرداخت و اظهار داشت: فرهنگ واژه سهل و ممتنعی است، تعاریف متعددی وجود دارد، واقعیت انکار ناپذیر این است که همه مردم و مخاطبان به خوبی متوجه می شوند اگر بخواهیم در بحر واژه ها گم شویم از حقیقت دور می شویم.
امسال سال فرهنگ است، ما باید بیشتر پاسخگوی این باشیم که بیشتر چه کارهایی اجرایی انجام داده ایم، یکی از بحث های جدی من این است که چرا حضرت آقا در حرم رضوی فرمودند فرهنگ مثل اکسیژنی است که تنفس می کنیم و این قدر روی این مساله تاکید دارند.
فرهنگ با دستور و بخشنامه درست نمی شود اما اگر با انگیزه و از درون بود تاثیر می گذارد، مرحوم آقای ابوترابی در آن شرایط سخت اسارت چه جوری کار را به بهترین شکل ممکن انجام می دادند.
مردم به دستگاه قضا اعتماد دارند
حجت الاسلام پناهیان درباره عملکرد متولیان فرهنگی کشور و تاثیر آن در مردم و جامعه و این که چطور می شود یک به پرونده یک فرد عادی رسیدگی می شود و به پرونده یک فرد که صاحب نفوذ است زود رسیدگی نمی شود و این روند چه تاثیری در مردم دارد؟ اظهار داشت: اگر مردم به قوه قضاییه بی اعتماد شوند صدمات آن جبران ناپذیر است. اما به این سادگی نمی شود به قوه قضاییه بی اعتماد شد.
من مدافع قوه قضاییه نیستم؛ ما به قوه قضاییه اعتماد داریم اینها خودشان را به خاطر دیدن دم این و آن خراب نمی کنند، به قوه قضاییه علی القاعده اعتماد هست و آنجایی که تاخیر در رسیدگی به پرونده هست به خاطر افرادی است که می دانند چه جوری کار رسیدگی به پرونده را به تاخیر بیندازند.
رفتار مسؤولان فرهنگ ساز است
یکی از عوامل مهم فرهنگ ساز رفتار سیاسیون و امراء جامعه است، رفتار مسؤولان اخلاق ساز و فرهنگ ساز است، اگر مسؤولی یک ذره عصبانیت پیدا کرد و دچار رفتار دفاعی شد، عجولانه و زیادی و یا نابجا بخواهد از خودش دفاع کند این نشانه نبود سعه صدر است.
اگر ببینیم در مسؤولان رفتارهایی مثل لجبازی و نبود سعه و صدر است، رفتار مسؤولان و گفتار و موضع گیری های شان از منابع مهم تولید فرهنگ در جامعه است؛ کوچک ترین لجبازی در سطح سیاسیون و مسؤولان تاثیر آن در جامعه به وضوح مشاهده می شود.
هاشمی معاون فرهنگی وزارت علوم درباره اعتقاد برخی کارشناسان مبنی بر این که متولیان و برنامه ریزان فرهنگی با واقعیات جامعه فاصله دارند، اظهار داشت: من مدافع کسی نیستم، معتقدم امراء راستگو، راستگویی را ترویج می کنند، مسؤولان مؤدب ادب را ترویج می کنند.
ما در دانشگاه دنبال دانشگاه با نشاط هستیم؛ برای این منظور باید دنبال آزاد اندیشی باشیم هر حرکتی که محدودیت ایجاد و فضا را نا امنی ایجاد می کند نباید وجود داشته باشد.
مهم ترین دغدغه دانشجویان ما در عرصه فرهنگ این است که به صورت آزادانه مطالب خود را بیان کنند، ما دنبال این هستیم که مشارکت عمومی داشته باشیم نه این که یک گروه که دوست داریم حرکت و تلاش کنند.
تلاش کرده ایم گروه ها را حمایت و تقویت کنیم، البته دانشگاه نیاز به آرامش دارد و ما دنبال این فضا هستیم، در مدت های اخیر حاشیه پردازی هایی برای وزارت علوم ایجاد شد.
آیین نامه کرسی های آزاد اندیشی ابلاغ شده است، کارگاه های مفصلی گذاشته ایم، در دانشگاه پیام نور در دو ماه گذشته پنجاه کرسی آزاد اندیشی برگزار شده است، ما اعلام کرده ایم هر تشکلی که کرسی آزاد اندیشی برگزار کند مورد حمایت مادی و معنوی ما است. /924/ز502/ج
ارسال نظرات