آسیب های عزاداری سیدالشهدا و راهکارهای مقابله با آن

خبرگزاری رسا ـ استاد حوزه علمیه خواهران مشهد، بهترین راه آسیب زدایی از محافل عزادای سیدالشهدا را پیشگیری از آسیب ها دانست و گفت: با افزایش معرفت به امام حسین(ع)، بیان احکام و آداب عزاداری، ارائه الگوی صحیح با استفاده از سیره اهل بیت(ع)، تقویت روحیه تقوا و اطاعت از ولایت فقیه و دشمن شناسی به این هدف نزدیک خواهیم شد.

مائده رضایی، استاد حوزه علمیه خواهران نرجس مشهد، در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، هر آن چه که مبانی، پیام، اهداف، آموزه ها و فرهنگ عزاداری را تخریب و تحریف کند، آسیب عزاداری دانست و به تبیین انواع آسیب ها و راهکارهای آن ها پرداخت.

آسیب های رایج در عزاداری

وی اظهار کرد: ایجاد شبهه های اعتقادی و تاریخی در محتوای نوحه ها، رواج نمادهای گروهای فساد چون شیطان پرستان در میان عزاداران جوان مانند لباس سیاه با مدل خاص، برگزاری مجالس تشریفاتی با هزینه های بالا، اختلاف طبقاتی در مجالس، کوتاه کردن ایام عزاداری از دو ماه محرم و صفر به دهه اول محرم در برخی شهرها ی بزرگ، رواج غنا و موسیقی های مطرب در نوحه ها، برهنه شدن، اختلاط مردان و زنان و مزاحمت و نگاه به نامحرم، ارتکاب اعمال موهن مذهب مانند ضرب و جرح شدید بدن با قمه، خرده شیشه، زنجیرخاردار، آتش و غیره، تشبه به حیوانات مانند قلاده بستن و امثال آن از جمله رایج ترین آسیب های عزاداری به شمار می رود.

رضایی، با بیان این که علل این آسیب ها متعدد اما تحت تأثیر علت اصلی یعنی نا آگاهی از احکام شرعی و سخنان رهبر معظم انقلاب است که برای اطلاع بیشتر در این زمینه علاقمندان می توانند به نشانی اینترنتی www.rasekhoon.net/article/show/ مراجعه کنند.

رسالت حوزویان در آسیب شناسی عزاداری و راهکارهای آن

استاد حوزه علمیه خواهران مشهد، حوزویان باید در راستای اهداف آموزشی به تربیت مدرس، مبلغ و پژوهشگر اهتمام ورزند و نیز می توانند در سه بخش آموزش، پژوهش و تبلیغ رسالت خود را در دو زمینه احیای فرهنگ عزاداری به سبک اسلامی و آسیب شناسی و آسیب زدایی آن انجام دهند.

وی، در خصوص راهکارهای آموزش پیشنهاد کرد: فصولی در موضوعات تاریخ تفصیلی و تحلیلی واقعه عاشورا و احکام و آداب عزاداری در کتاب های درسی تاریخ و احکام اختصاص داده شود که برای این منظور در موضوع تاریخ، کتب مقاتل به ویژه «مقتل الحسین» از عبدالرزاق موسوی مقرم و در موضوع احکام، جزوات احکام عزاداری اداره پاسخگویی حرم مطهر رضوی(ع) مفید به نظر می رسد.

این کارشناس مذهبی، گفت: از دیگر راهکارها، پاسخ علمی به پرسش ها درباره فلسفه اقدامات و تصمیمات امام حسین(ع) از آغازقیام تا شهادت است مانند پرسش از علت بردن زنان و کودکانکه از تحقیقی که این جانب انجام داده ام امام قصد بردنشان را به میدان جنگ نداشت بلکه چند مرتبه برای بازگرداندنشان تلاش کرد اما دشمنان مانع شدند. با این حال اسارت آزمایشی الهی برای اهل بیت(ع) بود که با صبر و مدیریت با کفایت امام سجاد و حضرت زینب(س) سرافراز شدند. و در مجموع امام دو تکلیف شرعی و تکوینی داشت که بین هر دو جمع کرد. برای توضیح بیشتر در این خصوص نیز می توان به مقتل الحسین خوارزمی مراجعه کرد.

رضایی، در تبیین راهکارهای پژوهشی احیای فرهنگ صحیح عزاداری، اظهار کرد: در این زمینه، تحقیق، بررسی و معرفی آثار معتبر و دست اول و تدوین آثار تحلیلی از واقعه و نیز تألیف تولیدات علمی و ادبی عاشورایی به زبان های فارسی،عربی، اردو و انگلیسی به جامعه علمی که فعالیت های در خور توجهی تاکنون انجام گرفته بسیار موثر است و همچنین ارائه مجموعه ای چون الغدیر علامه امینی در موضوع عاشورا ضروری است.

استاد حوزه علمیه خواهران مشهد، همچنین پیشنهاد کرد: پژوهشگران با روش میدانی به شناسایی آسیب ها وعلل بروز آن ها پرداخته و راهکارهای سازنده را ارائه دهند و نیز برگزاری همایش های بین المللی در موضوع عاشورا در به تصویر کشیدن معقول و واقعی این حماسه بزرگ نقش به سزایی دارد.

وی، تبلیغ توسط حوزویان را یکی از مهمترین و سریعترین راه ها برای آسیب زدایی عنوان کرد و افزود: حوزه های علمیه باید با تشکیل دوره های کوتاه مدت برای فارغ التحصیلانِ سفیران هدایت به تربیت مبلغان متخصص در موضوع عاشورا و آسیب شناسی آن بپردازند. این مبلغان می توانند با استفاده از منابع و امکانات رسانه ای به روز همچون سایت های اینترنتی، مطبوعات و صدا و سیما به آسیب زدایی بپردازند.

رضایی، بهترین راه آسیب زدایی را پیشگیری از آسیب ها دانست و تصریح کرد: با افزایش معرفت به امام حسین(ع)، بیان احکام و آداب عزاداری، ارائه الگوی صحیح با استفاده از سیره اهل بیت(ع)، تقویت روحیه تقوا و اطاعت از ولایت فقیه و دشمن شناسی به این هدف نزدیک خواهیم شد.

استاد حوزه علمیه خواهران مشهد، گفت: فرهنگ مقتل خوانی در روز عاشورا باید رواج یابد؛ بدین منظور پیشنهاد می شود یک کتاب مقتل، ترجیحا مقتل الحسین مقرم، از صبح تا عصر (ساعت شهادت امام) به صورت مفصل و با آهنگ حزین توسط یکی از آیات عظام خوانده شود مانند مقتل خوانی شهید سید محمد باقرحکیم.

نکاتی که مبلغان در بیان مباحث معرفتی دین باید توجه کنند

وی در ادامه، توجه به تقویت مبانی معرفتی مخاطبان بخصوص در موضوع امامت از جمله ولایت های چهارگانه امامان معصوم (ع) (که عبات است از محبت، رهبری سیاسی و مذهبی، مرجعیت علمی، ولاء تکوینی و نیزنقش امامان معصوم(ع) در بقای اسلام و نقش امام حسین(ع) در رهبری جامعه در طول دوران امامت)، تببین جایگاه ولایت فقیه در پاسداری از اعتقاد توحیدی، قرآن، شریعت، عدالت و پیشرفت جامعه؛ نشر معارف اهل بیت(ع)، شناسایی آسیب های معرفتی و پاسخ علمی به آن ها؛ تبیین جوانب اعتقادی و اخلاقی حماسه عاشورا، دشمن شناسی، بیان فلسفه احکام به منظور تقویت روحیه پرهیزگاری را در تبیین مباحث معرفتی توسط مبلغان ضروری دانست.

نکاتی که مداحان در مقتل خوانی باید رعایت کنند

رضایی، به نکاتی که مداحان باید در شیوه ذکر مصیبت رعایت کنند، اشاره و تصریح کرد: مداحان می بایست به مداحی به عنوان فرصتی برای بزرگداشت شعائر اهل بیت(ع) بنگرند و هدفشان ادای حق آن بزرگواران و تقرب به خدا باشد؛ در مقابل مداحی نرخ و مزد مادی تعیین نکنند، به نقل واقعیت ها بپردازند نه آن که با هدف تحریک عواطف مستمعان حوادث پیش نیامده ای را جعل کنند و برای این منظور با شرکت در کلاس های تاریخ اسلام و تشیع حوزه های علمیه اطلاعات خودرا افزایش دهند و بهتر است مداحان از میان فارغ التحصیلان سفیران هدایت انتخاب شوند.

این استاد حوزه علمیه خواهران تأکید کرد: اگر مداحان تخصص علمی ندارند اقدام به سخنرانی نکنند. در سخنرانی ها عفت کلام داشته باشند و از بازگو کردن حوادث یا اظهار محبت هایی مانند «من عاشق رقیه ام» و امثال آن که با حیای اهل بیت سازگار نیست، اجتناب کنند، صحنه های بسیار فجیع را تنها در روز عاشورا مفصل نقل کنند و در روزهای دیگر مختصر و مجمل بگویند.

وی به مداحان توصیه کرد: از اشعار و آهنگ های مبتذل اجتناب کند، از مداحی در محیط های مختلطی که احکام حجاب و عفت رعایت نمی شود دوری کنند، ازایجاد بدعت های سوء در فرهنگ عزاداری پرهیز نمایند، مناسبات را در نقل مصائب رعایت کنند تا موثرتر واقع شوند به عنوان مثال شب عاشورا به نقل وداع و عبادت امام و یارن اکتفا کنند و صحنه های شهادت را در روز عاشورا بگویند، خانم های مداح نیز با رعایت احکام حجاب و عفت در مجالس زنانه نوحه خوانی کنند.

رضایی با اشارهتوصیه های سالانه رهبر معظم انقلاب افزود: مداحان این توصیه ها را فرا گرفته و عملی سازند.

چه کنیم محافل عزاداری بهانه ای برای سوء استفاده رسانه های بیگانه نشوند

استاد حوزه علمیه خواهران مشهد، در خصوص ورود آسیب هایی چون قمه زنی و یا تقلید از خوانندگان پاپ که موجب سوء استفاده دشمنان شده است، گفت: باید از هر کاری که باعث توهین به مذهب شریف تشیع می شود اجتناب کرد تا محافل عزاداری و سوگواری بهانه ای برای رسانه های بیگانه نشوند و نیز این گونه اعمال به دلیل وهن مذهب، به اجماع فقها حرام است.

وی با اشاره به سخن حجت الاسلام فلاح زاده، تصریح کرد: عزاداری مورد رضایت اهل بیت(ع) دو وجه محتوایی و مطالبی که گفته می‌شود و نیز قالب و شیوه عزاداری دارد که از نظر محتوا آنچه گفته می‌شود نباید مطالب حرام و خلاف شرعی باشد، یعنی دروغ، غلو، موجب وهن به مذهب نباشد، موجب تنقیص مقام اباعبدالله(ع) و معصومین(ع) نباشد و همچنین موجب پایین آمدن مقام خود مومنان و عزاداران نباشد؛ مطالب مستند باشد و خلاف عقاید مکتب اهل بیت(ع) نباشد.

رضایی، در خصوص شیوه عزادارای تأکید کرد: عزاداری نباید همراه با کار حرام مانند موسیقی حرام و امثال این ها، و موجب وهن مذهب باشد، کاری نکنیم که سوژه به دست دشمنان بیفتد و با این شیوه عزاداری که داریم، آن ها علیه مکتب و پیروان مکتب اهل بیت تبلیغ سوء داشته باشند.

سیره اهل بیت(ع) در عزاداری ها

استاد حوزه علمیه خواهران، سیره اهل بیت در عزاداری ها را صبر و بزرگداشت ذکر کرد و افزود: صبر و بزرگداشت اهل بیت(ع) شامل اظهار رضایت و تسلیم در برابر امر خداوند متعال، حزن قلبی و آه کشیدن، گریه کردن، نقل واقعه عاشورا به اقوام و پیروان، برگزاری مجالس عزا و دعوت از شعرا برای سرودن ابیاتی در مصیبت عاشورا، سفر به کربلا و زیارت امام حسین(ع) و شهدای کربلا، پوشیدن لباس مشکی توسط زنان اهل بیت(ع) رعایت مناسبات در عزاداری( برای مثال اهل بیت دهه اول محرم را کاملا در حالت غم و اندوه به سر می بردند و توصیه می کردند در روز عاشورا کسب و کار تعطیل شود) است.

وی اظهار کرد: با توجه به این که هر قومی، فرهنگ عزاداری خاصی دارد از این رو در برگزاری عزا باید از محذورات شرعی اجتناب و رضایت اهل بیت(ع) را مد نظر قرار داد. /1310/ت300/ب5

گزارش خطا

ارسال نظرات