مشکلات اجرایی و مدیریتی مانع استفاده شایسته از بانوان طلبه شده است

بنت الهدی نجفی، استاد حوزه علمیه خواهران در مشهد، در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، ضمن خوش آمدگویی و تبریک  حسن انتخاب به  طلاب جدیدالورود، بانوان طالبه را تحقق بخش این پیش بینی امام صادق(ع) که می فرمایند: «روزی خواهد آمد که بانوانی مخدره و محجوب حدیث ما را خواهند خواند»، توصیف کرد.

وی با اشاره به حدیث قدسی از پیشوایان معصوم(ع)  که می فرمایند: «زینت ما باشید نه مایه ننگ ما» به طلاب جدیدالورود توصیه کرد: خود را شایسته آن کنند که حجت حضرت ولی عصر(عج) بر مردم شوند.

ابعاد مهم میثاق طلیگی

این استاد حوزه علمیه در ادامه به تشریح وجوه مختلف میثاق طلبگی پرداخت و افزود: از لحاظ مبنایی در واقع همان میثاق الست است و از نظر ساختاری با توجه به شرایط صدور سخنان رهبر معظم انقلاب، ابعاد این میثاق در دو گستره نظری و عملی قابل بررسی است، در حوزه نظری، ایمانی راسخ به اصول دین ونیت الهی در تعلیم و تعلم و در حوزه عملی اخلاق پاک و معذب و درستکاری است.

نجفی خاطر نشان کرد: طلبه با معرفت صحیح به خداوند متعال باید همه انگیزه ها و اهداف خود را از تعلیم و تعلم وپذیرش مسؤولیت های آتی، طلب رضا و خشنودی آن ذات مقدس ربوبی قرار دهد؛ بدیهی است که این نیت نباید صوری باشد بلکه تا اعماق فکر نفوذ کرده و راسخ و استوار و شاکله اندیشه او گردد در این صورت است که اعمالش نیز بر اساس آن نیت شکل خواهند گرفت چرا که خداوند می فرماید:«کل یعمل علی شاکلته».

وی افزود: نیت الهی طلبه باید علت حادثه و علت مُبقیه تقید به زی طلبگی باشد یعنی اگر آن نیت از او زائل شود ناگزیر از این لباس کرامت برهنه خواهد شد. طلبه تنها هدف شایسته وصول را خدا قرار می دهد و هرچه جز او را وسایلی در راه رسیدن به آن مقصد می داند.بنابراین دنیا گرا نیست، درس را برای نیل به مدرک بالاتر، شغل بهتر و با درامد، رهایی از بی کاری و جبران شکست در رشته ها و مراکز علمی دیگر، کسب احترام و شخصیت اجتماعی و ... فرا نمی گیرد. چنان که شاهد بودیم رهبر معظم انقلاب به دلیل پایبندی به میثاق طلبگی از پذیرش دکترای افتخاری استادان دانشگاه تهران امتناع ورزیدند زیرا این دکترا هیچ کابردی برای وصول به رضای خدا ندارد البته از حسن نیت استادان تقدیر کردند.

این استاد حوزه علمیه خواهران، فراگیری علوم دینی را دارای پیامدهای نیک بسیاری دانست و اضافه کرد: این امر از جمله باعث دستیابی به مدرک و مقام علم ،احترام اجتماعی، اشتغال پاک و پربرکت می شود اما نباید هدف قرار گیرد بلکه طلبه باید به گونه ای عمل کند که در شرایط مقتضی چشم از این آثار نیز بپوشد و گاه برای پاسداری از دین خدا تا حد شهادت پیش برود.

نجفی، نیت راستین را گام نخست در راه خدا بیان کرد و با اشاره به این آیه قران که می فرماید:« الذین جاهدوا فینا لنهدینهم سبلنا» خاطر نشان کرد: نیت گام های بعدی را جهت می دهد و  تلاش ها را در مسیر خدایی قرار می دهد. در این حال است که طلبه صواب را از ناصواب تشخیص می دهد. به یاد دارم استادفقید مان مرحومه استاد طاهایی وقتی نوشابه کوکاکولا تقدیمشان می شد از نوشیدنش امتناع می کردند و می گفتند «با نوشیدن آن احساس تقرب نمی کنم». این یا به دلیل عوارض مضر نوشابه یا الهام و عنایت خاص الهی به ایشان بود.

وی افزود: نیت طلبه او را به اسباب و موجبات رضای خدا می کشاند که به فرمایش قران کریم در ایمان و عمل صالح است که با پیروی تام از حضرت رسول خدا(ص)محقق می شود چنان که قرآن کریم می فرماید: «قل ان کنتم تحبون الله فاتبعونی یحببکم الله».

استاد حوزه علمیه خواهران در ادامه به تشریح وجوه عملی میثاق طلبگی پرداخت افزود: درجه اول پاک سازی نفس و آراستگی به فضایل اخلاقی و پیراستگی از اخلاق پست است. زیرا در قرآن کریم تعلیم همراه با تزکیه است: «یعلمهم الکتاب و یزکیهم» و به فرموده امام خمینی بدون تهذیب نفس دانش توحیدی  زیانبار خواهد بود.

نجفی، مهمترین صفات اخلاقی طلبه که در روایات اشاره شده اند را برشمرد: فروتنی، بردباری، سکوت بجا، واقع بینی، متانت و خداترسی.

وی گفت: از نظر علمای وارسته تهذیب نفس نخستین هدف ورود به حوزه باید باشد. به یاد دارم استاد فقیدم مرحومه اعتمادی همواره می گفتند اگر از شما پرسیدند برای چه به مکتب می روی؟ بگو برای این که آدم شوم.همچنین استاد فقیدم مرحومه طاهایی نه تنها بر تهذیب نفس علما و عملا تاکید می کردند بلکه در برخی فرصت ها از طلاب بر این امر مهم تعهد می گرفتند.   

نجفی خاطرنشان کرد: میثاق طلبگی در مرحله بعد ساده زیستی و اهتمام به عبادت والتزام به نوافل از جمله نمازها، تلاوت قرآن، ذکر خدا، زیارت خانه خدا و حرم معصومین (ع)، روزه، اعتکاف و کوشش پیوسته در کسب علم است. به فرموده امام رضا(ع)  از نشانه های مسلمان خردمند سیر نشدن از دانش است.

استاد حوزه علمیه خواهران از امتیازات نظام آموزشی قدیم حوزه های علمیه را قرین بودن آموزش و کار تبلیغ، تدریس و تحقیق دانست و بر ادامه آن  در نظام جدید تأکید کرد.

وی، فراگیری دانش دین را تعهد و احساس مسؤولیت در قبال  دین، جوامع اسلامی و جامعه بشری بیان کرد و افزود: عالمی که فقدانش آسیب جبران ناپذیری بر اسلام وارد می سازد و امام زمان(عج) در سوگ او می نشاند عالم سازنده جامعه اسلامی و پاسدار دین و نجات بخش بشر از گمراهی و فساد و بی عدالتی است. ایفای این مسؤولیت سنگین منوط به فراهم ساختن توانایی های لازم است که در سخنان رهبرمعظم انقلاب منظور از توانایی دارا بودن صفات، عالم، روشن بین، روشنفکر، شجاع، پارسا، پاکدامن، داراى آگاهى وسیع و برخوردار از خشیت الهى است.

معیارهای تربیت طلبه تراز انقلاب اسلامی

نجفی تبیین کرد: طلبه تراز انقلاب اسلامی باید شناخت ها و تعهداتی در قبال انقلاب اسلامی داشته باشد، که شناخت ها عبارت است ازابعاد سیاسی اسلام، ضرورت ولایت فقیه، مبانی و اهداف انقلاب اسلامی، شخصیت و اندیشه های امام خمینی و رهبر معظم انقلاب، دوستان و بیدارگری شان و دشمنان و توطئه هایشان، حوادث جهان اسلام و جامعه بشری و تعهدات عبارت است از ولایتمداری یعنی اطاعت و حمایت از ولی فقیه، پاسداری از شریعت اسلام بخصوص در حوزه علم و رد شبهات وارد بر ولایت فقیه و نطام سیاسی اسلامی، دفاع از ماهیت اسلامی انقلاب، مشارکت سیاسی و فرهنگی و پذیرش مسؤولیت های سنگین، کمک به دوستان و بیدارگران اسلامی در کشورها، صدور انقلاب اسلامی با فعالیت های علمی و فرهنگی در قالب سخنرانی، تالیفات و راه اندازی سایتهای اینترنی و سایر امکانات رسانه ای.

وی تأکید کرد:خانم های طالبه در کنار حفظ کانون خانواده و رعایت حقوق اعضای آن می توانند آن معیارها را داشته باشند.

نقش مبلغان و استادان کارآمد و به روز در عرصه فرهنگ، تعلیم و تربیت

این استاد حوزه خواهران، حوزه های علمیه شیعی در سراسر جهان را در تبلیغ آموزه های اسلامی و ترویج تشیع و پاسداری از آن موفق دانست و خاطر نشان کرد: نیروهای کافی تربیت شده اند و در حال ازدیاد هستند ولی مشکلات اجرایی و مدیریتی مانع از استفاده بهینه از آنان شده است. برای نمونه ستاد امر به معروف و نهی از منکر از بدو تأسیس تا بحال کارایی لازم را در پیشگیری از منکرات نداشته است.

وی، وجوه مختلف منکرات را برشمرد و افزود: برخی از منکرات متاسفانه صورت معروف به خود گرفته اند مانند بازرسی مستمر زائران حرم امام رضا(ع) که ادله فقهی، قانوی و اخلاقی بسیاری بر حرمت و زشتی آن صریح هستند این در حالی است که این منکر با نیت قربت و به بهانه ی برقراری امنیت حرم و زائران انجام می گیرد؛ برخی منکرات نظیر موسیقی سنتی، تندیس ها،  برخی مراسم ازدواج  بعنوان فرهنگ ملی قلمداد شده اند؛ بعضی دیگر مانند بدحجابی ،پوشش های مبتذل  از حقوق و آزادی فردی به شمار آمده اند و نمونه دیگر از منکرات اند مانند القای شبهات ،تکثیر کتب ضاله،سایت های گمراه کننده  در لوای آزادی بیان و مطبوعات و هنر رواج یافته است.

نجفی با ابراز تاسف از سیلی خروشان و خانمان برانداز پیشرفت منکرات گفت:  از نیروهای حوزوی استفاده لازم نمی شود و اگر هم اعتراضی کنند یا بطور مستقل اقدام نمایند مورد تهدید قرار می گیرند. طلاب و اساتید حوزه طرح و برنامه های کارامدی برای پیشگیری از منکرات دارند که اگر عملی شوند بیاری خدا بسیاری از منکرات برچیده خواهند شد.

وضعیت دروس اخلاق و تفسیر در حوزه علمیه

این استاد حوزه علمیه  وضعیت کرسی دروس اخلاق و تفسیر را در حوزه علمیه  در سطح آموزشی مطلوب و در سطح پژوهشی بسیار ضعیف دانست  و افزود: اغلب محدود به پایان ن،امه های سطوح 2تا4 که از نطر تعداد سطح2بیشترین سهم را دارد اما از کیفیت پایینی برخوردارند. 

وی راهکارهای بهبود وضعیت دروس اخلاق و تفسیر را تبیین کرد و گفت: کرسی های آزاد دایر شوند و استاد رسمی حوزه به صلاحدید خود و بدون نیاز به کسب اجازه از مدیریت اقدام به برگزاری کلاس های کوتاه یا درازمدت دروس ضروری اعم از اخلاق و تفسیر نماید یا گروه پژوهشی دایر کند.

نقش فرهنگ قرآنی در دیگر علوم حوزوی

نجفی خاطرنشان کرد: فرهنگ قرآنی ماهیت حوزه را تشکیل می دهد و حوزه به برکت قرآن و به منظور نشر معارف و فرهنگ قرانی تاسیس شد.

وی گفت: قرآن کتاب هدایت است و از هر موضوعی که در مسیر هدایت کاربرد داشته باشد سخن به میان آمده است. علاوه بر آن مفسر با گرایش ها و روش های تفسیری متنوع و مقبول گنج های معارف نوینی را کشف و استخراج می کند مخصوصا اگر تخصص کافی در رشته های دیگر علمی داشته باشد کار آسان می شود.

استاد حوزه علمیه با تأکید بر نقش فرهنگ قرانی در پیدایش علوم دیگر افزود:  قرآن پایه گذارهمه علوم نظیر ادبیات عرب درصرف، نحو و بلاغت؛ فقه؛ تاریخ پیامبران و ادیان؛ کلام؛ اخلاق؛ اقتصاد اسلامی؛مدیریت اسلامی و سیاست  است./1310/ت301/ب5