راه های سنجش میزان محبت انسان نسبت به خدا

 به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله محمدتقی مصباح یزدی رییس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) شب گذشته در دفتر مقام معظم رهبری با بیان این که همه می گویند خدا را دوست دارند و برای او عظمت قائل هستند، اظهار داشت: هرکس خود می تواند میزان محبتش را نسبت به خداوند بیازماید.

وی افزود: از آثار محبت این است که انسان دوست دارد به محبوبش خدمت کند و با افزایش میزان محبت این احساس تا جایی شدت پیدا می کند که محب دوست دارد هر چه دارد را به محبوب بدهد در چنین حالتی اگر یک روز با محبوب خود ارتباط نداشته باشد احساس کمبود می کند؛ آیا ما واقعا نسبت به خدا و ائمه اطهار(ع) این گونه هستیم؟ اگر یک روز زیارت امام حسین(ع) را نخوانیم چنین حسی به ما دست می دهد؟

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: می دانیم که انجام برخی کارها امام زمان(عج) را خرسند می کند، آیا با ترک آن کارها ناراحت می شویم؟ حتی می دانیم که حضرت از برخی اعمال ما ناخرسند است اما باز کوتاهی می کنیم؛ بزرگ ترین لذت برای محب واقعی این است که احساس کند محبوش از او راضی است.

نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری گفت: ابتدا باید ببینیم خود در چه مرتبه ای از محبت الهی هستیم و بعد ببینیم برای تعالی و رشد چه کارهایی می شود کرد در مرحله بعدی شاید بتوانیم اندکی درک کنیم که دوستان واقعی خدا تا چه حد بودند و به کجا رسیدند.

آیت مصباح یزدی در تشریح راه های سنجش میزان محبت الهی به تشریح روایتی از امام علی(ع) پرداخت و ابراز داشت: یکی از علامت های این که انسان واقعا خدا را بیشتر دوست دارد یا دیگران را این است که دلش می خواهد برای محبوش زحمت بکشد و از این کار لذت می برد؛ مادر برای فرزندش بی خوابی می کشد اما باز لذت می برد.

راحت طلبان دلشان از محبت خدا تهی است

وی گفت: کسانی که دلشان از محبت خدا تهی است دنبال راحتی هستند؛ انسان تنبل می خواهد از زیر کار در برود، درس را سنبل کند، کارش را به گردن دیگران بیندازد اما اگر محبت داشته باشد برای جلب محبت محبوبش تلاش می کند؛ کسی که محبت ندارد حداکثر به خواندن یک نماز واجب اکتفا می کند، در زبان می گوید خدا و ائمه(ع) را دوست دارم اما پای کار که می رسد شانه خالی می کند.

استاد اخلاق حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: امام علی(ع) می فرماید ای آدمی زاد فکر نکن می توانی بی زحمت به مقامات عالی دست پیدا کنی؛ برخی زحمت فکر کردن و یا مطالعه را تحمل می کنند اما تحمل کار را ندارد؛ برایش سخت است که بخواهند شب برود در خانه فقیری را بزند یا قدمی برای هدایت کسی بردارد و یا برای حل مشکل کسی دوندگی کند.

عضو جامعه مدرسین افزود: حضرت می فرماید حق هم سنگین و هم تلخ است؛ یعنی اگر می خواهی به مقامات عالی برسی باید هم بار آن را تحمل کنی و هم باید زحمت بکشی و تخلی اش را به جان بخری.

رییس مؤسسه امام خمینی(ره) گفت: در روایتی دیگر امیرالمؤمنین(ع) در پاسخ به یک عرب بادیه نشین پایین ترین مرتبه محبین خدا را برمی شمرند؛ البته این آثار در جایی است که محبت الهی در عمق دل فرد نفوذ کرده است و شامل محبت های سطحی نمی شود.

آثار نازل ترین میزان محبت الهی

آیت الله مصباح یزدی در تبیین روایت ابراز داشت: محب خدا ارزشی برای خدمات و طاعت های خود قائل نیست و هرچه در این راه تلاش می کند باز آن را کم می داند؛ عبادت های طولانی اش پیش چشمش کوچک ناچیزند؛ محب واقعی گناه خود را هر اندازه که کوچک باشد بزرگ می شمارد تا جایی که از خجالت نمی تواند در درگاه الهی سر بلند کند.

وی ادامه داد: چنین فردی نه تنها گناه خود را بزرگ می شمارد بلکه تصورش این است که در عالم هیچ کس نباید مثل من مؤاخذه شود؛ یعنی همه گناهشان در قابل آمرزش است اما من آنقدر بدم که نباید بخشیده شوم انگار مؤاخذه مخصوص من است؛ نهایت و اوج محبت آن است که انسان فانی در محبوب شود و چیزی برای خود قائل نباشد.

عضو جامعه مدرسین حوزه با بیان این که محبین واقعی حتی مکروهات را انجام نمی دهند، گفت: مکروه یعنی چیزهایی که مورد کراهت خدا است؛ کسی که ادعای محبت خدا را دارد باید از انجام مکروهات نیز ناراحت شود و نباید کاری کند که مورد پسند خدا نیست.

استاد اخلاق حوزه در توضیح ادامه روایت بیان داشت: آن عرب حالش منقلب شد و غش کرد بعد از مدتی به هوش آمد و پرسید آیا از این درجه بالاتر نیز وجود دارد؟ حضرت فرمود بله، 70 درجه بالاتر از آن است که فاصله هرکدام نسبت به درجه پایین تر از خود مانند فاصله ما با افراد عادی است.

اولین قدم برای رسیدن به محبت خدا دل بریدن از دنیا است

رییس مؤسسه امام خمینی(ره) در بیان این که چگونه می  شود وارد وادی محبت شد، گفت: امام صادق(ع) می فرماید اگر دل مؤمن از دنیا خالی شد یعنی هیچ دلبستگی ای به لذایذ دنیا نداشت، علوّ پیدا می کند و شیرینی محبت خدا را می چشد؛ چنین شخصی حالش غیر عادی می شود به گونه ای که دیگران فکر می کنند دیوانه شده، مثلا این که یک دفعه گریه می کند و یا می خندد به نحوی که نمی تواند جلوی خودش را بگیرد.

آیت الله مصباح یزدی افزود: مردم خیال می کنند او عقلش را از دست داده اما حقیقت آن است که محبت خدا آن چنان در قلبش جای گرفته که برای چیز دیگری جایی باقی نمانده است؛ به غیر از خدا نمی تواند به چیز دیگری توجه داشته باشد و همواره خدا خدا می کند.

خدا تا چه اندازه ما را دوست دارد

وی با اشاره به آیات«یُحِبُّهُمْ وَ یُحِبُّونَهُ»«فَاذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ»«رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ» گفت: محبت باید دو طرفه باشد، محب دوست دارد بداند محبوبش چقدر او را دوست دارد و نظرش در مورد او چیست؟ امام علی(ع) می فرماید اگر می خواهی منزلت خود را در نزد خدا درک کنی، خوب دقت کن که خدا در دل تو چه جایگاهی دارد.

عضو جامعه مدرسین در پاسخ به این پرسش که چگونه می توان میزان منزلت خدا در دل را فهمید؟ بیان داشت: هرگاه انسان دایر مدار میان دو کار شد که یکی از آنها دنیوی و مورد پسند دل است و دیگری کار اخروی که خدا می پسندد، می تواند خود را امتحان کند و ببیند کدام را ترجیح می دهد.

استاد اخلاق حوزه افزود: مثلا اگر در حال تماشای یک فیلم مورد علاقه خود هستیم و ناگهان اذان گفته شد، در آن لحظه دوست داریم ادامه فیلم را ببینیم و یا این که آن را رها می کنیم و سراغ نماز می رویم؛ حضرت می فرماید هرکس در چنین شرایطی قرار گرفت اگر کار اخروی را مقدم داشت معلوم می شود خدا را دوست دارد اما اگر کار دنیوی را مقدم کرد معلوم است که برای خدا جایگاهی قائل نیست و خواست خداوند برایش ارزشی ندارد./928/