بالاترین مرتبه محبت الهی رسیدن به مقام فنا است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله محمدتقی مصباح یزدی، رییس مؤسسه امام خمینی(ره) شب گذشته در دفتر مقام معظم رهبری در قم به ادامه سلسله مباحث اخلاقی پرداخت و اظهار داشت: برخی آنقدر توجه به محبوب خود یعنی خداوند دارند که دیگر خودش را نمی بیند و توجهی به چیز دیگری غیر از او ندارد.

وی با بیان این که این نوع محبت را فنا می نامند، افزود: اگر چنین محبتی باشد و ما نیز بتوانیم از آن بهره ببریم و چنین نکنیم، خیلی سرمان کلاه رفته است.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در تقسیم بندی انواع محبت، گفت: گاهی دلیل محبت و ابراز علاقه ما نسبت به چیزی، لذت بردن از ذات آن است، مانند این که کسی علم را دوست داشته باشد؛ این را محبت بالذات می نامند.

استاد اخلاق حوزه علمیه قم در توضیح محبت بالعرض، ابراز داشت: گاهی چیزی را دوست داریم که وسیله ای است برای رسیدن به محبوب اصلی، این یک محبت بالعرض است نه بالذات؛ مانند این که کسی همه امکانات سفر به کربلا را برای ما مهیا کند، ما چنین کسی را دوست داریم اما در اصل زیارت امام حسین(ع) را دوست داریم و چون این شخص ما را به این محبوب رسانده او را نیز دوست داریم.

ابراز محبت به صحن و ضریح اهل بیت یک احساس طبیعی  و منطقی است

نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری دوست داشتن متعلقات محبوب را لازمه محبت دانست و گفت: گاهی به محبوب رسیدیم اما لازمه این محبت آن است که آنچه متعلق به او است و پرتوش به آن تابیده را نیز دوست بداریم، این محبت بالتبع است؛ هرچه این متعلقات به محبوب نزدیک تر باشد ابراز محبت ما به آنها بیشتر است.

استاد حوزه و دانشگاه  ادامه داد: این که شیعیان، در و دیوار و ضریح حرم ها را دوست دارند و خاک آن را به چشم می کشند یک احساس طبیعی است و آنهایی که این مسأله را نمی فهمند احساسشان ضعیف است و روحشان خشن است به همین دلیل درک نمی کنند.

آیت الله مصباح یزدی در توضیح بیشتر این مطلب گفت: ما شهر قم را دوست داریم به دلیل آن که حضرت معصومه(س) در اینجا دفن است؛ صحن، حرم از سنگ و آهن و ضریح از نقره و طلا است، این مواد جاهای دیگر هم زیاد پیدا می شود اما ما تنها به اینها را می بوسیم چون متعلق به کریمه اهل بیت(ع) است.

وی با تأکید بر این که عالی ترین و اصلی ترین محبت باید به اصیل ترین محبوب که خداوند است تعلق داشته باشد، خاطرنشان کرد: هر چیز دیگری را باید بالتبع دوست بداریم؛ اگر معرفت درستی پیدا کنیم باید این گونه باشیم، یعنی پیامبر(ص) را دوست بداریم به این خاطر که عبد و رسول خدا است.

رییس مؤسسه امام خمینی(ره) افزود: اگر محبت ما به این شکل نباشد نشانه نقص معرفت ما است بنابراین باید معرفت خود را تصحیح کنیم؛ ببینیم کمال اصلی کجا است تا آنچه واقعا زیبا و دوست داشتنی است و دیگران بالتبع او دوست داشتنی هستند را بیابیم.

محبتی که برپایه زیبایی فرد شکل بگیرد مجازی و بی دوام است

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم برخی محبت ها را مجازی خواند و گفت: وقتی کسی را به خاطر جمالش دوست داریم عمق محبت ما به لذت خودمان برمی گردد یعنی چون لذت خودم را دوست دارم و از دیدن زیبایی نیز لذت می برم، آن شخص زیبا را دوست دارم؛ در این نوع محبت ممکن است فرد به سراغ جمال دیگری برود و برایش خود شخص مهم نیست؛ این نوع محبت گاهی آگاهانه و گاهی نیز غیر آگاهانه است.

نماینده مجلس خبرگان رهبری با اشاره به بحث جلسه گذشته ابراز داشت: محبت یک انجذاب قلبی آگاهانه است و به این جهت مانند مغناطیس نیست؛ علت این که ما به طرف چیزی کشیده می شویم، ویژگی و امتیازاتی است که او دارد، این همان کمال است؛ بنابراین هرچیزی محبت ما را برنمی انگیزد.

ویژگی های محبین خدا

استاد اخلاق حوزه علمیه قم در بخش دیگر سخنان خود به روایتی قدسی اشاره کرد و گفت: خداوند می فرماید علامت دوست داران من این است که روزها نگاهشان به سایه های شاخص ها است تا غروب شود، آنگاه که همه در بستر خود آرام می گیرند اینها می ایستند و در پیشگاه من نماز می خوانند.

آیت الله مصباح یزدی ادامه داد: این افراد به سجد می افتند و صورت هایشان را به خاک می گذارند و با من به مناجات می پردازند و با کلام خودم یعنی قرآن با من سخن می گویند و با ذکر نعمت هایم تملق مرا می کنند؛ درحالی که اشک در چشمانشان جاری است برخی فریاد می کشند، برخی آه می کشند و برخی گله می کنند که چگونه بر فراغ تو صبر کنیم.

وی بیان داشت: خداوند خطاب به پیامبر خود می فرماید اگر راه این افراد را بشناسی و از ایشان پیروی کنی تو را هم دوست خواهم داشت و اگر عدول کنی تو را مورد غضب خود قرار می دهم و از چشم من خواهی افتاد.

رییس مؤسسه امام خمینی(ره) در ادامه روایت به عنایاتی که خداوند به محبین خود دارد اشاره کرد و گفت: خداوند می فرماید در ابتدا سه چیز به آنها می دهم؛ یک نوری در دلهایشان قرار می دهم که از دل  من با خبر شوند همان گونه که من از دلهای آنان با خبرم.

عضو جامعه مدرسین افزود: خداوند می فرماید اگر همه آسمان ها و زمین ها و آنچه ما بین آنها است را به این افراد بدهم بازهم برای آنان کم می دانم، استحقاق اینها بیشتر است؛ همچنین می فرماید روی خود را به طرف آنها می کنم یعنی توجه خود را معطوفشان می کنم، کسی را که من تمام توجهم را به وی معطوف کنم هیچ کس نمی داند و نمی تواند درک کند که من به او چه داده ام./928/پ201/ج