اهمیت تنظیم وصیت نامه از دیدگاه آیات و روایات

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام سید حسین حسینی قمی، استاد حوزه علمیه ظهر امروز در وی‍‍ژه برنامه حرم رضوی که با موضوع معاد در قرآن در رواق امام خمینی(ره) برگزار شد، به تشریح اهمیت تنظیم وصیت نامه در آیات و روایات پرداخت.

این کارشناس دینی به آیه 180 سوره بقره اشاره و ابراز کرد: در این آیه خداوند می فرماید: «بر شما مقرر شده است که چون یکى از شما را مرگ فرا رسد اگر مالى بر جاى گذارد براى پدر و مادر و خویشاوندان خود به طور پسندیده وصیت کند، این کار حقى است بر پرهیزگاران»

وی با بیان این که آیات پیرامون آیه 180 بقره نیز در رابطه با وصیت است، ادامه داد: در آیه 106 سوره‌ مائده نیز بر اهمیت وصیت نامه و تعیین دو شاهد در زمان تنظیم وصیت نامه تأکید شده است.

حجت الاسلام حسینی با بیان اینکه روایات متعددی در مورد وصیت نامه وجود دارد، گفت: روایتی مهم از پیامبر(ص) عنوان شده است که فرمودند: «هر که بمیرد و امام زمانش را نشناسد، همانند مردن زمان جاهلیت مرده است» و نکته جالب اینجاست که پیامبر(ص) همین تعبیر را در مورد وصیت مطرح و فرمودند: «کسى که بدون وصیت از دنیا برود مرگ او مرگ جاهلیت است».

حجت الاسلام حسینی قمی با بیان این که امروز درصد اندکی به وصیت نامه توجه می کنند، گفت: انسان در زندگی انواع مشکلات و گرفتاری ها را در مقابل خود دارد و این گرفتاری ها با مردنش بیشتر می شود که یکی از آن ها دعوای بین ورثه و خواهر و برادران بر سر مالکیت اموال متوفی و یا درگیری با بدهکاران و طلبکاران است؛ امروزه پرونده های قضایی و اختلافات مالی بسیاری به دلیل نبود وصیت نامه به وجود آمده اند.

استاد حوزه علمیه با بیان این که کم توجهی به تنظیم وصیت یکی از مشکلات جامعه امروزی و دارای پیامدهای بسیاری است، تأکید کرد: کلی گویی در این مسأله هیچ فایده ای ندارد و باید مفصل و جزئی به آن بپردازیم.

وی در ادامه به تبیین ابهامات و سوالاتی پیرامون وصیت پرداخت و با بیان این که با توجه به آیات و روایات نوشتن و تنظیم وصیت در سه حالت واجب است، تصریح کرد: ‌اگر امانتی نزد انسان باشد، اگر دِین و حقی از مردم بر عهده اش باشد و یا اگر حق الله، مانند نماز، روزه و زکات بر گردنش باشد واجب است که وصیت تنظیم کند در غیر اینصورت نوشتن وصیت نامه امری مستحب است.

حجت الاسلام حسینی قمی به بیان پیامدها و آثار تنظیم نکردن وصیت نامه پرداخت و بیان کرد: یکی از گرفتاری هایی که در این مورد به وجود می آید این است که اگر شخصی که نماز و روزه قضا بر عهده اش است در این مورد وصیتی نکند، هیچ تکلیف و وظیفه ای بر عهده فرزندانش برای ادای آن حق نیست حتی اگر مطمئن باشند که حق اللهی بر عهده والدین فوت شده شان بوده است.

این کارشناس دینی به یکی دیگر از پیامدهای عدم تنظیم وصیت اشاره و عنوان کرد:‌ برخی از افراد در هنگام مردن دارای فرزندان نابالغ و صغیر هستند که اگر این افراد برای هزینه کفن و دفن خود وصیت نکنند،‌ استفاده حتی یک ریال از مال فرزندان صغیر بیش از حد واجب جایز نیست.

استاد حوزه علمیه ضمن انتقاد از صرف هزینه های گزاف برای برگزاری مراسم ترحیم، بیان کرد: این گونه مجالس برای بزرگداشت میّت نیست بلکه برای بزرگداشت زنده ها و خانواده او است که با برگزاری مجالس به اصطلاح آبرومند، به فکر خود و آبرویشان هستند.

حجت الاسلام حسینی قمی افزود: نخستین بزرگداشت و توجه به فرد فوت شده این است که اگر او اهل زکات بوده،‌ زکات ماه ها و روزهای پایانی عمرش را محاسبه و پرداخت کنیم.

وی با بیان این که در تقسیم ارث به فرزندان نمی توان تبعیض قائل شد، اظهار کرد:‌ عده ای به برخی از فرزندانشان سهم بیشتری نسبت به آنچه حقشان بوده اختصاص می دهند در حالیکه آن ها نسبت به یک سوم از مالشان اختیار دارند و بقیه آن باید طبق دستورات الهی تقسیم شود.

سخنران حرم رضوی ضمن توصیه به اختصاص دادن بخشی از ارث و اموال به امور خیریه، گفت: این موضوع زمانی مد نظر قرار می گیرد که فرزندان شخص وصیت کننده نیازمند نباشند.

استاد حوزه علمیه تأکید کرد: تنظیم وصیت نامه جزئیات و مسائل فقهی پیچیده ای دارد از این رو باید وصیت نامه را با کمک بزرگان و علمای دینی تنظیم کرد. /9312/پ202/پ