با انتشار ویژه‌نامه‌ای؛
«چهارشنبه سوری» به فضای مجازی هم کشیده شد
خبرگزاری رسا ـ ویژه نامه اینترنتی «چهارشنبه‌سوری» با هدف آشنایی بیشتر جوانان با فلسفه و چرایی چهارشنبه‌سوری در پایگاه اطلاع‌رسانی راسخون منتشر شد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، ویژه نامه اینترنتی «چهارشنبه‌سوری» شامل موضوعاتی همچون خرافه چهارشنبه‌سوری از منظر علما، چهارشنبه سوری شش گام به سوی جهل و خرافه، یک شاخه نسیم روح‌پرور، از زرد به سرخ و چهارشنبه سوری آیینی تماما ایرانی نیست در پایگاه اینترنتی راسخون منتشر شد.
چهارشنبه سوری
در مقاله‌ای از این ویژه‌نامه می خوانیم: آیین چهارشنبه سوری که یادگار ایران باستان و ایران قبل از اسلام است متأثر از دین زرتشت است که آتش را مقدس می داند، در این آیین با پریدن از روی آتش و گفتن «زردی من از تو، سرخی تو از من» از آتش به عنوان یک امر مقدس مدد خواسته می شود، این امر از نظر اسلام شرک تلقی می‌شود زیرا یک مسلمان علاوه بر توحید ذاتی، قائل به توحید افعالی نیز هست.
توحید افعالی یعنی این‌که هیچ کاری در عالم صورت نمی‌گیرد و هیچ حادثه ای رخ نمی دهد مگر آنکه سلسله علل آن به خداوند منتهی می‌شود، به تعبیر حکما هیچ مؤثری در عالم غیر از خدا نیست و به عبارت دیگر هیچ چیزی غیر از خدا در عالم مؤثر نیست، بنابراین مدد خواستن از آتش برای سلامتی نوعی شرک است.
برخی می گویند این یک سنت ملی است و سنن ملی را باید محترم شمرد، پاسخ این است که آن دسته از سنن ملی را باید محترم شمرد که مبنای عقلی داشته باشند نه همه آنها را، مثلا آیین نوروز در ایران یک مبنای عقلی دارد و آن این است که نیاکان ما بهترین روزهای سال را که طبیعت در نقطه تعادل قرار دارد برای سیاحت و تفریح و دید و بازدید و صله رحم انتخاب کرده اند و این نوعی توجه به خالق هستی است و اگر به دور از لهو و لعب برگزار شود مورد تأیید اسلام است.
قرآن کریم یکی از مشکلات همه پیامبران را تقلید امت‌های آنها از آبا و اجداد خود می داند که وقتی به آنها می‌گفتند چرا این کار را انجام می‌دهید می‌گفتند ما پدران خود را بر این راه یافته ایم و ما راه آنها را ادامه می دهیم، امروز نیز وقتی از عده‌ای سؤال می شود که چرا مثلا آیین چهارشنبه سوری را برگزار می‌کنید، می‌گویند چون پدران ما این کار انجام می دادند.
به قول شهید آیت الله مطهری (نقل به مضمون) «شاید پدران ما شعور نداشتند، آیا ما باید کار آنها را تکرار کنیم، این گونه آیین‌ها سند نادانی یک ملت است و ما باید روی آن را بپوشانیم نه این‌که هر سال تجدید کنیم، وقتی ما این کار را انجام می دهیم زبان حال ما این است که ماییم که چنین پدران نادانی داشته ایم.»
آیت الله جعفر سبحانی در مذمت چهارشنبه سوری و دوری از ترویج این خرافه میگوید:قرآن مجید می‌فرماید یکی از اهداف بعثت پیامبر این است که غل و زنجیری که بر افکار مردم بسته شده بود را باز کند، مراد از غل و زنجیر آداب و رسوم جاهلی است که هیچ اثری در اخلاقیات و زندگی انسان ندارد از این رو پیامبر اسلام تمام رسوم جاهلیت که به ضرر انسان بود را لغو کرد.
چهارشنبه سوری به نحوی که در ایران رسم شده جهل است و ضررهای آن برای همه مشهود است، متأسفانه به خاطر همین رسوم غلط، جوانان زیادی زخمی و کشته می‌شوند و پدران و مادران آنها در سوگ آنها می‌نشینند، همه انبیا و اولیای الهی آمدند تا با خرافات مبارزه کنند و چهارشنبه سوری هم نوعی خرافه است، باید از اصالت‌هایی که سبب پیشرفت ملت ما می‌شود محافظت کرد.
تقلید از دیگران در صورتی درست است که باعث سازندگی شود ولی تقلیدی که مایه بدبختی شود درست نیست، پریدن روی آتش و گفتن برخی جملات به هیچ وجه درست نیست، به همه مردم توصیه می‌کنم که در روز چهارشنبه آخر سال مراقب اعمالشان باشند و دچار مسائل خلاف شرع و عقل نشوند.
آیت الله مکارم شیرازی در پاسخ به آداب و رسوم نوروز و مراسمی که در شب چهارشنبه آخر سال برخی افراد انجام می دهند، چنین گفته است: بخشی از رسوم که در نوروز برگزار می‌شود بسیار خوب است و بخشی خرافی است، انسان عاقل کارهای خوب را انجام می دهد و از خرافات پرهیز می کند، نظافت، خانه تکانی، دید و بازدید و کمک به نیازمندان و خیلی از کارهای دیگر خوب است اما آتش روشن کردن در چهارشنبه سوری یک بدعت خرافی است به ویژه با گفتن این جمله که «سرخی تو از برای من، زردی من از برای تو» اینها خرافات است انسان عاقل نباید به سراغ این کارها برود.
خرافه چهارشنبه سوری از منظر علما
در مقاله دیگری از این ویژه‌نامه استفتایی از مراجع درباره چهارشنبه‌سوری مطرح شده است که به این شرح است: خرید و فروش ترقه و انجام چهارشنبه سوری و سیزده به در به اعتقاد نحسی 13 و احیای مظاهر ملی گرایی همچون تخت جمشید چگونه است، متأسفانه این اعمال مورد تشویق قرار گرفته است.
پاسخ حضرت آیت الله خامنه ای: «چهارشنبه سوری و سیزده بدر مبنای عقلائی ندارد.»
پاسخ حضرت آیت الله فاضل لنکرانی(ره): «در فرض مزبور که دارای خطرات جانی و مالی است و موجب اذیت و آزار دیگران است و مخالف مقررات و قانون و نظم جامعه است، جایز نیست.»
پاسخ حضرت آیت الله بهجت(ره): «این کارها مشروعیت ندارد.»
پاسخ حضرت آیت الله تبریزی(ره): «هیچ یک از این امور رجحان شرعی ندارد و تشویق مردم به این مورد، تشویق به دنیا و غافل کردن از آخرت است و این‌که تصور می‌کنند این امور مردم را به حفظ وطن و عزت وا می دارد، تصوری باطل است، آنچه مردم را به عزت می‌رساند و به حفظ وطن وا می دارد ایمان است و بس.»
پاسخ حضرت آیت الله صافی گلپایگانی: «اشکال دارد.»
پاسخ حضرت آیت‌الله سیستانی:«اموری که به جامعه ضرر می زند و موجب ایذاء مردم است، مانند استعمال ترقه، خرید و فروش آن، جایز نیست. »
پاسخ حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی: «این کارها شایسته مسلمان نیست.»
چهارشنبه سوری گامی به سوی جهل و خرافه
در مقاله‌ای با عنوان چهارشنبه سوری گامی به سوی جهل و خرافه آمده است: چهارشنبه سوری شتاب به سوی جهل است و نادانی و گریز از عقل و خرد و دانایی زیرا «مرگ» می‌آفریند و در عین حال گروه هایی از مردم به سوی آن می روند و خود را در کام آن می افکنند و نیز «نقص عضو» و «قطع عضو» به وجود می آورد و باز هم از آن استقبال می‌کنند.
آیا نمی‌بینیم که همه ساله گروهی در اثر فرو رفتن در این جهل مطلق جان خویش را از دست می‌دهند و به زیر خاک می روند و با دست خود از حیات و زندگی سالم دنیا محروم می‌شوند.
آیا نمی‌نگریم در تخت بیمارستان‌ها پیکرهای غرق به خون، عضوهای آسیب دیده، بدن‌های سوخته، چشم‌های کور شده، دست و پاهای قطع شده و سایر زیان ها و رنج های ناشی از انفجار مواد محترقه را.
اگر اینها جهل نیست پس چیست و اگر جهل است چرا با تجربه و مشاهده مکرر آن باز هم در استقبال از خرافه چهارشنبه سوری سر از پا نمی شناسیم.
چهارشنبه سوری از زوایه‌ای دیگر نیز «جهل» است و همچون سایر مصادیق جهل آزار دهنده و مختل کننده امنیت و آرامش اجتماعی است.
گرایش عملی به این جهل است که سبب می‌شود بسیاری از دختران و زنان از ترس و هراس مزاحمت های ناشی از خرافه چهارشنبه سوری از منزل خارج نشوند زیرا کم اتفاق نیفتاده است که جاهلان شرور در مقابل پای آنها ترقه منفجر کرده اند و مواد آتش زا انداخته اند و گروهی را به شدت مجروح کرده‌اند و از پا انداخته اند.
همین جهل و نادانی مختل کننده آرامش و امنیت است که گروهی از خانواده‌ها را در خانه زندانی می‌کند و حتی از این که مواد آتش زایی به داخل خانه آنان بیفتد و آسیب و زیانی به جان و مالشان وارد شود در بیم و اضطراب مکرر به سر می برند.
تقلید و پایبندی جاهلانه به خرافه چهارشنبه سوری است که سبب می شود آژانس‌های مسافربری داخل شهر کار و فعالیتشان را یا تعطیل کنند و یا به حداقل برسانند تا هم جان خود و مسافران را از خطر مرگ و نقص عضو و آسیب های دیگر برهانند و هم وسایل نقلیه خود را که با آنها به رفع نیاز و امرار معاش می پردازند با آسیب و زیان و خرابی مشاهده نکنند.
چهارشنبه سوری آیینی تماما ایرانی نیست
در این مقاله ذیل موضوعی با عنوان چهارشنبه سوری آیینی تماما ایرانی نیست، آمده است: چهارشنبه‌سوری آیینی برای اعراب نحس بوده است، در روزشماری قدیم اعراب، چهار شنبه روز منحوس و نا مبارکی شمرده می‌شده است، از این رو سعی می کردند شب چهارشنبه را که نحس و نامبارک بوده را با جشن و سرور بگذرانند و در آن شب و روز دست از خرید و فروش و کسب و کار بکشند چرا که اعتقاد داشتند به دلیل نحسی چهارشنبه هر معامله و کسبی که در آن شب و روز نیز انجام شود نامبارک خواهد بود، جاحظ در تألیف خود به چهارشنبه یا یوم الرباع اشاره می‌کند و میگوید: «وَ الاِربَعاء یَوم ضنک و نَحس»
سور در لغات به معنای جشن و سرور است، اما آنچه که امروزه به عنوان چهارشنبه سوری برگذار می‌شود و از انواع ترقه‌ها و وسایل خطرناک آتش بازی استفاده می‌شود به هیچ وجه به سور و جشن ارتباطی ندارد و با رسوم کهن ایرانی هم نسبتی ندارد، گزارش‌های تاریخی قبل از میلاد مسیح نشان می‌دهد که ترقه‌بازی رسم چینی‌ها بوده که با ورود غربی‌ها به این معادله انواع وسایل ترقه بازی به شیوه نوین که ازجذابیت و البته مخاطرات بیشتری برخوردار هستند ساخته شده است، این بخش نیز امروزه به چهارشنبه سوری اضافه شده است.
بنابراین چهارشنبه سوری ملقمه‌ای است از آیین «جشن سور » ایرانیان باستان و نحوست چهارشنبه در نزد اعراب، ترقه بازی چینی‌ها و در واقع آنچه که امروزه در عمل از چهارشنبه سوری دیده می‌شود بیشتر چهارشنبه سوزی است تا چهارشنبه سوری.
ویژه نامه اینترنتی «چهارشنبه‌سوری» با هدف آشنایی بیشتر جوانان با فلسفه و چرایی چهارشنبه‌سوری در پایگاه اطلاع‌رسانی منتشر شده است و علاقمندان به مشاهده و استفاده از این ویژه‌نامه می‌توانند به نشانی اینترنتی www.rasekhoon.net مراجعه کنند./907/ت302/ن
ارسال نظرات