برنامه توسعه کشور باید برای مشکل بهرهوری پایین چارهاندیشی کند
حجت الاسلام ناصر جهانی، عضو انجمن اقتصاد اسلامی حوزه علمیه قم در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا با اشاره به انتخاب نام تولید ملی برای سال 91 از سوی مقام معظم رهبری، اظهار داشت: حضرت آیت الله خامنهای پیشرفت عادلانه را برای این دهه انقلاب هدفگذاری کردهاند، پیشرفت و عدالت نه تنها با یکدیگر تضاد ندارند، بلکه در صورت کار عاقلانه و هوشمندانه و درستی عمل در اجرا می تواند آثار زیادی داشته باشد.
وی با انتقاد از نظام اقتصاد سرمایه دارای گفت: در این تفکر عدالت کمرنگ است و فقط به بزرگ شدن سرمایه داری توجه می شود و کاری به فقرا ندارند و حتی طبق گفته خودشان ممکن است فقرای جامعه زیر چرخ اقتصاد از بین بروند.
این استاد دانشگاه، با تفکیک بین کارآمدی و ثمر بخشی ادامه داد: اقتصاد آمریکا کارآمد است بعنی خوب کار می کنند اما در هدف گذاری به اشتباه رفته یعنی کار خوب نمیکنند از این رو به اعتراف مقامات این کشور، حدود 25 تا 30 درصد مردم زیر خط فقر زندگی میکنند.
این استاد حوزه و دانشگاه همچنین از نظام اقصاد کمونیستی انتقاد کرد و گفت: در این نظام فکری فقط به عدالت بها داده می شود و از پیشرفت خبری نیست و هدف تقسیم فقر بین همه و نفی مالکیت خصوصی، یک هدف نادرست است که با فطرت مالکیت جو و آزادی طلب انسان منافات دارد.
وی گفت: وقتی به اقتصاد ایران نگاه می کنیم می بینیم بعد از جنگ تحمیلی، روشهای اقتصادی انجام شده، بصورت کامل عادلانه نبوده اند.
وی در ادامه بحث خود، به مفهوم بهره وری اشاره کرد و بیان داشت: بهرهوری در بخش خصوصی، بخش دولتی و بنگاههای خیریه متفاوت است که باید به این تنوع شرایط توجه داشت.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه امروزه با توجه به رشد جمعیت، کمیابی منابع گسترش رقابت در بازار جهانی، استفاده بهینه و کارآمد از منابع انسانی و فیزیکی و افزایش بهرهوری آنها، نقش مهمی در پیشرفت اقتصادی کشورها ایفا می کند، گفت: بهرهوری دارای سه مؤلفه مهم کارایی ، ثمربخشی و به کارگیری مداوم عوامل تولید است.
این محقق حوزه علمیه قم بیان داشت: کلمه احسان در ادبیات دینی ما می تواند ناظر به کارایی باشد که به معنای نیکی و انجام کار به بهترین صورت است، همچنین کلمات صنع، اتقان، حسن تقدیر و سوء تدبیر می تواند در این بحث کارگشا باشد.
وی با اشاره به اینکه در بحث تولید ملی، بهره وری جایگاه مهمی دارد، بیان داشت: بهره وری از منظر علم اقتصاد، تعریف خاصی دارد بدین معنا که نسبت تولید را به عوامل تولید بسنجیم و بهره وری آنها را نسبت به محصول به دست آوریم.
وی با بیان اینکه بحث بهره وری از جهت اهمیت موضوع، بحث مهمی است، ادامه داد: رشد اقتصادی و ثروت سازی در جامعه از سه طریق به عمل می آید، اول انباشت سرمایه فیزیکی و مادی، دوم انباشت سرمایه انسانی و دیگر بهرهوری.
این استاد دانشگاه افزود: بهرهوری چگونه استفاده کردن از این دو سرمایه فیزیکی و انسانی است که در این راستا بحث مدیریت، فناوری و عقلانیت استفاده از این دو نیرو پیش می آید.
این پژوهشگر اقتصاد اسلامی، ادامه داد: در جوامعی که فقیر هستند نقش سرمایه انسانی قابل توجه است اما در جوامع پیشرفته مهم بهره وری است، یعنی هر چه قدر جامعه توسعه یافتهتر باشد، بهرهوری نقش مهمتری در آن جامعه ایفا میکند.
وی با بیان اینکه در کشور ایران باید بیشتر به مساله بهره وری اهمیت داده شود، اظهار داشت: مشکل اقتصاد ایران بهره وری پایین است از این رو باید در برنامه چهارم و پنجم توسعه اهمیت بیشتری به آن داده می شد.
وی در پایان بیان داشت: در روایات اسلامی برای خوب انجام شدن کارها بر تخصص و تعهد تاکید شده است./909/ت301/ع