گزارش تفصیلی همایش جنسیت از منظر دین و روانشناسی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری، همایش ملی جنسیت از منظر دین و روانشناسی، پنج شنبه، 26 آبان ماه با حضور دانش پژوهان حوزوی به همت گروه روانشناسی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، در تالار این موسسه برگزار شد.

در این همایش؛ آیت الله محمد تقی مصباح یزدی، نماینده مجلس خبرگان رهبری با اشاره به این که دشمنان، مساله تساوی حقوق زنان را به عنوان نقضی علیه اسلام ارایه می کنند، ابراز داشت: تحقیق در معارف اسلامی و دفاع از مکتب حقه تشیع از وظایف طلاب و دانشجویان است.

وی با بیان این که عده ای می گویند که مخاطب قرآن مذکر بوده و قرآن برای زنان ارزشی قایل نیست، اظهار داشت: زمان پیامبر اکرم(ص) طوری بود که مخاطبان مردان بوده و در شرایط اجتماعی آن زمان خیلی سخن از زنان قابل طرح نبود و کم کم اسلام مسایل حقیقی زنان را بیان کرد.

این مفسر قرآن کریم افزود: زمانی که احکام با صیغه های جمع مذکر بیان می شد، کسی گمان نمی کرد که زنان حکمی ندارند و این گونه شیوه بیان در زبان عربی رایج است.

وی با اشاره به این که زمان گذشته در غرب بین حقوق زنان و مردان تفاوت های فاحشی بود، ابراز داشت: در سال های اخیر برای مبارزه با این تفاوت ها جریان فمینیستی رواج پیدا کرد که کم کم وارد کشورهای اسلامی مانند ایران، مصر و سوریه شد.

استاد عالی حوزه علمیه با بیان این که ورود این تفکر در کشورهای اسلامی با واکنش های متفاوتی مواجه شد، خاطرنشان کرد: برخی از گروه ها معتقد بودند که این احکام برای زنان برای زمان پیامبر(ص) بوده است و در زمان ما کاربرد ندارد و تاریخ مصرف این احکام پایان پذیرفته است.

وی با اشاره به این که عده ای قائل هستند که این احکام حقوقی زنان در اسلام به عنوان حکم اولیه است ولی امروز قابل اجرا نیست و باید احکام ثانویه بر آن حاکم باشد، اظهار داشت: این دیدگاه حتی در بین برخی مسوولان کشور هم نفوذ کرده است و امروز می بینیم که در بانکداری نیز همان فعالیت های ربوی به اسم کارمزد وجود دارد و دلیل آن هم مقتضای زمان ذکر می شود.

آیت الله مصباح یزدی با بیان این که گرایش سومی وجود دارد که این دستورات را جزئی از اسلام می دانند، بیان داشت: متاسفانه افراد این گروه نیز در عمل همانند افراد قبلی فعالیت می کنند.

وی با اشاره به این که برخی از ضد ارزش ها برای مردم عادی شده است و این فرهنگ های غربی شیوع پیدا کرده است، خاطرنشان کرد: متاسفانه از لحاظ فرهنگی وضعیت جامعه مناسب نیست.

این عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان این که عده ای در مسایل حقوق زنان و مردان راه تقیه را پیش گرفته اند و می گویند که نباید همه حرف های راست را بگوییم، اظهار داشت: این عده نیز همانند فرهنگ عمومی جهان حرکت می کنند و برخی از آیات و روایات را توجیه می کنند.

وی با اشاره به این که در اینگونه مسایل یکسری فرهنگ های قومی به عنوان اسلام معرفی شده است و برخی از افراطی گری ها در زمینه بانوان موجب ضربه زدن به اسلام می شود، ابراز داشت: باید با اینگونه مسایل مبارزه شود و با پالایش ناخالصی ها، اسلام حقیقی را بیان کرد.

رییس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، با بیان این که بعضی ها آیات عدالت را حاکم بر این آیه شریفه می دانند که ارث مردان دو برابر زنان است، اظهار داشت: این کار برخلاف فقاهت و بلکه بی عقلی است و با اسلام آمریکایی تطبیق دارد.

وی با اشاره به این که رهبر معظم انقلاب بعد از سی سال برخی از علوم انسانی را ضد اسلام معرفی کردند، بیان داشت: این نشان دهنده وضعیت نامطلوب فرهنگ جامعه است که رهبر انقلاب بعد از این همه سال این سخن را بیان کردند.

این استاد عالی حوزه در پایان از این که دانشجویان برخی از مطالب علوم انسانی را بدون دلیل می پذیرند انتقاد کرد.

در بخش دیگری از این همایش، حجت الاسلام سقا بی ریا، مدیر گروه روانشناسی موسسه امام خمینی با اشاره به آیاتی از سوره لیل گفت: با وجود یکسانی مرد و زن در اصل انسانیت، بین این دو به تناسب نقش آنان اختلافاتی وجود دارد.

وی با بیان این که کشف و درک تفاوت های بین زن و مرد برای برنامه ریزی در جامعه اسلامی ضروری است گفت: برای معرفی یک جامعه ایده آل فهم تفاوت های بین مردان و زنان ضروری است.

این استاد حوزه علمیه، با اشاره به این که در این همایش 110 مقاله به دست ما رسید، ابراز داشت: تعدادی از این مقالات انتخاب و در این همایش ارایه و برخی از مقالات در قالب چکیده در اختیار علاقه مندان قرار می گیرد.

در بخش دیگر این همایش، خانم جمیله علم الهدی، رییس پژوهشکده خانواده دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به تاثیر فرهنگ و فضای حاکم در آثار دانشمندان گفت: در شرایط بعد از سکولاریسم علاقمندی به معنویت و آموزه های دینی زیاد شده است.

وی با بیان این که امروز به این نتیجه رسیده اند که علم به بن بست رسیده و معنویت و دین راهگشای این بن بست خواهد بود، ابراز داشت: سرنوشت علم به سمت دین است و حتی در خارج از ایران این حرکت تند تر خواهد بود.

این عضو شورای راهبردی ستاد تحول بنیادی آموزش و پرورش با اشاره به این که روانشناسی بیانگر واقعیت ها است و آنچه وجود دارد را توصیف می کند، بیان داشت: قبول تفاوت های جنسیتی پیامد و نتیجه علم روانشناسی است.

وی با بیان این که هرچند هم دانش روانشناسی به حق تفاوت ها را بیان بکند، اظهار داشت: زنان هم می خواهند همانند مردان به تکامل و پیشرفت برسند و تفاوت موقعیت های اجتماعی موجب نا خرسندی زنانگی و در نهایت موجب ناسازگاری شده است و این ناخرسندی موجب مطالبه یکسانی مرد و زن شده است.

مدیر مسوول فصل نامه خانواده پژوهی با اشاره به این که خانمی که با تحصیل بالا به خانه برمی گردد و همان فعالیت های جنسیتی قبل از تحصیل را دارد بیشتر دچار ناخرسندی می شود، اظهار داشت: برای تربیت خانم ها و آقایان ناگزیریم از تفاوت ها عبور و به سراغ دین اسلام برویم و نگاه دینی را مورد توجه قرار دهیم؛ چراکه که دین غایت گر و هدفمند است.

وی با اشاره به این که پیدایش تفاوت های جنسیتی معطوف به غایتی است که خداوند از خلقت هستی مورد نظر دارد، ابراز داشت: تفکر دینی در بعد کلان با تفکر علمی و در جزء با نگرش روانشناسی تفاوت دارد، به این صورت که تفکر دینی غایت گر است و تفکر علمی غالبا به غایت توجه ندارد.

وی با بیان این که توحید و جلوه گری خداوند هدف آفرینش هستی است، گفت: انسان خلاق با پیدایش جوامع به تحقق آیات و توحید کمک می کند و برای تشکیل جوامع نیاز به تفاوت های جنسیتی است، بنابراین بر اساس این تفکر تفاوت جنسیتی به عنوان فرصت تحقق توحید و پیشرفت تلقی می شود.

نویسنده کتاب نظریه اسلامی تعلیم و تربیت با اشاره به این که برخی با این تفکر که روح زن و مرد هیچ تفاوتی ندارد، تفاوت های جنسیتی را فقط به جسم منحصر کرده اند، خاطرنشان کرد: با این نگرش احکام زنانه و مردانه دین و اخلاق به خوبی فهمیده نمی شود.

وی با بیان این که با توجه به نگرش فوق، عده ای جسم را هم در تکامل دخیل نمی دانند، بیان داشت: این تفکر خطرناک معنویت گریزی را به همراه خواهد داشت.

علم الهدی با اشاره به آیاتی از قرآن کریم گفت: در دوره برزخ و معاد تفاوت جنسیتی وجود دارد که نشان دهنده این است که این تفاوت ها فقط در جسم انسان منحصر نمی شود، بنابراین حوزه تفاوت ها وسیع تر از جسم است، البته این تفاوت ها را باید در راستای غایت الهی ببنیم.

وی با بیان این که زن و مرد بودن ملاک ارزش و بی ارزشی نیست و این تفاوت هیچ گونه برتری برای انسان نمی آورد، خاطرنشان کرد: توامندی ما در استفاده از فرصت های متفاوت برای رسیدن به غایت، ملاک ارزش است و این تفاوت ها موجب فرصت سازی برای تجلی توحید خواهد شد، این نوع نگاه در هیچ کس احساس ناخرسندی ایجاد نمی کند.

در ادامه همایش نوبت به ارائه مقالات رسید. ابتدای بخش ارائه مقاله؛ حجت الاسلام ناصر آقابابایی، کارشناس ارشد روانشناسی دانشگاه تهران، مقاله ای با موضوع جنسیت و معنویت ارایه کرد و اظهار داشت: تفاوت های جنسیتی از رایج ترین یافته های انسان شناختی اند که پژوهش ها، گرایش های دینی زنان را بالاتر ازمردان نشان داده اند، اما پرسش این است که آیا این تفاوت ها ناشی از بالاتر بودن توانایی های ذهنی مرتبط با معنویت است یا نه؟

وی با اشاره به اینکه پژوهش حاضر با هدف بررسی تفاوت جنسیتی در ابعاد مختلف دین داری و معنویت انجام شد، ابراز داشت: یافته های این مطالعه به این نتیجه انجامید که زنان در برخی ابعاد رفتاری معنویت و دین داری، و نه در سطح توانمندی های ذهنی مرتبط، نمره های بالاتری گزارش می کنند، گرچه همین تمایز هم ممکن است برای گروه هایی از جامعه، مانند طلاب صادق نباشد.

در ادامه دکتر علی عیسی زادگان، عضو هیت علمی دانشگاه ارومیه مقاله ای با عنوان جنسیت و شخصیت ارایه داد و گفت: عمده ترین موضوع روانشناسی شخصیت، تفاوت های فردی و یکی از جالب ترین بخش های آن مباحث مربوط به تفاوت های بین دو جنس مرد و زن است.

وی با اشاره به این که پرسش عمده در این باره آن است که چه تفاوتی بین دو جنس در شخصیت، یعنی شناخت، هیجان و رفتار وجود دارد، بیان داشت: هدف این مقاله بررسی مروری رابطه بین جنسیت و شخصیت از منظر روان شناسی است، بدین منظور، بر اساس یک مطالعه مروری، پنجاه و هشت مقاله پژوهشی فارسی و خارجی بین سال های دویست تا دو هزار و ده بررسی شد.

عضو هیأت علمی دانشگاه ارومیه بیان داشت: یافته های حاصل شده نشان می دهد که در ابعاد خاص شخصیتی، زنان بیشتر دارای کنترل بیرونی، عزت نفس پایین و کمال گراتر از مردان هستند.

وی با بیان این که از لحاظ بخشودگی، بین دو جنس تفاوت اندکی وجود دارد، گفت: در حوزه شناخت، مطالعات نشان می دهد زنان سرعت پردازش سریع تری دارند و مردان در حافظه فعال قوی تراند و همچنین پژوهش ها بیانگر آن است که از لحاظ کاربرد زبان روزمره، زنان در آخر جملات، سوال ها و قیود تاکیدی بیشتری به کار می برند.

این پژوهشگر در پایان خاطر نشان کرد: این تفاوت ها براساس دو طبقه از نظریه های زیست شناختی و اجتماعی تحلیل و تبیین شده است و به نظر می رسد وقت آن رسیده است که از این پس به جای تاکید بر تفاوت ها، درباره شباهت های بین دو جنس نیز بحث شود.

در ادامه؛ دکتر حجت حق گو، دکترای علوم اعصاب دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران با اشاره به این که تفاوت های ساختاری مغزی زن و مرد و تاثیر های شناختی آنها موضوع مقاله بنده است، گفت: تفاوت های متاثر از جنسیت در زنان و مردان، محدود و منحصر به ویژگی های ظاهری و فیزیکی آنها نیست، بلکه شامل دامنه ای وسیع از ویژگی هاست که تا نحوه نگرش به جهان و تفکر و تصور را در این دو جنس دربر می گیرد.

وی با اشاره به این که سازو کار این تفاوت ها را می توان در ریخت شناسی دستگاه های مغز و اعصاب آنها که با تکنیک های مدرن قابل شناسایی و تمییز است و برون داد و عملکرد این دستگاه ها که با کمک تکنیک های روان شناسانه و تحلیل رفتار، ممکن و میسور است، تشخیص داد، بیان داشت: نگرشی علمی به تفاوت های زن و مرد و انطباق این تفاوت ها و یافته های علمی با دیدگاه های دینی می تواند روشنگر نقش هایی باشد که این دو جنس می توانند در زندگی عهده دار باشند.

وی ادامه داد: نقش های هر کدام از این جنسیت ها در خانواده، جامعه، مسایل تربیتی، شغلی و ورزشی، منعکس کننده توانایی های ذاتی و فطری آنهاست که نادیده گرفتن این استعداد های ذاتی می تواند منجر به استفاده نابجا و بازده پایین، و در نهایت ناکامی و سرخوردگی در مراحل مختلف زندگی شود، از سوی دیگر، هرکدام از این دوجنس، در کنار توانایی ها، ریسک پذیری هایی دارند و در معرض خطرها و بیماری های خاصی هستند که وقوف بر این خطرها می تواند هشدار دهنده باشد و امکانات پیشگیرانه را به خدمت گیرد.

وی در پایان گفت: این مقاله به دنبال آن است که نتیجه تحقیقات علمی موید و اثبات کننده تفاوت های جنسیتی از ابعاد سلولی و مولکولی تا ابعاد روان شناختی و عملکردی را به طور مختصر بیان کند.

در ادامه این بخش، حجت الاسلام کاظم علی محمدی، روانشناس بالینی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در بخش ارایه مقاله بعد از ظهر، با اشاره به حضور فعال بانوان در جامعه و عرصه کار و تلاش گفت: نهاد خانواده با مسایل و چالش های مختلفی رو به رو شده است.

وی با بیان این که پژوهش توصیفی و فرا تحلیلی پیش رو در صدد است با نگاه دینی و روان شناختی و با رویکرد تحکیم خانواده، آسیب ها و پیامد های اشتغال زنان را بررسی کند، خاطرنشان کرد: نخست، دیدگاه کلی اسلام در زمینه اشتغال زنان را بیان کردیم و با اشاره به انگیزه ها و دستاوردهای اشتغال زنان، به بررسی کوتاه پیامدهای آن پرداخته ایم.

این کارشناس روان شناسی در پایان گفت: در این نوشتار بدون پیش داوری و با تکیه بر پژوهش های انجام شده و تجربه های بالینی، مسأله اشتغال زنان را تحلیل و در پایان نیز راهکار هایی برای پیشگیری یا کاهش آسیب های اشتغال زنان مطرح کرده ایم.

حجت الاسلام محمد کاویانی، به عنوان آخرین ارایه کننده مقاله با مقایسه سبک زندگی سه گروه از دانشجویان بر حسب جنسیت ابراز داشت: هدف از این پژوهش، بررسی سبک زندگی تجویزی دختران و پسزان از دیدگاه قرآن و سنجش عینی آن در بین دانشجویان است.

وی با طرح این سؤال که آیا سبک زندگی دختران و پسران از نظر قرآن باید متفاوت باشد و آیا در سبک زندگی عینی آنان تفاوت وجود دارد،خاطر نشان کرد: برای پاسخ به پرسش اول از روش تحلیل مفهومی و نظری آیات قران با توجه به شیوه جاری در حوزه های علمیه استفاده شده است و برای سنجش سبک زندگی عینی آزمودنی ها، ابزار آزمون سبک زندگی اسلامی به کار گرفته شده است.

این پژوهشگر در ادامه افزود: نمرات آزمودنی ها نیز برحسب جنس، از طریق واریانس چند متغیره (مانوا) تحلیل شده است که نتایج نشان می دهد براساس تفاوت ها و تشابه های جسمانی و روانی که بین دو جنس وجود دارد و از آنجا که این دو جنس باید در زندگی مشترک مکمل یکدیگر باشند، بخش هایی از سبک زندگی آنان قطعا باید متفاوت باشد.

وی با اشاره به این که بین نمرات سبک زندگی برحسب متغیر جنس، در بعضی از مولفه ها مثل زمان شناسی، سلامت و اخلاق، تفاوت معناداری وجود ندارد، خاطر نشان کرد: اما در مولفه های دیگر مثل امنیت، تفکر و علم، خانواده، مالی، باورها، عبادی و اجتماعی، تفاوت معناداری وجود دارد.

در ادامه برنامه های بعد از ظهر، میزگرد علمی با حضورحجت الاسلام زیبایی نژاد، رییس دفتر مطالعات و تحقیقات زنان، به عنوان دبیر علمی و دکتر سید محمد صادق مهدوی، عضو هیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی تهران، دکتر مسعود جان بزرگی، عضو هیت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، خانم علم الهدی، رییس پژوهشکده خانواده دانشگاه شهید بهشتی به عنوان کارشناس برگزار شد.

حجت الاسلام زیبایی نژاد، دبیر علمی همایش، با اشاره به این که مفهوم جنسیت در این بحث به معنای کل تمایزات بین مرد و زن است اعم از این که این تفاوت منشأ تکوینی یا اجتماعی داشته باشد، گفت: با توجه به حضور دانش پژوهان در جلسه سعی می کنیم مباحث میزگرد محوری برای تحقیق باشد.

وی در ادامه، این سوال را مطرح کرد که در حوزه تربیت و روانشناسی تربیت چه مسائل جنسیتی وجود دارد.

خانم علم الهدی با اشاره به این که ارایه یکسان مسائل تربیتی دختران و پسران چه از حیث مدیریتی و چه از حیث آموزشی موجب ضررهایی خواهد شد، ابراز داشت: تفاوت های جنسیتی موجب یکسری مزیت هایی شده است که توجه به این مزیت ها در برنامه ریزی ها و تربیت لازم است.

وی با بیان این آسیب که معمولا در الگو دهی بین دختران و پسران یک نمونه را معرفی می کنیم، بیان داشت: ارایه الگوی رشد متفاوت بین زنان و مردان می تواند یک محور تحقیق برای پژوهشگران باشد.

نویسنده کتاب نظریه اسلامی تعلیم و تربیت با اشاره به این که فلسفه تربیت و فلسفه علم ما اگر از اصالت ماهیت به اصالت وجودی حرکت کند، تصویر ما از تفاوت های جنسیتی تغییر خواهد کرد.

حجت الاسلام زیبایی نزاد این سوال را نیز مطرح کرد که توجه به جنسیت در نظام آموزشی لازم است یا این که به اعتقاد برخی برابری در نظام آموزشی معیار اصلی است؟

علم الهدی با بیان این که توجه به جنسیت مهم است، لکن نظام آموزشی باید پاسخ گویی مطالبات عمومی باشد، اظهار داشت: متاسفانه بیشتر جنسیت مردانه در آموزش و پرورش حاکم است، مانند نوع لباس های مدارس که با روحیه دختران تناسبی ندارد.

وی با اشاره به این که چگونگی توجه به جنسیت در نظام آموزشی بسیار دارای اهمیت است، گفت: این مساله باید مورد تحقیق قرار بگیرد، مثلا دختران که عاطفی هستند آیا در تربیت اسلامی فقط باید برخورد عاطفی با آنان صورت گیرد یا این که طرح مسایل عقلی و خشک هم لازم است؟

رییس دانشکده خانواده دانشگاه شهید بهشتی با بیان این که عاطفی بودن صرف، مانع کفّ نفس، خود انضباطی و مانع کنترل تخیل خواهد شد، بیان داشت: از تفاوت های جنسیتی باید عبور کرد، یعنی از این ظرفیت ها در رسیدن به اهداف استفاده کنیم و منظور تضعیف این جنسیت ها نیست.

حجت الاسلام زیبایی نژاد به عنوان دبیر علمی در ادامه از دکتر صادقی این سوال را مطرح کرد که در زمینه جامعه شناسی و روانشناسی چه مباحث جنسیتی وجود دارد؟

دکتر سید محمد صادق مهدوی، استاد نمونه وزارت علوم سال 79 با اشاره به این که نظام تربیتی هر جامعه ای به دنبال فردی حرف شنو و صالح است، اظهار داشت: در گذشته خانم ها را برای مادری و خانه داری و آقایان را برای جهان بیرون تربیت می کردند.

وی افزود: در عصر حاضر وضعیت نظام تربیتی نسبت به گذشته متفاوت شده است و آموزش و پرورش عمومی و تفکیک زن و مرد وجود ندارد.

نویسنده کتاب جامعه شناسی جنگ و ارتش اظهار داشت: برخی قایل هستند که رفتار انسان از طبیعت و ذات آن نشات می گیرد و در مقابل یک نگرشی وجود دارد که انسان را موجودی فرهنگی و اجتماعی می دانند و بر این اساس رفتار متفاوت انسان تابع تفاوت اختلافات فرهنگ و اجتماع است و طبیعت زن و مردی تاثیری در نفش رفتار انسان ندارد، اما در هردو نگرش یک غلوی صورت گرفته است.

وی با اشاره به این که در جامعه شناسی، نقش های اجتماعی بر تفاوت های جنسیتی تاکید دارد، اظهار داشت: عده ای در برخی از نقش ها سعی کرده اند که تفاوت های جنسیتی را از بین ببرند، ولی تحقیقات نشان می دهد که برخی از کارها مانند جنگ، با طبیعت زنانگی سازگاری ندارد.

حجت الاسلام زیبایی نژاد با این سوال که چه آسیب های اجتماعی در حوزه جنسیتی وجود دارد، میزگرد را ادامه داد.

خانم علم الهدی با اشاره به اختلاف و تبعیض و برتری جنسیت مردان در اجتماع موجب افزایش تفکر فمینیستی شده است، ابراز داشت: رفتار های برخی مسلمان نسبت به زنان و کم توجهی آنان به زنان موجب بدبینی به مباحث دینی مانند قصاص و دیه و دیگر مسائلی دینی شده است.

وی با بیان این که بانوان دغدغه معاش ندارند و فرصت علم آموزی بیشتری دارند، بیان داشت: اگر امکانات علمی و بسترهای لازم به صورت مساوی بین مردان و زنان ارایه شود، علم پویاتر خواهد شد.

مدیر مسوول فصل نامه خانواده پژوهی با انتقاد از این که زنان هنوز به عنوان قشر آسیب پذیر نگاه می شود، گفت: عوامل اجتماعی موثر است، لکن هر فرد با تفکر و عقلانیت می تواند در هویت خود نقش آفرینی کند.

وی با اشاره به ورود بیشتر دختران در فضای آموزشی و دانشگاه ها اظهار داشت: روحیه زنانه در فضای آموزشی ما حاکم شده و این موجب تسامح در پروژه ها و برخی کارها شده است.

این محقق و کارشناس خانواده، معاد گریزی و غایت گریزی را روح حاکم بر سکولاریسم دانست و گفت: در تفکر دینی به غایت و هدف و کمال انسانی توجه صورت می گیرد.

در ادامه؛ دکتر مهدوی با اشاره به تغییر نقش های اجتماعی گفت: نقش های اجتماعی در زمینه خواهران مانند مادری و حفظ کانون گرم خانواده در حال دگرگونی است و این نقش ها بجای ارزش دار بودن یک فعالیت بیهوده و بی ارزش شمرده می شود، این در حالی است که در غرب بیشتر کار خانم ها فروشندگی است و اشتغال را در حد غیر واقعی ارزش داده اند.

وی بی تفاوتی و دل زده شدن از مادری و تولد بچه، ایجاد بدبینی نسبت به مردان و کاهش رشد ازدواج را از پیامدهای تغییر ارزش ها برشمرد و افزود: در کشور، رشد تفکر فمینستی به صورت بی منطق در حال رشد است.

در ادامه، دکتر جان بزرگی با اشاره به این که متاسفانه دختران را بسیار آسیب پذیرتر می بینیم، اظهار داشت: انسجام خانواده تضعیف شده است و نقش پدری و مادری در خانواده به درستی انجام نمی شود، در حالی که صحیح بودن سیستم خانواده موجب آرامش افراد خواهد شد.

وی با بیان این که برخی از مجموعه ها بدون ایجاد فرهنگ صحیح، در ساعات شب، امکاناتی را رایگان در خدمت مردم قرار می دهند، بیان داشت: اینگونه فعالیت ها و برخی از فعالیت های اینترنتی موجب تضعیف خانواده شده است.

وی با بیان اینکه متاسفانه بسیاری از مردان حتی طلاب با روانشناسی زنان آشنایی ندارند، ابراز داشت: طبق آمار، چهل درصد طلاق ها به جهت عدم آگاهی پسران و زنان از روانشناسی جنسیتی آنان است./921/ز502/ر