کمال انسانی در سایه نقد و انتقاد محقق می‌شود
حجت‌الاسلام محمدرضا کرباسی، مدیر جامعه علمیه امیرالمؤمنین(ع) تهران در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا با بیان این‌که یکی از مسایل مهم در حوزه طلبگی بحث انتقاد است، به بررسی مقاله خود در نشریه «سخن جامعه» با عنوان «اصول نقد» پرداخت و گفت: کمال انسانی در سایه نقد و انتقاد محقق می‌شود.
وی هدف از تدوین این مقاله را ارایه هدف سازنده‌ای از بحث انتقاد عنوان کرد و با بیان این‌که شرط رسیدن به این هدف رعایت اصول و ضوابط صحیح در حوزه نقد است، افزود: مقدمه این مقاله به بحث ضرورت نقد که انسان دایماً به آن نیاز دارد، می‌پردازد.
مدیر مدرسه علمیه جامعه امیرالمؤمنین(ع) تهران یادآور شد: موضوع اصل بعدی این مقاله گستره نقد است که تلاش می‌کند موضوع‌هایی مفید و ثمربخش در فضای مناسب و با شرایط لازم ارایه دهد و در ادامه به بررسی اصول نقد، بحث نقد رفتار، گفتار و نوشتار با استناد به آیات قرآن و روایات بپردازد.
وی با بیان این‌که در بخش دوم این مقاله تصریح شده است که اصول نقد آری، اما تجسس هرگز، ابراز داشت: این مقاله متذکر می‌شود که به بهانه نقد نباید به تجسس در اعمال و زندگی خصوصی افراد پرداخته شود.
حجت‌الاسلام کرباسی افزود: نقد عمل شخص نه نقد خود شخص، دومین اصلی است که در این مقاله به آن اشاره می‌شود و سومین اصل آن است که اگر عملی از شخصی به صورت خصوصی سر زده است، به صورت خصوصی هم نقد شود، اما اگر نقد، گفتار یا نوشتاری است که علنی انجام شده، نقد آن هم علنی باشد.
وی با بیان این‌که چهارمین اصل ارایه شده در این مقاله توجه به نقد جوانان بیش از بزرگسالان است، گفت: جوانان آینده‌ساز جامعه هستند و در سایه این نقدها به رشد و کمال مقصود می‌رسند که البته باید توجه داشت، جوان زودرنج بوده و نقدی که انجام می‌شود، سبب رنجش آنان نشود.
مدیر مدرسه علمیه جامعه امیرالمؤمنین(ع) تهران پنجمین اصل را پایبندی عملی به نقدها عنوان و اظهار کرد: در این اصل با استناد به آیاتی از قرآن کریم تصریح شده است که خود شخص ناقد باید به نقد و گفته خود عمل کند و در نقد رفتار نیز مراحل امر به معروف و نهی از منکر که ابتدا انزجار قلبی، انکار و مخالفت زبانی و بد امر و نهی علمی است، رعایت شود.
وی اضافه کرد: در بخش نقد آثار هم بر این نکته تصریح شده است که یکی از اصول نقد خیرخواهی است؛ این‌که نیت ناقد باید خیر باشد و قصد قربت داشته و خیر نقد شونده را بخواهد، بی‌طرف بوده و پیش‌داوری نکند و البته تخصص و مهارت کافی را در موضوع مورد نقد داشته باشد.
حجت‌الاسلام کرباسی با بیان این‌که محقق باید در نقد خود از استدلال و برهان استفاده کند نه از مطالب احساسی و عاطفی که پشتوانه علمی ندارد، بر انتخاب شیوه مناسب برای نقد تأکید کرد و افزود: نقد باید سازنده و مؤثر باشد و به سوی کمال هدایت کند.
وی در پایان با اشاره به آخرین اصلی که در این مقاله مطرح شده است، آن را عدم تصری نقاط ضعف به کل مجموعه عنوان و ابراز کرد: اگر در یک مجموعه نوشتاری و گفتاری ضعفی مشاهده می‌شود، نقد را مختص همان بخش ضعف مطرح کرده و کل مجموعه زیر سؤال نبریم. /920/ت302/ع