نباید به هدفمندی یارانهها نگاه سیاسی داشت/ نقدینگی ناشی از معوقات بانکی شش نفر دوبرابر نقدینگی یارانهها است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، سعید جلیلی نامزد یازدهمین انتخابات ریاست جمهوری در نخستین مناظره انتخاباتی صداوسیما در پاسخ به این سؤال که گام دوم قانون هدفمندی را چگونه و با چه تدابیری اجرا می‌کنید، گفت: قانون هدفمندی یارانهها امروز یک قانون است و باید به خوبی اجرا شود.
این نامزد ریاست جمهوری یازدهم تصریح کرد: بنده از این فرصت استفاده می‌کنم و توضیحی را راجع به سوالاتی که مطرح شد از جمله این سوال بدهم؛ یکی از بحث‌هایی که ما داریم و در قانون هدفمندسازی یارانهها خود را نشان داد این است که برخی از موضوعاتی که الان مطرح می‌کنیم به هر حال در دولت‌های قبل هم مطرح بود.
وی بر همین اساس به حمایت از تولید، مبارزه با تورم و بحث‌هایی از این قبیل اشاره کرد که چرا موفق نشده‌‌اند و این سوال را مطرح کرد که درباره هدفمندی یارانهها تقریبا همه بر روی آن توافق داشتند اما چرا در اجرا دچار برخی مشکلات شد؟
جلیلی ادامه داد: برای هر نگاه و سیاست اقتصادی که می‌خواهیم دنبال کنیم اگر به ساختار اجرایی دولت و ساز و کاری که این موارد را باید انجام دهد نپردازیم، سیاست خوبی نیز در عمل محقق نخواهد شد و این از بحث‌های اساسی است که باید به آن توجه جدی شود و اولویت دولت بعدی شود.
این نامزد ریاست جمهوری یازدهم افزود: یعنی اگر دولت به یک قطار یا ماشین تشبیه شود هر سیاستی که بگوییم به این طرف یا آن طرف برو اما این قطار راه نرود و سرعت لازم را نداشته باشد بهترین قوانین و بحثها هم دچار مشکل خواهد شد، برای مثال در حمایت از تولید چرا ما الان مشکل داریم؟ که تقریبا مورد وفاق هم هست و کسی نیست که بگوید تولید نباید حمایت شود.
وی تصریح کرد: اما این ساختار این ظرفیت را ندارد نه اینکه همکاران در دولت این کار را نمی‌کنند بلکه ساز و کارها خوب تعریف نشده و مهمترین بحث برای اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها و سایر بحثها این است که اولا بتواند خود مانع نشود برای طرح‌های خوبی که می‌خواهد انجام شود و ثانیا تقویت کند تا ظرفیتی که می‌خواهد به کار گرفته شود به خوبی به کار گیرد.
جلیلی ادامه داد: در واقع ما اگر به این بحث اساسی بپردازیم و سیاست‌های مختلفی که داریم و قوانین خوبی در مبارزه با تورم داریم و ایجاد اشتغال و هدفمندی یارانهها اگر ساختار دولت متناسب با این تعریف نشود که اولویت اصلی دولت بعد باشد این موضوع باید صورت گیرد تا هدفمندی یارانهها به عنوان بحث اساسی دنبال شود اما در بحث هدفمندی فراموش نکنیم که یارانهها هدفمند شود و در یک جهت صحیح مدیریت شود.
اما نکاتی که سایر نامزدها هریک در طول نود ثانیه در پاسخ به جلیلی و یا در توضیح برنامه خودشان مطرح کردند به شرح ذیل است:
رضایی:
ـ طرح هدفمندی یارانهها همان طور که قانون تصویب کرده است باید انجام شود ولی در مرحله دوم اجرای طرح هدفمندی یارانهها باید هدفمندی مبتنی بر تولید باشد تا در مصرف و تقاضا اثر خود را در اقتصاد بگذارد، مرحله دوم هدفمندی یارانهها را به این صورت شکل خواهم داد و در اجرای آن باید رفتار دولت تغییر پیدا کند و باید در رفتار و ساختار دولت نوسازی صورت بگیرد و دولتی باید سرکار بیاید که ثروت ملی را افزایش دهد.
غرضی:
ـ بار اول نیست که ما یارانه می‌دهیم زمانی که من وزیر نفت بودم بنزین یک تومان بود و از امام اجازه گرفتیم و قیمت آن را 3 تومان کردیم و مابه‌التفاوت آن را به روستائیان دادیم.
ـ بایستی یارانهها و هدفمندی آن را درست انجام دهیم زیرا یارانهها بجای اینکه قدرت سیاسی را افزایش دهد، آن را با آسیب روبرو می‌کند، دلیل آن این است که کارشناسی درست در این باره نشده و گرفتاری زیاد شده است.
ـ همه فکر می‌کنند که اگر برویم به دنبال یارانه دادن باز هم گرفتاری زیاد می‌شود. بحث اینکه پول، شبه پول چگونه به کشور تزریق شود که سطح زندگی ارتقاء پیدا کند یک بحث کارشناسی است، وقتی که بدون این مواضع وارد میدان می‌شویم و خدای ناکرده با استفاده از یارانه می‌خواهیم کارهای سیاسی انجام دهیم نتیجه‌ای جز این نخواهیم داشت.
قالیباف:
ـ هدفمندی یارانهها را طبق قانون ادامه می‌دهیم البته یارانه تولید که در قانون پیش‌بینی شده در بخش کشاورزی به عنوان یارانه سبز و همچنین در حوزه صنعت ادامه خواهیم داد.
ـ حتما برای دهک‌های پایین سیاست‌های جبرانی اتخاذ شود، قدرت خرید مردم باید بالا رود و امروز چون قدرت خرید مردم بالا رفته خاصیت پول نیز نسبت به قبل از هدفمندی یارانهها نیز تقلیل یافته است پس ما باید کالاهای اساسی خانواده‌ها را تضمین کنیم.
ـ مسکن دغدغه بیش از 80 درصد خانواده‌ها را به خود اختصاص داده است بنابراین کالاهای اساسی و مسکن جزء اولویت‌های ما قرار دارد.
ـ در یارانهها قیمت‌ها را واقعی نکرده‌ایم، زمانی که بنزین 100 تومان بود قیمت واقعی 700 تومان بود و امروز که بنزین 700 تومان است قیمت واقعی 2800 تومان شده است که در واقع این ضعف هم باقی است.
ـ کیفیت از جمله مواردی است که از مردم ضایع شده است چرا باید مردم اتوی پرمصرف در خانه خود داشته باشند بنابراین باید کیفیت را نیز دولت بالا ببرد که مصرف‌ها را کاهش دهد.
حدادعادل:
ـ اگر مراد از اجرای مرحله دوم هدفمندسازی یارانهها این باشد که ما یارانه نقدی پرداختی 45 هزار تومانی به مردم را به 100 هزار تومان افزایش دهیم و 5 برابر کنیم، فکر نمی‌کنم این موضوع دردی از مردم درمان کند، باید از خودمان بپرسیم ما این پول را از کجا می‌خواهیم بیاوریم؟ باید حامل‌های انرژی را گران کنیم، این امر خودش منشأ تورم می‌شود و ممکن است ما حتی 5 برابر پول فعلی را به مردم بدهیم اما چندین برابر یا 8 برابر آن را در اثر تورم از مردم مجددا بگیریم.
ـ ما باید ببینیم در مرحله اول چه اشکالاتی وجود داشته، آنها را برطرف کنیم، قرار بود دولت یارانه را به تناسب درآمدها میان دهک‌ها توزیع کند، این کار انجام نشد و ناقص انجام شد.
ـ نباید دهک‌های بالاتر به اندازه فقرا یارانه نقدی دریافت کنند، این موضوع باید اصلاح شود،
ـ آن مبلغی که قانون مقرر کرده بود، مبنی بر اینکه باید 30 درصد از درآمدهای حاصل از افزایش نرخ حامل‌های انرژی صرف تولید شود، این اتفاق نیفتاد و این 30 درصد اختصاص نیافت.
ـ قانون هدفمندی یارانهها، اگر در همان مرحله اول درست اجرا شود، شاید نیازی به اینکه وعده اجرای مرحله دوم و سوم و الی آخر را بدهیم، نداشته باشیم.
عارف:
ـ موضوع یارانهها در تمام دولت‌های بعد از انقلاب به نوعی مطرح بود که در نهایت در دولت نهم و دهم به صورت ناقص اجرا شد.
ـ منابع آزاد شده باید صرف کاهش فاصله فقرا و اغنیا می‌شد و یک رفاه اجتماعی را برای همه تامین کند اما به خاطر عملکردی که با آن روبرو هستیم صورت نگرفت.
ـ به نظر می‌رسد ما باید ابتدا فاز اول را به صورت کامل اجرا کنیم و سهم تولید را که پرداخت نشده بدهیم و توجه بیشتری به اقشار آسیب‌پذیر داشته باشیم.
روحانی:
ـ در واقع یارانهها هدفمند نشد، هدفمندی یارانهها برای این بود که عدالت به وجود بیاید و سلامت لازم به تولید بدهد و ضمن پرداخت به مردم قدرت خریدشان را افزایش بدهد که این طور نبود.
ـ ما 45 هزار تومان را به مردم دادیم و بیشتر از آن از جیب مردم برداشت شده است. البته چون مردم روی این 45 هزار تومان حساب کردند این مرحله باید ادامه پیدا کند.
ـ رویکرد اصلی دولت این باید باشد که جلوی تورم را بگیرد و یارانه افرادی که دارای حقوق ثابت هستند باید تقویت شود.
ـ پیشنهاد دولت بنده این است که یارانه کالایی نیز به یارانه موجود اضافه شود تا مردم حداقل نسبت به تامین کالاهای اساسی‌شان دغدغه‌ای نداشته باشند.
ولایتی:
ـ بدترین کار این است که طرحی خوب اجرا نشود ولو اینکه آن طرح خوب طراحی شده باشد.
ـ قانون هدفمند کردن یارانهها باید اجرا شود و این قانون مصوب مجلس است اما وقتی 40 هزار تومان یارانه پرداخت می‌شود ما باید بخش تولید را هم تقویت کنیم نه اینکه تولید رها شود.
ـ باید به اندازه‌ای که به یارانه توجه می‌کنیم به تولید نیز توجه داشته باشیم.
ـ نباید اینطور باشد که ما به مردم یارانه بدهیم و از آنها یارانه بگیریم وقتی نقدینگی داخل جامعه بالا باشد، تورم بالا می‌رود و در حقیقت یارانه‌ای که به مردم داده‌ایم را باید از آنها پس بگیریم.
سعید جلیلی در جمع‌بندی سخنانش در بحث هدفمندی یارانهها اظهار داشت: ما الان فقط 70 هزار میلیارد تومان در کشور معوقات بانکی داریم.
وی افزود: اگر در ماه 2800 میلیارد تومان به کل 70 میلیون جمعیت ایرانی یارانه می‌دهیم اما فقط 6 نفر حدود 5 هزار میلیارد تومان معوقه بانکی دارند که این در جامعه نقدینگی ایجاد کرده که در ساختار غلط موجود جمع نشده است.
جلیلی اضافه کرد: چطور می‌گوییم در یک بخش نقدینگی اضافه شده و تورم افزایش یافته است اما نقدینگی مشابه زیادی که جمع نشده و حتی تزریق شده نمی‌بینیم و برای اصلاح این ساختار اقتصادی غلط تلاش نمی‌کنیم.
این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: هدفمندی یارانهها با یک منطق اقتصادی صحیح اجرا شده و امروز قانون شده و نباید به آن نگاه سیاسی داشت.
وی افزود: ممکن است از برخی فراز و فرودهای سیاسی بخواهند استفاده کنند اما به نظر من این کار باید با قدرت ادامه یابد و به خصوص مرحله دوم آن ظرفیت خوبی است که یکی از طرح‌های نظام در جهت تحقق عدالت بود.
جلیلی ادامه داد: قبلاً این گونه بود که ما کالا را ارزان‌تر می‌دادیم و کسی که بیشتر مصرف می‌کرد بیشتر یارانه می‌گرفت اما هدفمندی این حالت را عادلانه کرد و اجازه نداد که هر کس مصرف بیشتری دارد یارانه بیشتر بگیرد.
وی تصریح کرد: هدفمندی منطق درستی داشت اما به نظرم باید درست و به طور کامل اجرا شود یعنی باید از تولید به ویژه در حوزه صنعت و کشاورزی نیز حمایت شود.
این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تأکید کرد: اگر بتوانیم ساختار اقتصادی کشور و سازوکارهای و فرهنگ حاکم بر آن را متناسب با ساز و کارهای مورد انتظار گفتمان انقلاب اسلامی کنیم پاسخگو خواهد بود./959/پ202/ص