13آبان یکی از بهترین روزهای تاریخ اسلام است

به گزارش خبرگزاری رسا، حضرت آیتالله عبدالله جوادی آملی روز پنج شنبه در درس اخلاق که با حضور دانشآموزان، دانشجویان و طلاب حوزههای علمیه از استانهای مختلف برگزار شد، ضمن گرامیداشت یوم الله 13 آبان اظهار داشت: در روز 13 آبان امام عظیم الشان تبعید شدهاند که این مسئله آثار فراوانی در فضای حوزوی و دانشگاهی داشته است.

وی افزود: بسیاری از دانشآموزان و دانشجویان به مناسبت این روز شربت شهادت نوشیدند و تسخیر لانه جاسوسی نیز در روز 13 آبان صورت گرفته است.

استاد برجسته حوزه علمیه روز 13 آبان را از نظر تاریخ اسلام روز پربرکتی دانست و اظهار داشت: از ذات اقدس اله مسئلت داریم که همه کسانی که در راه انقلاب تلاش و کوشش کردهاند، سعی آنها را مشکور بداند؛ آنهایی که شهید شدهاند با شهدای صدر اسلام محشور شوند؛ کسانی که در این راستا خدمت کردهاند و یا اکنون خدمت میکنند، اجرشان با ذات اقدس اله بوده و پایان امور همه هم با خیر و سعادت همراه باشد.

حضرت آیتالله جوادی آملی در بخش دیگری از سخنان خود اخلاق را یک امر مشترک جهانی دانست و تاکید کرد: هر انسانی اگر بخواهد سعادتمند باشد و هر جامعه بخواهد متمدن باشد باید اخلاق الهی را در خود فراهم کند.

وی اضافه کرد: انسانها چون با هم زندگی میکنند، باید اخلاق، عقاید، اوصاف و تعهدات مشترکی داشته باشند، زیرا ممکن نیست انسانی زندگی مشترک داشته باشد ولی اخلاق مشترک نداشته باشد.

مدرس خارج حوزه علمیه قم با یادآوری این نکته که اخلاق، تعهدات را عملی میکند و آنچه که حقوق یکدیگر را ادا میکند ضمانت اخلاقی است، تصریح کرد: چون جوامع اشتراکات فراوانی دارند و بدون اخلاق زندگی میسر نیست، و اخلاق مشترک بین همه است، این اخلاق مشترک باید مبانی مشترکی هم داشته باشد، زیرا مواد اخلاقی را از موازین اخلاقی استنباط میکنند.

وی استقلال، آزادی، عدالت، رعایت امانت و وفای به عهد را از نمونههای موازین اخلاقی برشمرد و اظهار داشت: به استناد این مبانی، فروعات و مبانی اخلاقی استنباط میشود.

حضرت آیتالله جوادی آملی تاکید کرد: در اینکه موارد اشاره شده جزو مبانی اخلاقی است، شکی نیست و همه انسانها این مبانی را میپذیرند اما اینکه این مبانی از کجا گرفته میشود محل اختلاف است.

این مدرس برجسته حوزه علمیه قم به دیدگاههای این تعارضات اشاره کرد و گفت: متدینان عالم معتقدند عدل «وضع کل شیء فی موضعه» است اما در اینکه جای اشخاص و اموال و اشیاء و قراردادها و حقوق را چه کسی باید مشخص کند محل اختلاف است. ما میگوییم منابع ما قرآن و عترت است، یعنی او که جهان و انسانها را آفرید و پیوند بین این دو را برقرار کند باید بداند عدل چیست و هر کسی در جای خودش قرار دارد، اما آنها میگویند باید این مبانی را از فرهنگ و عادات مردم گرفت.

وی خاطرنشان کرد: آنها خیال میکنند زن و مرد در همه امور یکسان هستند اما ما میگوییم عدل لازم است نه مساوات و موازات.

حضرت آیتالله جوادی آملی در بخش دیگری از سخنان خود به تشریح خطبه 239 امیرالمومنین علیه السلام در نهجالبلاغه پرداخت و اظهار داشت: حضرت امیرالمومنین علیه السلام در این بیان نورانی درباره اهل بیت علیهم السلام فرمودند: (هم عیش العلم، و موت الجهل یخبرکم حلمهم عن علمهم)؛ خاندان عصمت و طهارت باعث حیات علم هستند و به وسیله آنها علم زنده میشود و جهل میمیرد.

وی تصریح کرد: بر اساس فرمایشات امیرالمومنین علیه السلام، رفتار اهل بیت علیهم السلام حلیمانه است و حلم آنها نشان میدهد که خیلی عالم هستند و میدانند که نباید زود عصبانی شوند و اگر عصبانی شوند اثر مثبت از بین میرود.

این استاد برجسته حوزه علمیه قم در تشریح این جمله حضرت امیرالمومنین علیه السلام که فرمودند (و ظاهرهم عن باطنهم، و صمتهم عن حکم منطقهم. لا یخالفون الحق و لا یختلفون فیه و هم دعائم الاسلام، و ولائج الاعتصام) اظهار داشت: ساکت بودن اهل بیت از حکمت داشتن آنها باخبر است، آنها پرحرف نیستند، هم خوب حرف میزنند و هم حرف خوب میزنند و سئوال کردن و جواب دادن آنها عالمانه است.

این مفسر قرآن کریم با بیان اینکه اهل بیت (ع) نه مخالفند و نه اختلاف دارند، به تشریح این دو مقوله پرداخت و افزود: فرق مخالف و اختلاف این است که مخالف گاهی وجود دارد و گاهی وجود ندارد اما اختلاف همیشه هست.

حضرت آیت الله جوادی آملی با بیان اینکه مردان الهی درباره صراط مستقیم نه تخلف دارند و نه اختلاف، ادامه داد: اینها نه تنها ستونهای دین هستند، بلکه پناهگاه هم دارند.

وی در ادامه تفسیر این خطبه نورانی امیرالمومنین علیه السلام اظهار داشت: حضرت امیر در این خطبه فرمودند: (بهم عاد الحق الی نصابه ، وانزاح الباطل عن مقامه)؛ به وسیله آنها حق به نصاب خود رسید و زبان باطل از آنجایی که نمو میکند کنده میشود.

حضرت آیتالله جوادی آملی با این جمله حضرت امیرالمومنین علیه السلام که فرموده بودند (وانقطع لسانه عن منبته عقلوا الدین عقل و عایه و رعایه، لا عقل سماع وروایه فان رواه العلم کثیر، و رعاته قلیل) اشاره کرد و گفت: اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام دین را با دو ویژگی تعقل کردند؛ آن بزرگواران هم ظرف دانش بودند و هم رعایتکننده دانش.

وی تصریح کرد: علم از یک گوش برخی افراد وارد میشود و از گوش دیگر بیرون میرود، این افراد ظرف علم نیستند اما اهل بیت علیهم السلام علاوه بر اینکه ظرف علم هستند بلکه در برابر علوم عمل میکنند، نه اینکه مثل برخی افراد فقط گوش دهند و یا برای دیگران نقل کنند.

حضرت آیتالله جوادی آملی تاکید کرد: بسیاری از افراد که در حوزه و دانشگاه درس میخوانند، میخواهند مطلبی را بشنوند و یادداشت کنند که در کجا این مطالب را بنویسند و یا برای کسانی بازگو کنند.

استاد برجسته حوزه به جایگاه والای علمای دین اشاره کرد و گفت: خیلی از افراد کم حرف هستند ولی سنت و روش و منش آنها جامعه را زنده میکند.

پذیرش حق سرمایه بزرگ بشر است

وی پذیرش حق را سرمایه بزرگ بشر دانست که از سوی خداوند متعال در فطرت آنها قرار داده شده است و در همین رابطه اظهار داشت: مردم شیفته حق هستند و هر کجا که حق را دیدند میپذیرند. بشر وقتی فهمید که شخصی درست حرف میزند و خودش هم عمل میکند، حرفش را میپذیرد.

حضرت آیتالله جوادی آملی در تفسیر بیشتر خطبه 239 نهج البلاغه به فرمایشات پیامبر اکرم صلوات الله علیه اشاره کرد و افزود: رسول خدا فرمودند (انا مدینه العلم و علیٌ بابها)؛ یعنی من شهر علم هستم و علی علیه السلام در این شهر.

وی تاکید کرد: علومی که در حوزه و دانشگاه تدریس میشود مفاهیم ذهنی است و کسی این علوم را «شهر» نمیداند اما اگر این علوم از ذهنیات بیرون آمد و عملی شد، آن وقت «شهر» میشود.

این استاد برجسته حوزه علمیه قم منظور پیامبر اکرم صلوات الله علیه از اینکه امام علی علیه السلام را در شهر علم دانست را مربوط به ولایت و امامت آن حضرت عنوان کرد و یادآور شد: ولایت و امامت باب علم است که در وجود مبارک امام علی علیه السلام و 13 معصوم دیگر وجود داشته است. این علم جامعه را زنده میکند و وقتی جامعه زنده شد «عیش العلم» است و جهل از آن جامعه رخت بر میبندد.

استاد برجسته حوزه اظهار داشت: علم و حیات علمی جامعه به وسیله ائمه اطهار علیهم السلام است، به خاطر اینکه این بزرگواران حجت الهی هستند و حق را از زبان مردم نگرفتهاند.

وی افزود: مرحوم کلینی از وجود مبارک امام حسن مجتبی علیه السلام نقل میکند که آن حضرت فرمود: دو کار را انجام دهید، یکی اینکه عالم شوید و راه خودتان را مشخص کنید و دیگری اینکه چراغ هدایت باشید تا دیگران را راهنمایی کنید.

حضرت آیتالله جوادی آملی تاکید کرد: جانتان را ظرف دانش قرار دهید و لبریز کنید و آن وقت نگویید که ظرف آن پر شده است، چرا که خود علم ظرف جانتان را توسعه میدهد. /904/د101/ج