بودجه انضباطی و بدون کسری، تورم را کمرمق میکند
به گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، مسعود پزشکیان، رئیسجمهور، در نشست امروز مجلس شورای اسلامی و در دفاع از کلیات لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ گفت: سال جاری از نظر تدوین بودجه با سالهای گذشته تفاوت جدی داشت. ما با عظیمترین خشکسالی نیمقرن اخیر روبهرو شدیم، قیمت نفت در بازارهای جهانی به شدت کاهش یافت، منابع حاصل از صادرات نفت کاهش پیدا کرد و دشمنان تحریمهای خود را افزایش دادند تا هزینههای بیشتری را بر اقتصاد کشور تحمیل کنند.
پزشکیان گفت: در سال جاری جنگی بزرگ با شرورترین رژیم و استکبار جهانی به ما تحمیل شد، اما با لطف الهی، انسجام و همراهی مردم، ایثار نظامیان، وفاق عمومی و رهبری داهیانه مقام معظم رهبری، کشور توانست همه این بحرانها و طوفانهای مکرر را پشت سر بگذارد.
وی افزود: قانون بودجه سال آینده تفاوتهای جدی با سالهای گذشته دارد؛ ماده ۱۸۲ آییننامه داخلی مجلس اصلاح شده، بودجه یکمرحلهای شده و قانون الحاق سه که به تصویب نمایندگان رسید، الزامات جدیدی برای تدوین بودجه تعیین کرده است. بر اساس این تغییرات، بودجه بدون احکام و تبصرهها به مجلس تقدیم میشود، زمان ارائه لایحه بودجه تغییر یافته، واحد پولی کشور اصلاح شده و چهار صفر از آن حذف شده است و لایحه بودجه نیز بر همین اساس تنظیم شده است.
رئیسجمهور با بیان اینکه همه این عوامل دشواری تنظیم بودجه سال آینده را نسبت به سالهای گذشته افزایش داده است، اظهار داشت: دولت تلاش کرده لایحه بودجه را با تمام مقتضیات قانونی جدید منطبق کند و آن را دقیقاً در موعد مقرر تدوین و به مجلس ارائه دهد تا در امور جاری کشور وقفهای ایجاد نشود.
وی افزود: امیدوارم نمایندگان با در نظر گرفتن این حساسیتها، با تصویب بهموقع قانون بودجه، به پیشبرد امور کشور با نظم و قانون کمک کنند.
پزشکیان افزود: این لایحه در حالی به مجلس ارائه شده است که دولت تلاش کرده بر اساس شرایط کشور، اولویتهای مهم را در آن مدنظر قرار دهد.
تلاش دولت برای نداشتن کسری بودجه در سال آینده
وی با بیان اینکه، تورم در کشور ناشی از کسری بودجه دولت و بینظمی بانکها است، گفت: دولت در کنار تلاش برای نظمدهی به بانکها در این لایحه تلاش کرد در سال آینده کسری بودجه نداشته باشد.
رئیسجمهور ادامه داد: بهرغم تورم بالا، دولت تنها ۲ درصد بودجه خود را افزایش داده است. در این راستا، بسیاری از هزینههای دستگاهها کاهش یافته و ردیفهای اعتباری غیرضروری حذف شدهاند. از این پس بودجه فقط بر اساس بودجهریزی عملیاتی به دستگاهها اختصاص مییابد و هر دستگاه باید مشخص کند چه خدمتی به دولت ارائه میدهد تا بودجه دریافت کند.
پزشکیان با تاکید بر اینکه بودجه انضباطی و بدون کسری دولت آتش تورم را کمرمق میکند و گرانیها را تا حدی کنترل میکند، تصریح کرد: دولت سعی کرد در این کار بیشترین فشار را بر خود وارد کند تا آسیب آحاد مردم به حداقل برسد.
وی بیان کرد: دولت تلاش دارد بودجه بدون کسری داشته باشد و این انتظار را از نمایندگان دارد کمک کنند که درآمدهای موهوم و هزینههای مختوم به بودجه اضافه نشود.
عدالت در اولویت بودجه است
رئیسجمهور توجه به عدالت را بهعنوان اولویت بعدی دولت در لایحه بودجه معرفی کرد و اظهار داشت: متعهد هستم در مسیر عدالت تلاش کنم. دولت با افزایش تنها ۲ درصدی بودجه سال آینده، حقوق کارکنان را ۲۰ درصد افزایش داده است، هرچند این رقم با تورم تناسب ندارد، اما تلاش شده با افزایش معافیتهای مالیاتی بخشی از آن جبران شود. بهگونهای که کسانی که تا ۴۰ میلیون تومان حقوق میگیرند از مالیات معاف هستند و حقوقبگیران بین ۴۰ تا ۹۳ میلیون تومان تنها ۱۰ درصد مالیات پرداخت میکنند. بدین ترتیب بخش قابلتوجهی از فشار تورم از این طریق کاهش یافته است.
پزشکیان ادامه داد: برای بازنشستگان نیز قسمت سوم متناسبسازی در سال آینده اجرا میشود که با احتساب متناسبسازی، میانگین رشد حقوق بازنشستگان به ۳۶ درصد خواهد رسید.
وی بیان کرد: در سال جاری مجبور شدیم حدود ۶ میلیارد دلار برای واردات بنزین هزینه کنیم. آیا این تصمیم عاقلانه است؟ چرا در شرایطی که مردم با مشکلات معیشتی روبهرو هستند، این کار انجام شود؟ چرا مصرف را کاهش یا بهینه نکنیم و این منابع را مستقیم به مردم بدهیم؟ هماکنون ۲۹۰ همت یارانه نان پرداخت میکنیم، اما بررسیها نشان میدهد نان با قیمت بالا به دست مردم میرسد؛ چرا همین مبلغ را مستقیم به مردم ندهیم؟
پزشکیان در ادامه گفت: در بودجه سال آینده حدود ٨ میلیارد دلار ارز ترجیحی صرف تأمین کالاهای اساسی میشود، اما وقتی به بازار میرویم میبینیم قیمت کالاهایی که به دست مردم میرسد با ارز آزاد یکی هستند؛ چرا باید این روش را ادامه دهیم، آیا بهتر نیست این مبلغ را به خود مردم بدهیم.
اجرایی شدن طرح کالابرگ الکترونیکی
رئیسجمهور با تأکید بر اینکه مهمترین موضوع برای من معیشت مردم است اظهار داشت: ازآنجاکه نوسانات قیمت ارز و افزایش تورم باعث افزایش بار گرانی روی دوش مردم خواهد شد، دولت در هر صورت طرح کالابرگ الکترونیکی را اجرایی خواهد کرد بهطوری که بتواند قیمت کالاهای مصرفی را برای اقشار مختلف ثابت نگه دارد هر مقدار قیمت این اقلام افزایش یابد دولت مابهالتفاوت آن را و یا خود کالا را با همان قیمت پرداخت خواهد کرد تا تکانههای ارزی بر معیشت مردم اثر نامطلوب نگذارد و سفره مردم کوچکتر نشود.
پزشکیان افزود: در کنار این اقدامات دولت برای ایجاد عدالت پیشبینی کرده است معادل ۱۷۰ همت از محل مالیات بر ارزشافزوده را صرف معیشت مردم کند تا کمی از بار فشار گرانی را از دوش مردم بردارد.
وی ادامه داد: ممکن است این سؤال مطرح شود که دریافت مالیات بر ارزشافزوده و بازتوزیع آن، کمکی به بهبود معیشت مردم نخواهد کرد؛ بااینحال باید توجه داشت که مطابق ماده ۹ قانون مالیات بر ارزشافزوده، بسیاری از خوراک مصرفی مردم از جمله برنج، گوشت، مرغ، روغن، لبنیات و سایر کالاهای ضروری از پرداخت این مالیات معاف هستند.
رئیس قوه مجریه بیان کرد: از سوی دیگر، تعدادی دهکهای بالا مصارف زیادی دارند که دریافت ٢ درصد از مصارف آنان و کمک به اقشار ضعیف میتواند موجب بسط عدالت شود، اساساً مالیات مهمترین ابزار دولت برای تحقق عدالت در جامعه است و دولت تلاش کرده است از این ابزار، برای بسط عدالت مالیاتی استفاده کند.
وی تأکید کرد: دولت برای افزایش پرداخت کارکنانی که از بودجههای استانی حقوق دریافت میکنند، منابعی را پیشبینی کرده است تا فاصله دریافتی میان استانها و مرکز کشور کاهش یابد.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه در بودجه سال آینده اعتبارات کمیته امداد خمینی ۳۳ درصد رشد خواهد کرد و حمایت از بهزیستی ۳۹ درصد افزایش می یابد، افزود: برای مادرانی که سال آینده فرزند به دنیا می آورند هر ماه ٢ میلیون تومان به حساب مادر واریز می شود، بودجه حمایت از تغذیه کودکانی که زیر خط فقر هستند ۴۶ درصد افزایش می یابد. بودجه کودکانی که باید تحت پوشش تحصیلی قرار گیرند خصوصا در سیستان و بلوچستان و استان های محروم ۵۰ درصد افزایش می یابد، بودجه تامین شیر برای دانش آموزان مدارس ۷۷ درصد افزایش می یابد، بودجه ایاب و ذهاب دانش آموزان به خصوص در مناطق محروم ۴۸ درصد افزایش خواهد یافت و بودجه بخش بهداشت و درمان نیز ۴۶ درصد افزایش می یابد.
وی با بیان اینکه در راستای حمایت از توسعه کشور، دولت از محل بودجه عمومی مبلغ ۶۰۰ همت برای اجرای طرحهای عمرانی پیشبینی کرده است،گفت: این رقم معادل بودجه سال جاری است، اما با بهرهگیری از ابتکارات جدید تلاش شده است که منابع عمرانی و توسعهای کشور بهطور جدی افزایش یابد که اهم آن به شرح زیر است:
پزشکیان با بیان اینکه در روشهای قبلی مولدسازی، دستگاهها انگیزه کافی برای واگذاری اموال مازاد خود نداشتند،گفت: در لایحه بودجه سال آینده، به دستگاه ها اجازه داده شده تا مبلغ ۱۳۰ همت به تفکیک دستگاهها و در قالب جدول مشخص بتوانند اموال مازاد خود را صرف تهاتر برای اتمام طرح های نیمه تمام اولویت دار کنند مثلا وزارت علوم می تواند از محل اموال مازاد، تمام خوابگاه های خود را تکمیل کند یا وزارت بهداشت بسیاری از بیمارستان های خود را با اولویت به اتمام برساند.
اختصاص ١۶٠ همت برای طرحهای عمرانی
رئیس جمهور گفت: در سالهای گذشته، بخش عمده درآمدهای اختصاصی دستگاهها صرف هزینههای جاری میشد، اما در بودجه سال آینده مبلغ ۱۶۰ همت از این درآمدها بهطور اختصاصی برای اجرای طرحهای عمرانی و تکمیل پروژههای نیمهتمام پیشبینی شده است.
وی تصریح کرد: دولت برای نخستینبار در بودجه سال آینده مبلغ ۲۵ همت به طور مستقل برای تأمین قیر اختصاص داده است، بر اساس تأکیدات مقام معظم رهبری، دولت مبلغ ۲٫۱ میلیارد دلار از محل صادرات نفت را به اتمام طرحهای ریلی و کریدورهای ترانزیتی کشور اختصاص داده است تا پروژههای جادهای، ریلی و حملونقل شهری هرچه سریعتر به نتیجه برسند.
پزشکیان ادامه داد: اتصال مسیر چابهار–زاهدان– سرخس و همچنین تکمیل محور اروند تا چابهار از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است. تکمیل سریع کریدورهای ترانزیتی و تقویت ارتباط با کشورهای همسایه، زمینهساز توسعه تجارت و افزایش تبادلات اقتصادی خواهد بود و در مجموع، با احتساب این ابتکارات و پیشبینیها در کنار منابع بودجه عمومی، بودجه عمرانی کشور بیش از ۸۰ درصد رشد خواهد داشت.
وی گفت: برای افزایش تولید، تأمین انرژی پایدار نقش کلیدی دارد، بخش قابلتوجهی از تمرکز دولت بر اجرای پروژههای بالادستی نفت و گاز است تا با جمعآوری گازهای مشعل و افزایش تولید نفت و گاز، انرژی موردنیاز بخش تولید تأمین شود. هدف از این اقدامات آن است که صنایع کشور در زمستان با قطعی گاز و در تابستان با قطعی برق مواجه نشوند و روند تولید بهصورت پایدار ادامه یابد.
پزشکیان تاکید کرد: در بودجه عمومی و نیز در بودجه شرکتهای نفتی و گازی، چگونگی حمایت از این بخشها و همچنین تأمین منابع ارزی مورد نیاز حوزه نفت، گاز و جمعآوری گازهای مشعل بهطور ویژه مورد توجه قرار گرفته است.
شتاب بیشتر به سمت توسعه تولید انرژیهای خورشیدی
وی گفت: در عین حال، در سال آینده با شتابی بیشتر از امسال به سمت توسعه تولید انرژیهای خورشیدی حرکت خواهیم کرد تا نگرانیهای مرتبط با تأمین انرژی برای مردم و واحدهای تولیدی بهطور کامل برطرف شود.
رئیس جمهور ادامه داد: همچنین تأسیس معاونت رئیسجمهور و سازمان بهینهسازی مصرف انرژی، گامی مهم در جهت کاهش و بهینهسازی مصرف سوخت خواهد بود تا از این طریق، منابع صرفهجوییشده به بخش تولید اختصاص یابد.
پزشکیان در ادامه به موضوع شفافیت در لایحه بودجه اشاره کرد و گفت: دولت با تأکید بر انضباط بودجهای، تلاش کرده است منابع و درآمدهای خود را شفافسازی کند؛ بهگونهای که درآمدهای غیرواقعی و واهی ناشی از صادرات نفت، مولدسازی یا خصوصیسازی در لایحه بودجه پیش بینی نشود و از این مسیر کسری بودجه ایجاد نگردد.
وی تصریح کرد: در همین راستا، دولت برخی موضوعات مهم از جمله یارانه نان با ارز ترجیحی که حدود ۲۹۰ همت است و میزان واردات بنزین را در قالب ردیفهای جمعی–خرجی محاسبه و به مجلس ارائه کرده است تا در صورت موافقت نمایندگان، این یارانهها مستقیماً به حلقه پایانی یعنی مردم منتقل شود.
پزشکیان ادامه داد: دولت با جدیت و با اطمینان از پشتوانه مجلس، این طرح ها را اجرایی می کند و یارانه را مستقیم به مردم می دهد، با منابعی که آزاد خواهد شد می توان به خانوارها ماهیانه چندین میلیون تومان یارانه داد و نگرانی ناشی از معیشت مردم را رفع و دست واسطه ها را از معیشت مردم کوتاه شود.
رئیس جمهور با اشاره به آیاتی از سوره الحاقه قرآن، گفت: پیام روشن آیات قرآن آن است که حکومتها و نظامهایی که به مردم نمیرسند و نسبت به مستضعفان بیتفاوتاند، سرانجام گرفتار عذاب الهی خواهند شد.
وی گفت: قابل قبول نیست در کشوری زندگی کنیم که از نعمت نفت و گاز برخوردار است و روزانه نزدیک به ٨ میلیون بشکه نفت و فرآوردههای نفتی تولید میکند، اما در همان کشور عدهای گرسنه باشند، و در عین حال ادعای مدیریت داشته باشیم.
پزشکیان افزود: ما نمیتوانیم در این کشور از مدیریت سخن بگوییم، اگر نتوانیم این منابع را عادلانه مدیریت کنیم. امروز فردی که یک خودرو دارد، تنها از محل یک باک بنزین ماهانه حدود هشت میلیون تومان یارانه دریافت میکند. هرچه مصرف بالاتر رود، میزان یارانه دریافتی نیز بیشتر میشود.
رئیس جمهور تصریح کرد: در مورد گازوئیل نیز وضعیت مشابه است؛ برخی مصرفکنندگان ماهانه دهها میلیون تومان، حتی تا ۳۰ یا ۴۰ میلیون تومان یارانه گازوئیل دریافت میکنند.
وی بیان کرد: در مقابل، عدهای از مردم با مشکلات جدی معیشتی، درمانی، سلامت و زندگی روزمره مواجهاند. این وضعیت، نتیجه تصمیمهایی است که در طول سالها توسط دولتها، مجلسها و سیاستگذاران اتخاذ شده است.
وی ادامه داد: این وضعیت نتیجه تصمیماتی است که دولتها، مجلسها و سیاستگذاران گرفتهاند. ما در همان بخشی که با اموال عمومی سروکار دارد، از مجلس محترم میخواهیم یک روز بهگونهای مسئله را مدیریت کند و چارچوبها را به شکلی بنویسد که اگر هر آنچه به نام بودجه نوشته میشود برای اسلام و اعتقاد است، نباید حتی یک نفر در این مملکت مشکل معیشت داشته باشد. این اولویت ماست.
پزشکیان یادآور شد: بنده برای حکومتکردن یا برای اینکه رئیس بمانم هیچ انگیزهای ندارم. اگر نتوانم مشکل مردم و محرومان را حل کنم، چیزی نیست که به آن افتخار کنم. نمیشود حکومت کرد و مردم مشکل داشته باشند و بعد صرفاً درباره بودجه حرف بزنیم؛ بگوییم حقوق کم است، بله کم است؛ بگوییم مالیات زیاد گرفته میشود، بله زیاد گرفته میشود؛ بگوییم حقوق را زیاد کنید، خب یکی به من بگوید این پول از کجا باید تأمین شود.
وی ادامه داد: وقتی ما روزانه ۸ میلیون بشکه نفت را هزینه میکنیم، اگر فقط ۱۰ درصد صرفهجویی کنیم، روزانه ۸۰۰ هزار بشکه نفت حفظ میشود. فقط همین ۱۰ درصد. با همین مقدار میتوان حقوق پرداخت کرد، میتوان از امنیت و نیروهای مسلح حمایت کرد، میتوان جاده ساخت و میتوان به معیشت مردم رسید. فقط ۱۰ درصد صرفهجویی.
رئیسجمهور تأکید کرد: اگر قیمتگذاری درست انجام و مصرف مدیریت شود، بسیاری از مشکلات قابل حل است.
رئیس جمهور در بخش پایانی صحبت های خود با تاکید بر اینکه برای حل مشکلات کنونی نیاز به وحدت و انسجام داریم، گفت: اگر همچنان به روشی که پیش می رویم ادامه دهیم مشکلات باقی می ماند و بی تردید این روند فعلی با آیات الهی تطابق ندارد و معلوم نیست چگونه ما بتوانیم پاسخ خدا را بدهیم.
وی تاکید کرد: همه در مقابل معیشت مردم مسئولیم و باید کاری کنیم که شرایط اصلاح شود، همچنین در مورد انرژی، گاز و آب نیز باید در گام اول صرفه جویی را مورد توجه قرار دهیم و بعد از آن توزیع را عادلانه کنیم.
پزشکیان تصریح کرد: باید تصمیم بگیریم که برای معیشت مردم چگونه برنامه ریزی کنیم و این به همکاری مجلس و دولت وابسته است و آن چیزی که ما به عده ای می دهیم و به اکثریت جامعه نمی دهیم باید اصلاح شود و اگر نتوانیم با زبان و نگاه مشترک صحبت کنیم نخواهیم توانست مشکلات را حل کنیم.
وی گفت: اگر نخواهیم وضعیت موجود را اصلاح کنیم فردا در مقابل خدا پاسخی برای اعمال خود نخواهیم داشت و امیدوارم با وحدت و انسجام و تعامل این مشکلات فعلی را که بر سر راهمان وجود دارد را بتوانیم حل کنیم.