حوزه باید مواد خام معرفتی لازم را در اختیار هنرمندان قرار دهد

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی، حجت‌الاسلام محمود مقدمی مسئول مرکز پژوهش های تبلیغی حوزه در نشست نقش حوزه در تأمین محتوی دینی برای سینما و رسانه ها که به همت خبرگزاری رسا و معاونت تبلیغ حوزه های علمیه در خبرگزاری رسا برگزار شد، با اشاره به ضرورت تحقق فرمایشات مقام معظم رهبری در زمینه ارتباط حوزه‌های علمیه با اصحاب فرهنگ و هنر، به تبیین روند شکل‌گیری طرح پژوهشی در این زمینه پرداخت.

وی اظهار داشت: سال ۱۴۰۲ حضرت آقا سخنرانی بسیار مهم و پرمحتوایی ایراد فرمودند که واجد کلیدواژه‌ها و محورهای راهبردی متعددی بود. با توجه به ارتباط مستقیم آن بیانات با مأموریت‌های تبلیغی و فرهنگی ما، تصمیم گرفتیم آن را به‌صورت ویژه مورد بررسی قرار دهیم.

حجت‌الاسلام مقدمی با اشاره به بخش مهمی از بیانات رهبر معظم انقلاب که فرمودند: چند سال قبل تعداد زیادی از سینماگران کشور با بنده دیدار داشتند؛ در آن جلسه گلایه‌هایی مطرح کردند و من به این نتیجه رسیدم که ما گاهی توقع زیادی از آنان داریم؛ ما چه زمانی معارف لازم را در اختیار این‌ها گذاشته‌ایم که اکنون انتظار داریم بر اساس این معارف فیلم بسازند؟ مواد را باید ما در اختیارشان قرار دهیم؛ بیان داشت: این سخن به‌روشنی نشان می‌دهد که یکی از وظایف مهم حوزه‌های علمیه و نهادهای تبلیغی، تأمین و آماده‌سازی مواد خام معرفتی و دینی برای هنرمندان، فیلم‌سازان و اصحاب قلم است. رهبر انقلاب این مسئولیت را بر عهده مبلغان، پژوهشگران و اندیشمندان دینی گذاشته‌اند تا بتوانند زمینه تولید آثار هنری مبتنی بر معارف اسلامی را فراهم کنند.

وی افزود: البته در میان فعالان فرهنگی درباره ماهیت این مواد لازم هنوز ابهام وجود دارد. برخی معتقدند که این مأموریت به نهادهایی مانند سازمان پژوهش‌های صدا و سیما مربوط است و حوزه‌های علمیه نباید در آن ورود کنند. گروهی دیگر نیز می‌گویند حوزه تخصص لازم در زمینه هنر را ندارد.

حجت‌الاسلام مقدمی تأکید کرد: با این حال، به تصریح بیانات رهبر انقلاب، وظیفه اصلی ما آماده‌سازی همین مواد است؛ اما پرسش مهم این است که چه چیزی باید در اختیار هنرمندان قرار گیرد؟ آیا مقصود مجموعه‌ای از روایات و منابع تاریخی است؟ یا باید ایده‌های دینی و محتوایی برای ساخت آثار هنری طراحی شود؟ شاید هم لازم است داستان‌ها و طرح‌های اولیه تولید گردد تا بر مبنای آن، فیلم‌نامه‌نویسان و کارگردانان بتوانند آثار خود را خلق کنند.

مسئول مرکز پژوهش های تبلیغی حوزه خاطرنشان کرد: روشن شدن دقیق این مأموریت و تدوین سازوکاری علمی و کاربردی برای تأمین مواد معرفتی مورد نیاز هنرمندان، می‌تواند گامی مؤثر در جهت تحقق نگاه فرهنگی و تمدنی رهبر معظم انقلاب و پیوند میان نهاد دین و عرصه هنر باشد.

حجت‌الاسلام مقدمی با اشاره به لزوم تبیین دقیق وظایف مبلغان در قبال هنرمندان، تأکید کرد: باید روشن شود که مبلغان و طلاب چه محتوایی را باید در اختیار اصحاب فرهنگ و هنر قرار دهند تا بتوان انتظار تولید آثار فاخر دینی را داشت.

وی با تأکید بر اهمیت تعیین دقیق مصداق مواد لازم برای هنرمندان افزود: پرسش اصلی ما این است که دقیقاً چه چیزی باید در اختیار این دوستان هنرمند، اهل قلم و بیان و اقشار مختلف هنری قرار گیرد تا بتوان انتظار داشت فیلم‌های فاخر دینی و آثار فرهنگی ارزشمند تولید کنند؟ این مرحله، نقطه آغاز و اصلی‌ترین بخش کار ماست و پس از روشن شدن پاسخ آن، باید وارد جزئیات اجرایی شویم.

مسئول مرکز پژوهش های تبلیغی حوزه ادامه داد: در مرحله بعد باید بررسی شود که این محتوا چه ویژگی‌ها و قالب‌هایی باید داشته باشد، چه کسانی مسئول تهیه آن هستند و تا چه اندازه مبلغان می‌توانند در عرصه هنر نقش‌آفرینی کنند. برخی از مبلغان ما خودشان هنرمندند؛ مانند فیلم‌ساز، بازیگر، خطاط یا شاعر. این افراد دو حیثیت دارند: حیثیت هنری و حیثیت طلبگی. ما در این طرح می‌خواهیم بدانیم که مبلغان، از حیث تبلیغی خود، چه کمکی می‌توانند به هنر و هنرمندان ارائه دهند.

وی تصریح کرد: اگر این سؤال کلیدی برای ما روشن شود، یک گام بزرگ در مسیر اجرایی‌سازی بیانات رهبر انقلاب برداشته‌ایم. پس از آن می‌توانیم وارد بررسی‌های تخصصی‌تر و تدوین الگوهای عملی شویم.

حجت‌الاسلام مقدمی با اشاره به فعالیت‌های انجام‌شده در این زمینه گفت: تاکنون ۳۷ عنوان موضوعی از فرمایشات حضرت آقا استخراج کرده‌ایم و در حال سفارش و پیگیری پژوهش در قالب‌های مختلف هستیم؛ برخی از این موضوعات به‌صورت مصاحبه، برخی به شکل کتاب و برخی دیگر در قالب نشست‌های تخصصی دنبال می‌شوند.

مسئول مرکز پژوهش های تبلیغی حوزه افزود: برخی از موضوعات مانند هنر یا شعر پیچیدگی‌های خاص خود را دارند. رهبر معظم انقلاب شعر را هم‌عرض تبلیغ دانسته‌اند و ما برای تبیین دقیق این نگاه، حدود ۱۵ جلسه نشست علمی و فکری با شاعران طلبه برگزار کرده‌ایم. این جلسات منجر به تولید مباحث مکتوبی شده که در قالب کتاب منتشر خواهد شد.

حجت‌الاسلام مقدمی خاطرنشان کرد: یکی دیگر از محورهای مهم پژوهشی ما، موضوع تبلیغ تهاجمی است. تاکنون دو جلسه تخصصی در این زمینه برگزار شده و جلسه سوم نیز امروز برگزار می‌شود. در این جلسات تلاش می‌کنیم معنای دقیق تبلیغ تهاجمی، ویژگی‌ها، شیوه‌ها و مصادیق آن را مشخص کنیم تا معلوم شود آیا این رویکرد یک روش تبلیغی است یا یک اصل بنیادین در عرصه تبلیغ.

وی در پایان اظهار امیدواری کرد: با تداوم این مسیر و تکمیل پژوهش‌ها، مجموعه‌ای علمی و کاربردی در زمینه راهکارهای اجرایی شدن فرمایشات حضرت آقا آماده خواهد شد.