مقاله‌ای فقهی درباره «هوش مصنوعی و نوازل»: ضرورت ضوابط شرعی و نظارت انسانی + لینک دانلود

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، مقاله پژوهشی دکتر احمد ممدوح سعد، عضو هیئت عالی مشورتی پژوهش و تدریس در دارالافتای مصر، با عنوان «نوازل هوش مصنوعی: یک دیدگاه فقهی آینده‌پژوهانه» منتشر شد.

این پژوهش هوش مصنوعی را نه یک ابزار فنی ساده، بلکه تحولی بنیادین در تاریخ بشر می‌داند که پرسش‌های فقهی جدیدی به نام «نوازل» ایجاد می‌کند.

دکتر سعد در این مقاله تأکید می‌کند که استفاده مستقل از هوش مصنوعی برای صدور فتوا جایز نیست، زیرا این سیستم‌ها فاقد فهم، اجتهاد و درک مقاصد شریعت هستند و آزمایش‌ها نشان داده حتی در نقل آیات و احادیث نیز ممکن است دچار خطا و جعل شوند.

با این حال، هوش مصنوعی می‌تواند به عنوان ابزاری کمکی برای مفتی‌ها در اموری مانند سازماندهی داده‌ها و تحلیل اولیه مورد استفاده قرار گیرد. پژوهش به بررسی مسائل فقهی مشخصی همچون مسئولیت خطاهای سیستم‌های خودکار، مالکیت فکری محصولات هوش مصنوعی و چالش‌های اخلاقی مربوط به حریم خصوصی و تزییف عمیق (Deepfake) می‌پردازد.

راهکار پیشنهادی دکتر سعد شامل تدوین ضوابط شرعی و علمی دقیق، نظارت مستمر انسانی و ترویج اجتهاد جمعی با مشارکت متخصصان فقه و فناوری است تا بتوان با اطمینان و دقت بیشتری با چالش‌های هوش مصنوعی در حوزه دینی مواجه شد.

واژگان کلیدی:
هوش مصنوعی (الذكاء الاصطناعي)، نوازل (النوازل)، فتوا (الإفتاء)، ضوابط شرعی (الضوابط الشرعية)، اجتهاد (الإجتهاد)

لازم به ذکر است که این مقاله در دسترس عموم مردم قرار گرفته و علاقه‌مندان می‌توانند این مقاله را به صورت رایگان  دانلود نمایند.