جزئیاتی از حمله وحشیانه آمریکا به هواپیمای مسافربری ایران در سال ۱۳۶۷

در حالی که پیکر ۱۰۰ تن از شهدای پرواز ۶۵۵ از آب های خلیج فارس بیرون آمده بود، «مایک استپ» سخنگوی وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) اعلام کرد: «مقامات رسمی آمریکا این گزارش را که هواپیمای مسافربری ایرانی در خلیج فارس سرنگون شده است را تأیید نکرده¬اند.»

یک فروند هواپیمای مسافری ایران ایر به شماره ۶۵۵ صبح روز ۱۲ تیرماه ۱۳۶۷ هدف حمله ناوگان نیروی دریایی آمریکا از طریق ناو «یو اس اس وینسنس» قرار گرفت و با کلیه مسافرین در آب های خلیج فارس سقوط کرد. این هواپیما ۲۹۰ مسافر و خدمه داشت و از بندرعباس عازم دبی در امارات متحده عربی بود. هواپیما از نوع ایرباس ۳۰۰ بود و در ارتفاع ۷۵۰۰ پایی پرواز میکرد که در فضایی بین شارجه و بندرعباس در نزدیکی جزایر ایرانی مورد هدف قرار گرفت.

آخرین تماس

هواپیمای ایرباس شماره ۶۵۵ ساعت 10:15 روز یکشنبه ۱۲ تیرماه ۱۳۶۷ فرودگاه بندرعباس را ترک کرد. آخرین تماس عادی خلبان هواپیما با برج مراقبت فرودگاه بندرعباس هفت دقیقه پس از ترک فرودگاه یعنی در ساعت 10:22 بود. چند دقیقه پس از آخرین تماس کاپیتان «محسن رضائیان» خلبان ایرباس ایرانی با برج مراقبت، هواپیمای ایران ایر از صفحه رادار محو می شود. بر اساس گزارش ها خلبان هواپیما هیچ گونه وضعیت اضطراری را به برج مراقبت فرودگاه بندرعباس اطلاع نداده بود.

در ابتدا این تصور وجود داشت که هواپیما مجبور به فرود اضطراری شده و صدمه اساسی ندیده باشد. بر همین اساس گمان می رفت که هواپیما حداقل ۲ ساعت و در صورت رسیدن امکانات بتواند ۷ تا ۸ ساعت بر روی آب باقی بماند. تا چند دقیقه اولیه نیز گزارشی در مورد اصابت موشک به هواپیما نرسید. بر همین اساس بلافاصله هلی کوپترها و شناورها ایرانی برای انجام عملیات نجات عازم منطقه حادثه شدند. چند دقیقه بعد سرنشینان قایق های تندرو سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، افراد محلی ساکن حاشیه جنوبی جزیره قشم و تعدادی از سرنشینان قایق های صیادی که در محل حاضر بودند، گزارش دادند که شاهد اصابت موشک به هواپیما و انفجار آن در آسمان منطقه بوده اند. این گزارش بلافاصله با اعزام هلی کوپترها و شناورهای اعزامی به محل حادثه، تأیید شد.

جزئیات حمله آمریکا

جزئیات حمله ناوگان دریایی امریکا به هواپیمای مسافربری ایرباس ایرانی توسط یکی از مقامات عالی رتبه نظامی ایران این گونه اعلام شد: «صبح دیروز [12 تیرماه 1367] چند قایق گشتی ایران در حال گشت عادی در خلیج فارس بودند که ناگهان با تهاجم نیروهای آمریکایی در خلیج فارس روبرو شدند. خدمه قایق ها بلافاصله از خود واکنش نشان دادند و به مقابله با ناوگان آمریکایی پرداختند. در این نبرد دوتن از خدمه گشت دریایی ایران هدف حمله آمریکایی ها قرار گرفته و مفقود شدند. در جریان این درگیری چند فروند هلی کوپتر آمریکایی بر فراز قایق های گشتی ایران به پرواز درآمدند و به سوی قایق های گشتی ایران شلیک کردند. قایق های ایرانی در حالی که به آتش کشتی های جنگی آمریکا پاسخ می دادند، همزمان به مقابله با تهاجم هلی کوپترهای آمریکایی پرداخته و موفق شدند یک فروند هلی کوپتر را مود هدف قرار دهند.»

به گفته این مقام نظامی در حالی که دقایقی از هدف قرار دادن هلی کوپتر آمریکایی نگذشته بود، یک فروند هواپیمای ایرباس ایران که از فرودگاه بندرعباس به هوا برخاسته بود در حال عبور از فضای منطقه درگیری مشاهده می شود. این هواپیما در حالی که در حوالی جزیره هنگام در حال پرواز بود هدف دو فروند موشک سطح به هوا کشتی های جنگی آمریکا قرار گرفت و پس از اصابت موشک ها به هواپیما در هوا منفجر شد. این هواپیما در موقعیت جغرافیایی ۲۶ درجه و ۴۲ دقیقه عرض شمالی و ۵۶ درجه و ۳ دقیقه طول شرقی مورد اصابت قرار گرفت و لاشه هواپیما به همراه ۲۹۰ مسافر و خدمه آن در آب های خلیج فارس فرورفت. نیروهای نظامی ایرانی حاضر در منطقه، شاهدان عینی در جزیره هنگام و اهالی جزیره قشم به وضوح شلیک موشک های آمریکایی به سوی هواپیمای مسافربری ایران را با چشم غیرمسلح خود دیده بودند.

ادعای مقامات آمریکایی

مقامات آمریکایی در اولین واکنش خود نسبت به تجاوز جدید نیروی دریایی این کشور در خلیج فارس اعلام کردند نیروهای آمریکایی یک فروند هواپیمای ایرانی را هدف قرار داده اند اما مدعی شدند این هواپیما از نوع جنگنده «اف-14» بوده است. در حالی که پیکر ۱۰۰ تن از شهدای پرواز 655 از آب های خلیج فارس بیرون آمده بود، «مایک استپ» سخنگوی وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) اعلام کرد: «مقامات رسمی آمریکا این گزارش را که هواپیمای مسافربری ایرانی در خلیج فارس سرنگون شده است را تأیید نکردهاند. ما در پنتاگون از گزارش های خبری در مورد سرنگونی یک هواپیمای مسافربری ایران آگاه هستیم و می کوشیم به واقعیات پی ببریم.» سرهنگ «آرنولد ویلیامز» دیگر سخنگوی پنتاگون نیز این ادعا را مطرح کرد: «ما هیچ چیز در مورد دخالت نیروهای آمریکایی در شلیک به سوی هواپیمای ایرباس در اختیار نداریم کو اینکه از این گزارش آگاه هستیم.»

در حالی که نیروی دریایی آمریکا با توجه به رادارهای که در اختیار داشت به راحتی می توانست نوع هواپیما را تشخیص دهد. به همین دلیل جای هیچ شکی وجود ندارد که ناو آمریکایی با علم به اینکه هواپیما از نوع مسافربری است و جنگی نمی باشد، اقدام به شلیک موشک کرده بود.

آمار شهدای پرواز 655

۵۲ کودک دو تا دوازده ساله و ۹ کودک زیر دو سال از جمله قربانیان حمله آمریکا به هواپیمای مسافربری ایرباس ایرانی در ۱۲ تیرماه ۱۳۶۷ بودند. ۱۵۶ مرد، ۵۲ زن و ۱۶ تن از خدمه و تیم فنی هواپیما نیز همگی از قربانبان این جنابت آشکار آمریکا شدند. در بین سرنشینان این هواپیما 42 تبعه خارجی وجود داشت. این افراد شامل تعدادی پزشک هندی، عده ای از کارکنان یوگسلاوی، اتباع امارات متحده عربی، یک تبعه ایتالیایی و نیز وابسته نظامی سفارت پاکستان در ایران به همراه خانواده اش و کنسول این کشور در زاهدان بودند.

به دنبال حمله ناجوانمردانه ناوگان نظامی دریایی آمریکا و شلیک دو موشک از ناو «یو اس اس وینسنس» به هواپیمای مسافربری شماره ۶۵۵ ایرانی، دولت جمهوری اسلامی ایران، روز دوشنبه ۱۳ تیرماه ۱۳۶۷ را در سراسر کشور عزای عمومی اعلام کرد. همچنین با توجه به اینکه تعدادی زیادی از قربانیان پرواز 655 از اهالی استان هرمزگان بودند، در این استان سه روز عزای عمومی اعلام شد.