«عدالت» از انتظارات مردم از روحانیت

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، حجت الاسلام سیدسجاد ایزدهی عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در دومین نشست از سلسله نشست های هویت طلبگی با موضوع «بررسی تلقی روحانیت از انتظارات مردم» که در خبرگزاری رسا برگزار شد، گفت: عنوان نشست انگار برای یک حل مسئله در نظر گرفته شده و گویا پیش فرض این است که تلقی مناسبی از انتظارات مردم وجود ندارد و ما می خوهیم این تلقی را مناسب سازی کرده و برای آن سیاستگذاری استفاده کنیم یعنی انتظارات مردم را می دانیم و تلقی ما از آن بهینه و مطلوب نیست.

وی در ادامه تلقی ها و انتظارات را مقوله هایی نسبی دانست که تابع عوامل زیادی است و در ادامه افزود: مسائلی است که هیچ ربطی به روحانیت ندارد اما مردم از روحانیت انتظار پیدا کرده و از طرف دیگر نکات مثبت را نیز از جانب روحانیون نمی بینند. فضاهای واقعی و غیرواقعی عملا برای ناکارآمد نمایی روحانیت تلاش کرده اند و عواملی درصد توقع را از 20 به 100 برده و شاکی هستند که چرا 40 درصد انجام می دهند و در حالی که روحانیت 2 برابر عمل می کند.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه رسانه های خارجی توقعات و انتظارات را به شکل فزاینده ای افزایش داده اند، گفت: فرزند منطقی که بداند پدرش 20 میلیون در ماه درآمد دارد، در حد همان غذا از پدر توقع دارد اما اگر پدر 200 میلیون در ماه درآمد داشته باشد توقعات به سمت لپ‌تاپ، ماشین و... رفته و هر دو منطقی است. در حال حاضر توان روحانیت و انتظارات از آن به شکل غیر واقعی فزاینده شده است.

 وی با طرح پرسش «روحانیت کیست»، گفت: روحانیت شئون مختلفی مانند مسجدداری، کارگزار حکومتی، نویسندگی، تدریس و... دارد اما بسیاری از مردم این شئون را نمی دانند. روحانیت در گذشته کارکرد حکومتی نداشته از آنجا که انتظار تابع کارکرد است برخی انتظارات جدید به وجود آمده است.

دبیر همایش کتاب سال حوزه پس از مقدماتی که در خصوص عنوان بحث ارائه داد، در شمارش انتظارات مردم، با بیان اینکه روحانیت باید اخلاق داشته باشد و عدم تخلق مورد پذیرش قرار نمی گیرد، اظهار داشت: مردم انتظار دارند روحانیت به تربیت بپردازد و پدرانه رفتار کند و همچنین زی طلبگی داشته باشند. جامعه از روحانیون انتظار دارند مردمی باشند و صادقانه ترین وجه ممکن را داشته باشند یعنی گوش خوب داشته و حرف مردم را بشنود.

وی با بیان اینکه عدالت مقوله ای نسبی است یکی از انتظارات مردم از روحانیت را عدالت دانست و گفت: ولی فقیه جنبه بالایی از عدالت را باید داشته باشد و روحانی امام جماعت سطحی دیگر اما باید عدالت داشته باشد.

حجت الاسلام ایزدهی ادامه داد: ویژگی های روحانیت به دسته فرض و فضل تقسیم می شود یعنی چیزهایی وجود دارد که اگر در روحانی نباشد کارکرد او از بین رفته و این ها فرض است، اما مواردی نیز فضیلت بوده و کیفیت کار را بهتر می کند. 

وی با بیان اینکه فضل یک روحانی به یک روحانی دیگر به این است که در امور فرض حد نصاب بهتری داشته باشد، اظهار داشت: هر مقدار که فضیلت روحانیون بیشتر باشد بهتر است و همانگونه که مردم انتظار فضل دارند، تبدیل فریضه به فضیلت به دست روحانیون است.

این پژوهشگر حوزوی با اشاره به انتظار مردم، عنوان نشست را مشتری محور دانست و تصریح کرد: باید دنبال انتظارات مردم برویم یا نه؟ مثلا روحانیونی که کنار ساحل یا ورزشگاه به سراغ مردم می روند اما از سویی دیگر برخی معتقدند مردم باید به مسجد بیایند. به عبارت بهتر باید راهبری کنیم یا عادی سازی کنیم؟ عادی سازی زمانی خوب است که همه انتظار قداستی دارند اما کاملا عادی شدن خوب نیست بلکه باید قداستی هم باقی بماند.

وی با بیان اینکه اگر انتظار مردمی خروج روحانیت از سیاست باشد، نباید به آن توجه کرد، تصریح کرد: برای امیرمؤمنان(ع) راحت تر این بود که وارد حکومت و سیاست نشود و قداستش را حفظ کند؛ انتظارات مردم را باید من روحانی تعریف کنم. همراهی با مردم اصلی پذیرفته شده است، اما این همراهی باید به معنای راهبری باشد نه اینکه تصمیمات متأثر از مردم باشد.